تحلیل پنجمین دوره انتخابات شورای شهر اهواز / دکتر مهناز کسمتی عضو هیات علمی دانشگاه: در این دور تعداد کاندیداهای شورای اهواز برخلاف انتظار بسیار زیاد بود / هزینه کردن نجومی برخی کاندیداها نگران کننده است

از رفتارهای کاسبکارانه تا تخلفات گسترده در انتخابات اهواز

مردم خواسته های خودشان را در بعد کوچکتر در شوراهای شهر و محله تعریف می‌کند و آن را به شورای بزرگتر مانند شورای مجلس شورای اسلامی سوق می‌دهند.

شوشان: دکتر مهناز کسمتی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در سلسله برنامه کرسی آزاد اندیشی انجمن فرهنگ و اندیشه در دانشگاه شهید چمران اهواز در جلسه نقد و تحلیل انتخابات شورای شهر اهواز با اشاره به اهمیت وجود شوراها و افراد متخصص در آن اظهار کرد: شورا تجلی خواست و اراده مردم و تجلی عینی خواست شهروندان است و کسانی باید انتخاب شوند که بتوانند نمایندگی مردم را داشته باشند و برای اداره امور و سامان دادن شهر و نظارت بر امور مجریان شهر تخصص و دانش کافی داشته باشند.

وی ادامه داد: مردم خواسته های خودشان را در بعد کوچکتر در شوراهای شهر و محله تعریف می‌کند و آن را به شورای بزرگتر مانند شورای مجلس شورای اسلامی سوق می‌دهند. بر اساس قانون جمهوری اسلامی شورا از ارکان نظام است و بر اساس اصل 100 و اصل هفتم قانون اساسی، تشکیل شوراها اجباری است.

کسمتی برخی از وظایف شوراها را برشمرد و گفت: انتخاب فردی شایسته به عنوان شهردار یکی از مهم ترین وظایف شورای شهر است. همه درآمدها و هزینه های شهرداری و نحوه مصرف آن ها باید تحت نظارت شورای شهر اتفاق بیافتد و نظارت بر همه اقدامات عمرانی، فرهنگی و اجتماعی هم از دیگر مسئولیت های شورای شهر است که به دقت نظر شورای شهر نیاز دارد و دانش و تخصص کافی را می طلبد.

وی افزود: آیین نامه ها و وام‌های پیشنهادی شهرداری، ورود به مسائل مالی شهرداری ها همگی باید به صورت خیلی دقیق بررسی شوند پس شورای شهر باید با مسائل مالی شهرداری آشنا باشد، این هزینه‌ها و درآمدها را به صورت خیلی دقیق بررسی کند و از سوی دیگر باید به صورت شفاف درآمدها و هزینه‌های خودشان را هم اعلام عمومی کنند که برای این موضوع نیاز به افرادی دارد که بتوانند در این زمینه وارد باشند و یا افراد وارد را به کار بگیرند.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز داشتن تخصص، دانایی و کارشناسی در زمینه های مختلف را یکی از کلیدی ترین موضوعات شورای شهر دانست و اذعان داشت: با توجه به وظایف مهمی که برای شورای شهر تعریف شده، ورود به شورا نیازمند این است که افرادی کارشناس، قابل و متخصص وجود داشته باشند تا بتوانند این وظایف را به خوبی انجام دهند.

عضو شورای یکم شهر اهواز یکی دیگر از وظایف شوراها را برنامه ریزی در ارتباط با مشارکت مردمی خواند و گفت: شوراها از طریق مردم انتخاب می شوند تا مردم را به مشارکت بگیرند و وارد مسائل اجتماعی کنند بنابراین خودشان یک نقش توسعه ای خواهند داشت و باید داشته باشند چون توسعه به مفهوم مشارکت مردم در ساخت جامعه، مهم ترین راه پیشرفت در جهان امروز است و هرچه سرمایه انسانی از لحاظ علمی و دانش پیشرفته تر باشند، توسعه بهتر اتفاق می افتد.

وی با بیان این که شوراها خودشان می‌توانند محور توسعه باشد، یادآور شد: افرادی باید وارد شورا شوند که خودشان می‌توانند مبنای توسعه باشند، مردم را به مشارکت ترغیب کنند، بتوانند مراکز مختلف علمی، فرهنگی و تفریحی را توسعه دهند و در تشکیل انجمن ها و نهادهای اجتماعی اقدام کنند و در حفظ سرمایه ها و دارایی های شهر چه به صورت نقدی، جنسی یا اموالی نظرت کافی داشته باشند.

کسمتی با اشاره به اهمیت حضور افراد کاردان در شورای شهر عنوان کرد: با توجه به وجود کمیسیون های مختلف در شورا از جمله کمیسیون برنامه و بودجه، امور حقوقی، فرهنگی و اجتماعی و کمیسیون عمرانی و خدمات شهری و طرح مسایل مختلف در این کمیسیون ها، اعضای شورای شهر باید بنا به تخصص شان وارد این کمیسیون‌ها شوند لذا ضرورت انتخاب افراد متخصص در شورا این جا نمود پیدا می کند.

وی با انتقاد از پررنگ تر شدن مسایل قومی در شورای شهر اهواز گفت: در شورای نخست در سال 78 بیش تر رای های لیستی یا از طریق احزاب سیاسی بود که با وجود چالش های بسیار، تعاملاتی هم بین این افراد اتفاق افتاد ولی در دوره های بعد نگاه قومیتی شدیدتر و تعاملات کمتر شد به گونه ای که در دوره دوم و تنها یک قوم خاص وارد شورای شهر شد و در دوره سوم انحلال شورای شهر را به دلیل عدم تعامل داشتیم.

استاد دانشگاه شهید چمران اهواز درخصوص ضعف های شورای شهر اهواز خاطرنشان کرد: علاوه بر نگاه قومیتی ، دومین مسئله‌ای که شورای شهر اهواز به آن مبتلاست، ضعف کار تیمی و تعامل اعضای شورای شهر با یکدیگر بوده است که باعث شد در دور سوم اصلاح شورا منحل شود و برنامه های شورای شهر تلقی پیدا نکنند.

وی ادامه داد: در دوره های پیشین شوراهای شهر اهواز، عدم استقلال و شجاعت کافی در افراد کاملاً مشهود بود و تحت تاثیر نیروهای بیرونی قرار می‌گرفتند. دخالت افراد بیرون از شورا در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها از جمله در انتخاب شهردار کاملاً مشاهده می شد و برخی از افراد توجه به دغدغه‌های شهری و شهروندی را از دست داده بودند و تنها به خواسته های شخصی توجه داشتند و باعث شد تخلفات مالی و ملکی روز به روز در شهرداری ها بیشتر شود.

کسمتی درخصوص تحلیل انتخابات شواری شهر پنجم شهر اهواز بیان کرد: انتخابات شورای شهر پنجم از چند منظر قابل تامل است. علی رغم این که انتظار می رفت با توجه به عدم اعتماد عمومی به شوراها تعداد کمتری استقبال کنند، در این دور تعداد کاندیداها بر خلاف انتظار بسیار زیاد بود. در این انتخابات تخلفات انتخاباتی بسیار زیاد بود به شکلی که هنوز نتیجه نهایی انتخابات شورای شهر اعلام نشده است. علاوه بر این ها، گسترده بودن لیست های مختلف قومی و سیاسی و تشکل ها، شکل ورود افراد به شورای شهر را دگرگون کرد.

وی افزود: هزینه کردن نجومی برخی کاندیداها هم یکی از عوامل بسیار نگران کننده است که در این دوره اتفاق افتاد و یکی از موضوعات بسیار مهمی که برای نخستین بار در شورای شهر اهواز شاهدش بودیم، عدم حضور بانوان در میان انتخاب شوندگان بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به عدم رای لیستی در شهر اهواز گفت: مجموعه افرادی که در شهر اهواز واجد رای بودند ۸۰۰ هزار نفر بودند و بر اساس تعرفه نزدیک ۵۴۰ هزار نفر در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کردند و از این تعداد نزدیک ۴۹۰ هزار نفر در انتخابات شورای شهر شرکت کردند و در حقیقت نرخ مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری ۶۷ درصد و در انتخابات شورای شهر ۵ درصد کمتر یعنی 62 درصد بوده است.

وی گفت: بررسی ها نشان می دهد که افراد شرکت کننده در انتخابات شورای شهر به صورت لیستی رای نداده اند امری که به شدت می تواند شورا را آسیب پذیر کند چون کار شورای نیاز به تعامل مثبت افراد دارد و فردی رای دادن باعث از بین رفتن تعامل می‌شود.

وی درخصوص عدم استقبال مردم از لیست های سیاسی عنوان کرد: با توجه به این تعداد کاندیداها زیاد بود و لیست های متعددی هم از جناح‌های سیاسی و قومی ارائه شد، باعث شد مردم دچار سردرگمی شوند و علاقه ای به دادن لیست های نداشته باشند. برخی افراد لیست های شناخته شده افرادی خوشنام نبودند. تاخیر در ارائه لیست از سوی برخی جناح ها و انتشار لیست های من درآوردی و سو استفاده از نام احزاب باعث عدم مشارکت مردم در رای دادن لیستی شد. از سوی دیگر کارها و تاکتیک های غیر اخلاقی باعث شد که مردم اعتمادشان را به لیستی رای دادن از دست بدهند.

کسمتی با بیان دلایل عدم مشارکت پررنگ مردم در انتخابات شورا گفت: مردم اهواز در انتخابات ریاست جمهوری بیش از انتخابات شورای شهر مشارکت داشتند که از جمله دلایل آن آگاه نبودن مردم نسبت به اهمیت کارکرد شورا و وظایف شوراها، کافی نبودن زمان برای شناخت و معرفی کاندیداها، عدم اعتماد عمومی به نهادهای مردمی به خاطر رفتار کاسبکارانه برخی اعضای سابق شورای شهر، عدم اعتماد به موفقیت کار شورایی، همزمان بودن با انتخابات ریاست جمهوری، نگرانی برخی جناح ها برای رد صلاحیت فعالان اجتماعی- سیاسی، توصیه های قومی و طایفه ای، توهم موفقیت علی رغم آگاهی نسبت به وظایف شورای شهر، انتظار ایجاد یک فرصت (خدمت، شغل، رانت، محک زدن جایگاه فردی) و بالا بودن تعداد کاندیداهایی بوده است.

وی با اشاره به علل عدم توفیق زنان در شورای پنجم اظهار کرد: تشتت آرا در لیست های سیاسی و قومی که زنان حضور داشته و هم پوشانی وجود نداشت، عدم موفقیت زنان در تصمیم سازی ها در دوره های قبل، موفقیت های جناحی و ملاحظات بحث حضور زنان در برخی فعالیتها در دوره های پیش را می توان از جمله دلایل عدم موفقیت زنان در شورای پنجم دانست.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز حضور زنان از دور نخست تا پنجم شورای شهر را دارای سیری نزولی دانست و گفت: در دور نخست شورای شهر نرخ حضور زنان ۴۴.۴ درصد بود که در آن زمان حتا در پایتخت هم چنین حضوری را شاهد نبودیم ولی در دوره چهارم این میزان به ۱۹ درصد و در دوره پنجم به صفر رسید. این آسیب اجتماعی مهمی ایست و باید دید دلیل آن چیست؟ آیا زنان در تصمیم‌گیری‌ها موفق نبوده اند؟ آیا مانعی بر سر راه موفقیت شان بوده است؟ آیا مردها به زن ها اعتماد ندارند؟

وی افزود: در شورای پنجم ۱۵% کاندیداها زن بودند و انتظار حضور زنان در شورای پنجم می‌رفت اما این گونه نشد. زنان در لیست اصلاح طلبان و لیست های قومی حضور داشتند و به صورت مستقل هم شرکت کرده بودند و تنها لیستی که در آن زن وجود نداشت لیست جمنا بود. این نگاه اصولگراها با فرموده امام راحل (در همه شئونات باید زنان مشارکت داشته باشند) همخوانی ندارد و انتظار پاسخ گویی داریم.

استاد دانشگاه شهید چمران اهواز درخصوص راهکارهای افزایش مشارکت مردم و شایسته‌سالاری منتخبان گفت: منطقه ای کردن انتخابات برای آشنایی با کاندیداها، راه اندازی نهادهای زیر دستی شورا مانند شورای محلات، توسعه سمن ها با رویکرد های تخصصی، حضور پررنگ‌تر نخبگان و کارشناسان و مراجع تقلید، اصلاح فعالیت احزاب سیاسی و نهادهای اجتماعی در روند انتخابات و راه اندازی دفاتر مشاوره و برگزاری پیش آزمون قبل از انتخابات برای جلوگیری از تعداد زیاد کاندیداها از راه های افزایش مشارکت مردم در دوره های بعد است.

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه