شوشان: معاون فنی بهداشت خوزستان در نشست خبری که صبح امروز با موضوع مبارزه با دخانیات برگزار شد، با اشاره به شعار «دخانیات تهدید برای توسعه است» که شعار امسال هفته ملی مبارزه با دخانیات است، اظهار کرد: باید با ایجاد حساسیت در سطح جامعه، مدیران، خانواده ها و مسئولان فرهنگی به سمتی برویم که شهری عاری از دخانیات داشته باشیم.
به گزارش شوشان ، ناصر ضیغمی تصریح کرد: در جلساتی که ایران با سازمان بهداشت جهانی داشت، سندی با عنوان پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر و عوامل خطر آن پیش بینی و ایران متعهد شد تا سال 2025 به یک سری اهداف برسد. در این اجلاس ۱۳ هدف برای کشور ما تعیین شد که یکی از آن ها کاهش 25 درصدی خطر مرگ های زود رس (زیر ۷۰ سال سن) تا سال ۱۴۰۴ بود.
وی کاهش مصرف دخانیات را یکی از اهداف مرکز بهداشت استان خواند و گفت: یکی از عللی که می تواند باعث خطر مرگ زود رس شود، بیماری های غیر واگیر دار از جمله دخانیات است به همین دلیل یکی از اهداف ما کاهش 30 درصدی در شیوع صرف دخانیات در بین افراد 15 سال به بالاست.
سه درصد بانوان خوزستانی دخانیات استعمال می کنند
ضیغمی با اشاره به نتایج حاصل از پژوهشی کشوری در زمینه مصرف دخانیات در کشور بیان کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته سال 95 در سطح کشور در خصوص سابقه مصرف دخانیات در بین افراد 18 سال به بالا، خانم ها 8 درصد و آقایان 38 درصد سابقه مصرف دخانیات داشته اند و میانگین آن در بین هر دو جنس 22 درصد بوده و استان های بوشهر، سیستان و بلوچستان و کهگلیویه و بویر احمد بالاترین آمار مصرف دخانیات را در کشور دارند.
وی ادامه داد: در استان ما این ارقام در خانم ها کمتر از 3 درصد و در آقایان کمتر از 30 درصد است و اگر چه نسبت به مصرف کشوری میانگن بهتری است، ولی انتظار داریم از این میزان هم کمتر شود.
معاون فنی بهداشت خوزستان با بیان این که روستاییان کشور بیش تر درگیر دخانیات هستند، گفت: در روستا رقم سابقه مصرف دخانیات در بین افراد 18 سال به بالا 24 درصد و در شهرها 20 درصد است.
وی درخصوص افرادی که به طور مداوم دخانیات مصرف می کنند عنوان کرد: در بین کسانی که سابقه مصرف دخانیات اخیر دارند، برای خانم ها نزدیک 4 درصد و آقایان 25 درصد و برای هر دو جنس نزدیک 14 درصد است. اکنون در روستاها 15 و نیم درصد و در شهرها نزدیک 14 درصد افراد دخانیات استعمال می کنند.
ضیغمی با اظهار تاسف از این که قشر ضعیف جامعه با وجود مشکلات زیاد، بیش از قشر دارا درگیر بحث دخانیات است، گفت: مقایسه بین اقشار پردرآمد و کم درآمد نشان می دهد که مصرف دخانیات در بین اقشار فقیر 15 درصد و در بین قشر مرفه 12 درصد است.
سیگار ارتباط مستقیم با بیماری های قلبی-عروقی و تنفسی دارد
وی با تاکید بر این که مصرف سیگار یا قلیان برای کسانی که در یک فضا هستند یا در کنار فرد استعمال کننده هستند هم پر خطر است، اذعان داشت: پژوهش درباره بیماری های مرتبط با معضل دخانیات نشان می دهد که 12 درصد بیماری های قلبی عروقی و 66 درصد برونشیت و سرطان ریه و 38 درصد بیماری های حاد تنفسی مثل آسم با مصرف مرتبط است. با افزایش سن تا 50 سالگی شاهد کاهش مصرف دخانیات هستیم که احتمالا با توجه به این که دخانیات منشا بسیاری از بیماری های غیر واگیری است که در سنین بالا خودش را نشان می هد، افراد شروع به ترک می کنند.
معاون فنی بهداشت خوزستان یادآور شد: دود قلیان و سیگار علاوه بر خود فرد(دود درجه 1)، دیگران را هم در معرض مشکلات ریوی و تنفسی قرار می دهد(دود درجه 2) و علاوه بر این، با نشستن دود بر روی اشیا و وسایل، باعث انتقال عوامل شیمیایی به بدن افراد شده(با عنوان دود درجه سه)و موجب بیماری های قلبی-عروقی و تنفسی یا تشدید آن ها می شوند.
مصرف قلیان می تواند منجر به سل یا هپایتیت شود
ضیغمی به از میان رفتن قبح مصرف قلیان در بین خانواده ها انتقاد کرد و گفت: بدی مصرف قلیان در جامعه ما نسبت به سیگار کمتر است در حالی که هر قلیان معادل 80 تا 100 نخ سیگار است به همین دلیل یکی از آموزش های ما باید معطوف به بحث قلیان باشد و همواره یادآور شویم که مضرات آن به مراتب بیش از سیگار است.
وی افزود: استفاده مشترک از قلیان می تواند بیماری های سل یا هپاتیت منجر شود و تنباکو یا توتون مصرفی آن هم دارای مواد سرطان زاست و بنزن که برای معطر کردن آن به کار می رود می تواند منجر به سرطان مثانه شود.
معاون فنی بهداشت خوزستان با اشاره به وجود ترکیبات شیمیایی بیان شده در 79 تنباکوی وارداتی و داخلی بیان کرد: اگر به قانون و راهکارهای 6 گانه کنترل دخانیات عمل شود، تا حد زیادی می توان این معضل را کنترل کرد و به تحقق 30 درصدی کاهش استعمال دخانیات تا سال 1404 امیدوار باشیم. ما قانون های خوبی داریم به شکلی که حتا تشویق به دخانیات هم ممنوع است ولی باید دید تا چه حد قانون اعمال می شود و تا چه اندازه مردم به قوانین احترام می گذارند.
ضیغمی با اشاره به برخی ممنوعیت ها در قانون عرضه دخانیات خاطرنشان کرد: استفاده از تعابیر گمراه کننده مانند ملایم، سبک یا لایت، معطر بر روی سیگارها و معسل ها ممنوع است. فروش دخانیات به افراد زیر 18 سال یا توسط آن و مصرف قلیان در اماکن عمومی، فرهنگی، ورزی، آموزشی پژوهشی، بیمارستان ها و دیگر مکان های عمومی هم ممنوع است. مسئولیت اجرای ممنوعیت استعمال قلیان بر عهده مدیران کارفامایان و متصدیان اماکن مربوطه است و موظف به نصب تابوهای هشدار دهنده مبنی بر ممنوعیت مصرف دخانیات در اماکن عمومی هستند.
وی با بیان این که فرهنگ غالب هنوز پذیرای سیگار و قلیان است، یادآور شد: با اصرار زیاد به دنبال راه اندازی اتاق شیر در اماکن عمومی، تفریحی و تجاری هستیم ولی اتاق سیگار با دیوارهای شیشه ای به راحتی ساخته می شوند.
مصرف دخانیات هزینه قابل توجهی را به جامعه تحمیل می کند
معاون فنی بهداشت خوزستان با بیان این که مصرف دخانیات هزینه های گزافی را به جامعه و افراد غیر سیگاری وارد می کند، گفت: مصرف دخانیات هزینه قابل توجهی را به جامعه تحمیل می کند، هزینه های کمرشکنی را برای بیماریهای قلبی عروقی و مزمن تنفسی ایجاد می کند و محافظت افراد از دود دخانیات، کمک به مردم برای ترک آن و قرار گرفتن افراد غیر سیگاری در برابر دود آن، جامعه را متحمل هزینه های کمرشکنی برای درمان بیماری های غیرواگیر ناشی از مصرف دخانیات می کند.
وی با اشاره به بسته خدماتی ضروری غیر واگیر(ایراپن) عنوان کرد: این بسته حرکت خوبی برای کاهش 25 درصدی مرگ های زودرسی است که بزرگ ترین هدف ماست. بحث دسترسی مردم به خدمات بسیار مهم و تأثیرگذار هست و باید نسبت به آن توجه ویژه ای داشته باشیم لذا ما باید بتوانیم خدمات ارائه شده از جمله در زمینه کاهش مصرف یا ترک دخانیات را در کم ترین زمان و با کم ترین هزینه در اختیار مردم قرار بدهیم.
ضیغمی گفت: با تلاش استاندار خوزستان، وزیر بهداشت و رییس دانشگاه علوم پزشکی تاکنون ۱۶۲ پروژه برای ساخت واحدها و پایگاه های غیرضمیمه و مراکز خدمات جامع سلامت به ویژه در اهواز که بیش ترین کمبود فضا را دارد تعریف شده است.
وی با انتقاد از عملکرد شهرداری ها در زمینه فعالیت های عام المنفعه مرتبط با سلامت جامعه، اظهار کرد: با وجود تقبل هزینه توسط استانداری، وزارت بهداشت و علوم پزشکی، شهرداری تا کنون کمک چندانی در زمینه تقبل زمین برای ساخت مراکز ارائه خدمات که بسیار اهمیت و تاثیرگذار است، نداشته است. این مراکز عام المنفعه و اغلب دارای خدمات رایگان هستند که برای سلامت جامعه بسیار مهم هستند و امیدواریم در این شرایط جدید، شورای شهر جدید برای تامین فضای مناسب برای ارائه خدمات مناسب به مردم با دانشگاه و معاونت بهداشت شرق و غرب کمک کنند.
وی با بیان این که در جهان هر ۶ ثانیه یک نفر جان خود را به دلیل مصرف دخانیات از دست می دهد، اظهار امیدواری کرد: اگر قانون کشور و راهکارهای شش گانه جهانی اجرا شود، در زمینه کااهش مصرف دخانیات موفق خواهیم شد وگرنه سخت است بتوانیم به نقطه هدف کاهش 30 درصدی در سال 1404 برسیم. بخش ها، سازمان ها و مردم باید درست به دست هم دهند تا این مشکل حل شود. در این خصوص هم خلاء قانونی نداریم و فقط در بحث اجرا مشکلاتی داریم و مردم می توانند در صورت مشاهده هر گونه تخلف بهداشتی و یا عرضه قلیان و دخانیات در اماکن عمومی با شماره ۱۹۰ تماس و موارد را گزارش دهند.
مبارزه با دخانیات تنها با کاهش تقاضای مردمی میسر است
مدیر سلامت محیط و حرفه ای مرکز بهداشت استان خوزستان با اشاره به نتایج حاصل از برگزاری نشست با دستگاه های مرتبطی که در پیشگیری و کنترل دخاینیات نقش دارند اظهار کرد: کنترل اشاعه یا استعمال دخانیات هم در سطح قهوه خانه ها، سفره خانه ها و اماکن مسقف و هم در پارک ها و فضاهای باز عمومی با هدف تسری کار به شهرستان ها با محوریت فرمانداری ها، در حوزه فضای سبز با محوریت شهرداری، در حوزه قهوه خانه ها و اماکن داراری مجوز با اتاق اصناف و نیروی انتظامی از اهداف این نشست بوده است.
صفری با اشاره به بند 8 ماده 1 آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با دخانیات در خصوص ممنوعیت عرضه و استعمال دخانیات در اماکن عمومی روباز یا مسقف، وسایل نقلیه عمومی و پارک ها اذعان داشت: شهرداری ها متولی کنترل دخانیات در اماکن هستند و با توجه به آغاز فصل تعطیلی دانشگاه ها و مدارس و زمان فراغت قشر بالنده و پوینده جامعه، باید زمینه گرایش به دخانیات در اماکن عمومی به شدت کنترل شود به همین دلیل یکی از مصوبات ما در کمیته استانی، بحث کنترل دخانیات در فضای سبز بود که در دستور کار کمیته استانی و شهرستان قرار گرفت و بر اساس آن با عرضه قلیان در رستوران ها، سفره خانه ها و چایخانه ها به ویژه در ساعات پایانی شب برخورد و به پلمپ این مکان ها منجر خواهد شد.
مراکز بهداشت شهرستان ها برای ترک دخانیات کادر روان شناسی و پزشک مستقر می کند
وی ارائه خدمات در قالب مراکز ترک دخانیات در مراکز بهداشت شهرستان ها را از دیگر اقدامات مرکز بهداشت استان خواند و گفت: مراکز بهداشت شهرستان ها کادر روان شناسی و پزشک تعریف شده دارد و کسانی که مایل به ترک دخانیات باشند می توانند به این مراکز مراجعه کنند و خدمات مشاوره ای و ترک دریافت کنند. اکنون 16 مرکز فعال در شهرستان ها وجود دارد و در شهرستان هایی هم که هنوز این مراکز فعال نشده، مراکز بهداشت مجاور وجود دارد که افراد می توانند به آن مراجعه کنند.
مدیر سلامت محیط و حرفه ای مرکز بهداشت استان خوزستان به بسته خدمات غیرواگیر اشاره گرد گفت: به زودی بحث بسته خدماتی ایراپن را خواهیم داشت و همه مراکز بهداشتی می توانند آن را با حضور پزشک و روانشناس ارائه کنند.
وی از جمع اوری بیش از 18 هزار قلیان از سطح پارک ها و قهوه خانه در سال 95 خبر داد و گفت: این قلیان ها در سال گذشته با حضور مسئولان و همکاری شهرداری و اماکن نیروی انتظامی امحا شد ولی با اندک هزینه ای جایگزین می شود و دوباره این کار پررونق با شدت بیشتری ادامه می یابد لذا خواست عمومی مردم در این زمینه می توانند کمک بزرگی به رفع مشکل کند. متاسفانه در سطح کشور در بحث تقاضا با مشکل مواجه ایم. سازمان ها و ادارات باید وظایف قانونی خود را انجام دهند و پاسخگو باشند ولی از عامه مردم هم انتظار می رود که در این زمینه با عدم استفاده و درخواست برای دخانیات، نهادهای ذی ربط را در این چرخه یاری کنند
خوزستان از استان های پیشرو در کنترل دخانیات است
صفری با بیان این که استان خوزستان جزو استان ها یپیشرو در زمینه کنترل دخانیات است، خاطرنشان کرد: در همایش دبیرخانه ملی کنترل دخانیات که در وزارت بهداشت مستقر است، دانشگاه علوم پزشکی جزو 10 دانشگاه برتر کنترل دخانیات و استان خوزستان جزو استان های پیشرو در کنترل آن معرفی شد.
وی یادآور شد: با وجود قانون جامع کنترل و پیشگیری و تلاش دستگاه های مربوطه برای رفع معضل دخانیات، هنوز هم تا اجرای موثر و قابل لمس قانون کنترل دخانیات و رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم به همین دلیل باید همه شهرداری ها در فضاهای سبز و دستگاه های مرتبط در اماکن مسقف نقش خود را محوری تر کنند تا بحث عرضه را به درستی کنترل کنیم.
مدیر سلامت محیط و حرفه ای مرکز بهداشت استان خوزستان گفت: سال گذشته 185 پرونده قضایی در 18 شهرستان حوزه جغرافیایی دانشگاه علوم پزشکی در خصوص عرضه دخانیات تشکیل شد و 331 مورد هم منجر به پملپ شد که بیشترین آن در اهواز بوده است.