یکی از رسالتهای سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حفظ و نگهداری بناهای تاریخی و نیز خانه مشاهیر تعریف شده است.
روزنامه همدلی: یکی از رسالتهای سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حفظ و نگهداری بناهای تاریخی و نیز خانه مشاهیر تعریف شده است. اگرچه تاکنون اقدامات مثبت بسیاری از سوی این سازمان برای حفظ بعضی از بناها صورت گرفته و سازمان بهخوبی نیز توانسته است با تغییر کاربری و مرمت، از این بناها نگهداری کند اما متاسفانه در مواردی خاص که بهنظر میرسد دلایل آن مربوط به تفکراتی خارج از این سازمان است، نسبت به بعضی از بناها اجحافهایی صورت میگیرد.
اگرچه حکایت خانه هدایت موضوع تازهای نیست و سالهاست که جهانگیر هدایت، مدیر «بنیاد صادق هدایت» از اقدامات نامناسب بیمارستان امیر اعلم، که صاحب این خانه است، گلایههایی را مطرح میکند.
مسئول بخش اداری بیمارستان در پاسخ به سوالی مبنی بر وضعیت این خانه بهصورت کاملا تلگرافی، چنانکه گویی در حال نگهداری اسناد محرمانهای است، خاطرنشان کرده:«مالکش ما هستیم. پول دادیم و خریدیم.» وی در پاسخ به اینکه شما ساختمان را از چه کسی خریدهاید نیز گفت:«گفتم دیگر! وارد جزئیات نمیشویم.» خبرنگار با اصرار به این سوال، با این پاسخ مواجه میشود که:«ببینید خانم. ما قبلاً اسناد و مدارکمان را در اختیار سازمان میراث فرهنگی ارائه دادیم و آنها نیز مجاب شدند. اینجا متعلق به ماست و تحفهای هم نیست.
جوابی که مسئول مربوطه داده شاید شما را نیز همچون من یاد جملهای بیاندازد که چند وقت پیش، رئیس سازمان نظام پزشکی درباره پرونده عباس کیارستمی، گفت: برخی از کاه کوه میسازند» و این جواب با واکنشهای بسیاری در فضای مجازی روبهرو شد. سوالی که در این زمینه مطرح میشود این است که جامعه ما را چه شده است که در آن پزشکان بهعنوان طبقهای نخبه در جامعه، در قبال مسائل هنری و فرهنگی واکنشهایی همچون «از کاه کوه نسازید» و «این خانه تحفهای هم نیست» از خود نشان میدهند؟
حکایت خانه هدایت اما در این سالها حکایت بسیار عجیبی در تاریخچه حفظ بناهای ارزشمند در کشور شناخته میشود. این خانه در سال 1332 به شخصی فروخته شد و تا سالها نیز خالی بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و پس از سالها سردرگمی و دستبهدست شدن این خانه بین مهدکودکها و بیمارستان و انبار ضایعات، سرانجام با پیگیری دوستداران ادب و فرهنگ ایران، تخلیه شد و در سال ۱۳۷۸ توسط سازمان میراث فرهنگی به شماره ۲۴۹۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
ثبت ملی یک اثر باعث میشود که دخل و تصرف و ایجاد تغییر در یک بنا یا غیرممکن شود و یا با نظارتهای خاص صورت بگیرد. اگرچه این قانون در بسیاری از موارد بهدرستی صورت میگیرد اما بهنظر میرسد در مواردی خاص، این قانون با اجحافهایی مواجه میشود موضوعی که در زمینه دزدیدن برخی مجسمههای پایتخت نیز مطرح شد.
با توجه به اینکه دزدیدن این مجسمهها بهصرفه اقتصادی نبود، بهنظر میرسید دستهایی مربوط به برخی نهادها که با تفکرات سازندگان مجسمهها و یا نوع مجسمه مشکل دارند، در این موضوع دخیل بوده است.
درباره خانه صادق هدایت نیز صدق می کند؛ چراکه از یک سو سازمان میراث فرهنگی پاسخ روشنی درباره چرایی عدم پیشگیری از تخریب این خانه از سوی بیمارستان امیر اعلم ارائه نمیدهد و از سوی دیگر هم مسئولان بیمارستان یا پاسخ نمیدهند یا میگویند با سازمان میراث فرهنگی به توافق رسیدهایم و یا میگویند:«این خانه تحفهای هم نیست». و ما نمیدانیم چرا دوستان اگر این خانه را تحفهای نمیدانند، اینقدر در قبال واگذاری آن و یا تخریب نکردن و نریختن زبالههای خود در آن، استقامت به خرج میدهند؟
/روزنامه همدلی