رخشان بنی اعتماد در نخستین سالگرد درگذشت زنده یاد توران میرهادی ابراز تأسف کرد که فرهنگنامه کودکان و نوجوانان، اثر ماندگار این چهره فرهنگی، در کتابخانههای مملکت به ندرت یافت میشود.
عصر جمعه سوم آذرماه مراسمی با حضور شهردار تهران و جمعی از سینماگران در پردیس سینمایی باغ کتاب تهران به یاد زنده یاد توران میرهادی استاد برجسته ادبیات کودکان که یک سال از فقدان او میگذرد برگزار شد و ساخته رخشان بنی اعتماد و مجتبا میرتهماسب هم با نام «توران خانم» به نمایش درآمد.
ابراز تأسف بنی اعتماد و وعده شهردار تهران برای یادگاری توران میرهادی
در این مراسم که هنرمندانی همچون بهمن فرمان آرا، ایرج طهماسب، منوچهر شاهسواری، فرشته طائرپور و باران کوثری هم در آن حضور داشتند، سید محمد بهشتی در سخنانی بیان کرد: زمانی که مدرسه میرفتم یکی از درسهایمان درباره معرفه و نکره بود و خانم میرهادی از کسانی است که به ما یاد میدهد معرف و نکره چیست. اما الان این پرسش مطرح میشود که چطور میتوان شناخته شده و مَعرفه شد.
او افزود: برای معرفه شدن، یک راه همان است که خانم میرهادی رفت و راه دوم راهی است که این روزها خیلیها میروند، یعنی میتوان با مضافالیه شدن به معرفه شدن برسیم. مثلا همسایه خانم میرهادی شویم، در پیش بردن کار فرهنگ نامه کمک کنیم یا به نوعی مانع از انجام کار خانم میرهادی شویم. با این حال نکته مهم این است که در طول تاریخ هیچ دورانی نیست که تعداد معرفهها زیاد باشد چون باید فشار زیادی را تحمل کرد تا الماس شد و گاهی میبینیم نسلی آمده و رفته و صد یا پانصد نفری معرفه باقی مانده است.
وی با بیان اینکه «معرفه شدن زحمت دارد و خانم میر هادی همین کار را کرد و در نسل ما از معرفه شدگان است» ادامه داد: البته من ترجیح میدهم از کَس و ناکس شدن حرف بزنم و خانم میرهادی نشان داد حتی اگر ابر و باد و ماه و فلک دست به دست هم دهند هم نمیتوانند مانع شوند تا او توران میرهادی نشود.
بهشتی همچنین از بنی اعتماد و میرتهماسب که خودشان هم "کَسی" شدهاند، برای ساخت این فیلم تقدیر کرد.
در ادامه این مراسم مجتبا میرتهماسب حاضران را به تماشای فیلم مستند توران خانم دعوت کرد و یادآور شد که برای ساخت این فیلم گروه سازنده به جمع های خصوصی و خانوادگی زنده یاد توران میرهادی هم راه یافته و وزرات ارشاد درخواست کرده تا برای نمایش در این مراسم برخی صحنهها با ملاحظاتی پخش شود که این کار انجام شده است. تهیه کننده این فیلم همچنین ابراز امیدواری کرد که برای نمایشهای بعدی این مستند شرایط راحتتری فراهم شود.
سپس مستند توران خانم نمایش داده شد که یکی از نکات بارز آن تلاش این چهره فرهنگی در تألیف فرهنگنامه کودکان و نوجوانان بود.
بنی اعتماد: باعث شرمندگی است که....
بنی اعتماد به عنوان یکی از دو کارگردان این فیلم با اشاره به اینکه توران میرهادی بی نیاز از تعریف و تمجید و بر پرده کشیدن است، گفت: سرمایه هر ملتی تداوم راه اندیشمندان آن است و ما متاسفانه ید طولایی در نادیده انگاشتن نخبگانمان داریم. با این حال این افتخار و سعادت را داشتیم که در چندسال آخر عمرشان را با ایشان باشیم و به وظیفهای که در سینما برای ماندگار کردن داریم، برسیم.
این فیلمساز افزود: یکی از بزرگترین آرزوهای توران خانم که در این فیلم مدنظر قرار گرفت حرف زدن درباره فرهنگنامه بود و من در حیرتم که چرا کتابخانههای مدارس این مملکت به ندرت این فرهنگنامه را دارند و این باعث شرمندگی است.
بنی اعتماد با ابراز امیدواری از اینکه این فیلم کمکی شود تا لااقل هزینههاب مربوط به فرهنگنامه تامین شود، ادامه داد: مفتخرم که خانواده فرهنگی عمید این فیلم را دیدند و حامی چاپ جلد بیستم فرهنگنامه شدند. امیدوارم این حرکت تداوم داشته باشد و از خانواده میرهادی هم تشکر کنم که اعتماد کردند تا اگر عمری باقی بود فیلمنامهای از گوشههای زندگی خانم میرهادی بنویسم.
وعده شهردار تهران برای فرهنگنامه و منزل توران میرهادی
در بخش انتهایی این مراسم محمدعلی نجفی -شهردار تهران- با اشاره به اینکه سابقه آشناییاش با توران میرهادی به قبل از انقلاب و نیز آشنایی با فرزند او برمیگردد، گفت: بعد از انقلاب هم به واسطه مسئولیتهایی که داشتم به ویژه در وزارت آموزش و پرورش، با تراوشات فکری خانم میرهادی آشنایی و جلساتی با ایشان داشتم. متوجه شدم که ایدههای نابی داشتند ولی در شرایط آموزش و پرورش ما اجرای همه آن ایدهها میسر نبود.
او ادامه داد: خانم میرهادی وجوه برجستهای داشتند و این فیلم فقط بخشی از آن را نمایش داد. ایشان اشتیاقی به معرفه بودن به تعبیری که آقای بهشتی داشتند نداشت و تشکر میکنم از سازندگان این فیلم که خدمات ایشان را با این فیلم به جامعه معرفی میکنند.
نجفی اظهار کرد : الان با مسئولیتی که در شهرداری به عنوان شهردار دارم این است که تلاش کنیم آثار ایشان و فرهنگنامه در سطح وسیعتری شناسانده شود و بنده اعلام میکنم که شهرداری تهران در رابطه با استفاده از آثار خانم میرهادی به ویژه فرهنگنامه در کتابخانههای آموزش و پرورش و وابسته به شهرداری اقدام کند و برای ادامه کار فرهنگنامه نیز در صورت نیاز همراهی میکنیم.
شهردار تهران همچنین با اشاره به محل سکونت زنده یاد توران میرهادی که بارها در فیلم هم نمایش داده شد، گفت: حیف است منزل ایشان به یکی از ساختمانهای بلند مرتبه خیابان نیاوران تبدیل شود و اگرچه هنوز به نحوه استفاده عمومی آن به نتیجهای مشخص نرسیدهایم ولی تصمیم داریم از فرزندان ایشان بخواهیم این بنا را در اختیار بگذارند تا در ارتباط با یک از کارهای مرتبط دیگر آماده کنیم.