رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: پژوهشها را باید به سمت اجتماعمحور بودن سوق داد.
دکتر ایرج نظری در آیین تجلیل از پژوهشگران برتر دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز که امروز یکشنبه (19 آذرماه) در تالار شهدای این دانشگاه برگزار شد، ضمن تبریک هفته پژوهش اظهار کرد: این مراسم برای تجلیل از فعالیتهای پژوهشی و آموزشی دانشگاه برگزار شده است. انتظار داشتم مسئولان دانشکدهها نیز به آن توجه ویژهای داشته باشند و حداقل رؤسای دانشکدهها در جلسه حضور داشته باشند.
وی افزود: برخی روسای دانشکدهها در جلسه حضور دارند و حضور نداشتن برخی از روسای دانشکدهها در این جلسه نشاندهنده این است که بحث پژوهش برای آنها اهمیتی ندارد. باید به آنها تذکر جدی داده شود. از مسئولان مراکز تحقیقاتی نیز انتظار داشتم در این مراسم در دانشگاه حضور پیدا کنند. این مراکز تحقیقاتی با هزینههای زیادی در دانشگاه ایجاد شدهاند. برگزاری چنین مراسمهایی برای تشویق همه به شرکت در فعالیتهای پژوهشی است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: چیزی که مسلم است، این است که دانشگاه محل تجمع علما است. شاید وقتی کلمه علما مطرح میشود، همه تصور کنند منظور ما روحانیون هستند. در حالی که علما شامل حال تمام افرادی میشود که به نحوی علمی دارند و دیگران قرار است از این علم استفاده کنند. هر جا علما باشند، نقشی دارند و باید تلاش کنند آن را به انجام برسانند.
نظری خاطرنشانکرد: دانشگاه و علما باید تاثیرگذاری خود را در جامعه حفظ کنند. دانشگاههای نسل اول تا چهارم تغییراتی داشتند. امروزه دیگر دانشگاههای برتر دنیا تنها نقش آموزشی ندارند. شاید کار دانشگاه در گذاشته تنها آموزش گروهی بود که بعد از اتمام دوره آموزشی این افراد از آموختههای خود استفاده کنند. به مرور زمان نقش پژوهشی به نقش آموزشی دانشگاهها افزوده شد و نسل دوم دانشگاهها علاوه بر آموزش، فعالیتهای پژوهشی نیز انجام میدادند.
وی ادامه داد: با گذشت زمان، در نسل سوم دانشگاهها علاوه بر دو نقش گذشته، نقش کارآفرینی و تولید ثروت نیز ایجاد شد و بسیاری از دانشگاهها علاوه بر کارهای آموزشی و پژوهشی به مراکز اقتصادی، درآمدزایی و تولید ثروت تبدیل شدند. مسأله تولید ثروت، اشکال مختلفی دارد؛ تولید ثروت تنها به مفهوم مالاندوزی نیست. تربیت افرادی که بتوان آنها را برای حل مشکلات جامعه به کار گرفت، تولید ثروت محسوب میشود.
رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: امروزه دانشگاهها دیگر به سمت نسل چهارم دانشگاهها و حکمتمحور شدن در حال حرکت هستند. دانشگاهها در تمام مسائل مهم سیاسی و اجتماعی نقش مفید و تاثیرگذاری در جامعه دارند و دانشگاه در این زمینه نقش خود را بهخوبی ایفا میکند. شاید دلیل اینکه در گذشته به دانشمندان ما حکیم گفته میشد، همین مسأله باشد. چرا که آنها در تمام مسائل اجتماعی نقش فعالی ایفا میکردند.
نظری تصریح کرد: سالهای سال است دانشگاههای بزرگ دنیا به این نتیجه رسیدهاند که باید به سمت حکمتمحور شدن حرکت کنند. دانشگاههای ما هنوز میان نسل اول و دوم دانشگاهها باقی ماندهاند و ما هنوز فاصله زیادی تا دانشگاههای برتر دنیا در این زمینه داریم. اگر شبانهروزی فعالیت کنیم، هنوز هم راه زیادی باقی مانده است تا بتوانیم عقبافتادگیها را جبران کنیم.
وی ادامه داد: کارهای پژوهشی بسیار خوبی انجام شده است اما واقعیت این است که اگر بخواهیم بررسی کنیم که کارهای پژوهشی ما تا چه اندازه کاربردی بودهاند و چگونه میتوان در جهت حل مشکلات اجتماعی از آنها استفاده کرد، در بسیاری از جاها میبینیم چندان از این کارها استفاده نمیشود.
رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با بیان اینکه باید پژوهشها را به سمت اجتماعمحور بودن سوق داد، گفت: یکی از کارهای پژوهشی خوبی که انجام شد، کارهای پژوهشی بود که دانشگاه علوم پزشکی در زمینه مشکلات تنفسی که برای مردم اهواز اتفاق افتاد، انجام داد. در سالهای 92، 93 و 94، شاید هر سال 25 یا 26 هزار نفر به دلیل مشکلات تنفسی به مراکز درمانی مراجعه میکردند. این مسأله توجه پژوهشگران را به خود جلب کرد و با استفاده از نتایج پژوهشهای انجام شده، در سال جاری حدود 300 نفر به دلیل مشکلات تنفسی در پی اولین باران پاییزی به مراکز درمانی مراجعه کردند و به شکل قابل توجهی آمار مراجعات کاهش یافت.
نظری ادامه داد: امیدوارم این مساله به یک نمونه برای سایر فعالیتهای پژوهشی تبدیل شود. تا همه فعالیتهای پژوهشی ما بر اساس نیازمندیها شکل بگیرد و از آنها استفاده مفید ببریم. کار کردن در زمینههای مختلف پژوهشی بسیار خوب است، اما شاید بیشتر تحقیقات روز که در دنیا انجام میشود، همان مشکلات روز ما باشد. اگر در این زمینه فعال باشیم، میتوانیم کمک بیشتری کنیم.
وی تاکید کرد: شاید دلیل اینکه نیازمندیهای جامعه را به طور دقیق نمیشناسیم و از آنها اطلاع نداریم، نداشتن ارتباطات مناسب با خارج از دانشگاه است. اگر بدانیم در حوزه محیط زیست چه مشکلاتی وجود دارد، یا مثلا بیشترین بیماران ما در چه زمینهای هستند، میتوانیم با کارهای پژوهشی مناسب به حل مشکلات جامعه کمک کنیم.
رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: در آن زمان میتوان گفت ما یک دانشگاه پویا و در حال حرکت به سمت دانشگاههای نسل چهارم هستیم. چاپ کردن مقالات در همان زمینههای تحقیقاتی که دانشگاههای دیگر کار میکنند، نمیتواند نشاندهنده پویا بودن دانشگاه باشد. امیدوارم بتوانیم با افزایش ارتباطات دانشگاه با خارج، نیازمندیهای جامعه را بهتر شناسایی کرده و فعالیتهای پژوهشی در راستای نیازهای جامعه انجام دهیم.
پژوهش باید به یک گفتمان تبدیل شود
در این مراسم همچنین حجتالاسلام والمسلمین آیت عادلینژاد، مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: پژوهش باید در سطح دانشگاهها و در سطح کلان جامعه به یک گفتمان تبدیل شود. نباید زمانی که میخواهیم مشکلی را حل کنیم در اتاقهای در بسته بنشینیم و کارها را متولیانی که شاید متخصص نباشند، بر عهده بگیرند.
وی افزود: برای حل مسائل و پاسخ دادن به پرسشها باید فعالیتهای پژوهشی صورت بگیرد. پژوهش یک گفتمان است. دیگر دوران تصمیمات خلقالساعهای که پشتوانه علمی ندارند، گذشته است. اگر پژوهش حاکم شود، بسیاری از مشکلات جامعه حل میشود.
مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تصریح کرد: بسیاری از فرآیندهای طولانی که همه پژوهشگران با آنها مشکل دارند، نیازمند اصلاح هستند. با تلاش مسوولان، بخشی از این فرآیندها اصلاح شدهاند اما بخشی دیگر هنوز اصلاح نشده باقی ماندهاند. از دکتر مخملزاده نیز تشکر میکنم که در دوران مسئولیت خود برای اصلاح این روندها، فعالیتهای زیادی داشت.