شوشان: "خوزستان آب مازاد دارد و می تواند منتقل شود" این جمله یک فرد عامی و یک غیر متخصص در فضای مجازی و گروه های تلگرامی نیست؛ این جمله بخشی از نامه محرمانه رییس محیط زیست کشور است که به عنوان متولی بخش حساسی از کشور، نظر کارشناسانه خود را درخصوص سرنوشت میلیون ها خوزستانی ارائه کرده است.
این نامه محرمانه به همان سرعتی که منتشر شد، به همان سرعت هم موجی از اعتراض ها را در بین مردم، اهالی رسانه و نمایندگان خوزستان در مجلس ایجاد و بازخوردهای بسیاری در پی داشت.
خوزستان که برای قرن ها همچون نگینی بر منطقه خاور میانه می درخشید و آرزوی دیدارش بر دل خیلی ها بود، در دهه های اخیر به دلیل اقدامات غیرکارشناسی مسئولان و مدیریت نادرست منابع آب روز به روز نحیف تر و مشکلات زندگی درآن افزون تر می شود.
هرچه از انقلاب دورتر می شویم، ادعای مسئولان به توجه بیش تر به خوزستانی که دین خود را به اسلام ادا کرده بیش تر و به همان نسبت رحمت که نه، زحمت مسئولان بیش تر و بیش تر شامل حال خوزستان می شود.
این روزها توجه زیاد مسئولان به خوزستان زحمتی برای خوزستان شده که در حال رقم زدن آینده تاریکی برای این استان است..
در حال حاضر وضعیت بحران آب کم و بیش بر تمام کشور سایه انداخته ولی برای استانی مثل خوزستان که بخش زیادی از نشاط و سرسبزی اش را به دلیل انتقال آب های بین حوضه ای از دست داده، نخیلات اش از بین رفته، مردم کشاورزش بیکار شده و کارون زیبایش به نهری تبدیل شده، تحمل این وضعیت بسیار دشوار است.
در روزهای گذشته نامه ای از سوی رییس سازمان حیط زیست کشور منتشر شد که در آن به وضوح بر انتقال آب بین حوضه ای مهر تاییدی زده و چراغ سبزی به مسئولان وزارت نیرو داده بود. این موضوع به شت نمایندگان خوزستان و افکار عمومی مردم خوزستان را جریحه دار کرد و موجب راه افتان موجی از مخالفت ها و عصبانیت ها نسبت به سخنان کلانتری شد.
اما واقعا آن چه که باعث می شود کلانتری به درست یا به غلط آب خوزستان را مازاد بر 4 میلیون شهروند این استان اعلام کند چیست؟ آیا طبق گفته های رییس محیط زیست کشور که دلسوزی های بسیارش برای دریاچه ارومیه همه را امیدوار به بهبود وضعیت محیط زیست کشور کرده بود، خوزستان آب مازاد دارد؟
ادعایی که عیسی کلانتری مطرح می کند، موافقان و مخالفان بسیاری دارد. البته تقریبا همه موافقان طرح مسئولانی بوده اند که جایگاهی در میان مدیران زده بالای کشور داشته اند و مخالفان را هم می توان از مردم عادی ساکن استان و سمن ها تا مسئولان استانی و اساتید دانشگاه های استان های خوزستان، چهار محال و بختیاری و حتی تهران برشمرد.
رییس محیط زیست کشور به عنوان مغز متفکر سازمانی که حامی اکوسیستم استان ها است، در حالی مهر تایید بر انتقال آب بین حوزه ای از سرشاخه های کارون را می دهد که کم آبی های اخیر با از بین بردن اکوسیستم این دیار، زندگی را بر مردم دشوار کرده است.
انتقال آب بین حوزه ای در دهه های اخیر تنها کاهش دبی رودخانه ها را در پی نداشته بلکه با کاهش آب ورودی به رودخانه ها، حیات آبزیان را به خطر انداخته، کشاورزی را با مشکل مواجه کرده و با خشک کردن تالاب ها منشا ایجاد گرد و خاک های طاقت فرسا شده است.
اما قضیه به همین هم ختم نمی شود. افزایش نگران کننده بیماری های ریوی، آسم و آلرژی و انواع سرطان در سال های اخیر نشان می دهد که این تصمیم تا چه حد تمام جنبه های زندگی جانداران را در خوزستان به خطر انداخته است.
رییس سازمان محیط زیست در نامه خود بدون در نظر گرفتن انتقال کنونی آب از سرشاخه های کارون و نیز اظهارات و پژوهش های اساتید دانشگاه در نقاط مختلف کشور مبنی بر خسارات انتقال آب خوزستان، بیان می کند خوزستان بیش از یک میلیارد و 600 میلیون متر مکعب آب مازاد دارد که وزارت نیرو باید به هر جایی دلش می خواهد منتقل کند.
این اظهارات عجیب و خطرناک از رییس سازمانی که خود متولی حفظ محیط زیست کشور است، در واقع دلیل حضورش در خوزستان را در پی سفر اخیر معاون نخست رییس جمهور بیان می کند. این بازدید در واقع تغییر موضع مسئولان کشور در بحث انتقال آب را نشان می هد که پیش از این تاکید بر انتقال آب برای مصارف شرب داشند و احتمالا پیش درآمدی است بر روشن کردن چراغ سبزی دیگر برای انتقال آب بین حوضه ای.
کلانتری تنها مشکل بحران آب را فارغ از پروژه های عظیم انتقال آب که بر روی آن ها چشم می بندد، بی ملاحظه گی کشاورزان خوزستان در مصرف آب می داند و بس؛ در حالی که به گفته متخصصان حوزه آب، سدسازی ها و تونل های انتقال آب که بدون در نظر گرفتن شرایط استان و کشور در سال های اخیر احداث شده اند، بزرگ ترین دلیل تغییرات در اکوسیستم خوزستان است.
رییس محیط زیست کشور می گوید در خوزستان آب هست، زیاد هم هست؛ ولی مدیریت آب نیست. البته این اتفاقی است که در سراسر کشور وجود دارد و نمی توان منکر آن شد ولی این سخنان در حالی مطرح می شود که برای مثال در کرمان سالانه بیش از یک میلیارد و نیم دلار پسته معادل 6 سال انتقال آب از بهشت آباد به کرمان آب مجازی صادر می شود که در کنار صادرات خرما، سالانه خروج دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب مجازی از کرمان خبر را نشان می هد و این صادرات معادل ۱۰ سال انتقال آب به کرمان است.
کلانتری در مصاحبه با شرق عنوان می کند خوزستان جای کشت برنج نیست ولی یک میلیارد و ٢٠٠ میلیون مترمکعب صرف کشت برنج میشود. این سخنان رییس سازمان محیط زیست کشور که به نقل از وزارت جهاد کشاورزی مطرح می شود، تنها نشان از بی اطلاعی متولی محیط زیست کشور به شرایط عمومی یک استان کشور و تنها اظهار نظر در خصوص نحوه کشاورزی یک استان کشور و نه دیگر استان های کشور را می دهد.
کلانتری در حالی بحث گرفتن آب از برنج کاران و ممنوعیت کشت برنج در خوزستان را مطرح می کند که احتمالا چون حوزه کاری ایشان نیست، نمی تواند جایگزینی برای معیشت مردم کشاورز این مناطق پیدا کند.
از سوی دیگر کلانتری در حالی کشت برنج را برای خوزستان نامناسب می داند که از کشت تابستانه برنج در اصفهان و کشت محصول آب بر پسته در استان بی آبی مثل کرمان سخن نمی گوید.
در این میان، آن چه بیش از همه برای خواننده ایجاد پرسش می کند، سخنان ضد و نقیص کلانتری در بحث مازاد آب و کمبود حق آبه محیط زیست خوزستان است.
به گفته عیسی کلانتری خوزستان بین ماه های خرداد تا مهر یک و نیم میلیارد حق آبه محیط زیست نیاز دارد اما وزارت نیرو بیان کرده آبی برای تخصیص به محیط زیست این استان ندارد. اگر بر اساس متون کارشناسی وی، خوزستان یک میلیارد و 600 میلیون متر مکعب آب مازاد دارد، پس نیازی به حق آبه ندارد و اگر کمبود آبی وجود دارد و نمی توان به محیط زیست خوزستان آبی تخصیص داد، نباید به بحث های غیر کارشناسی در خصوص انتقال آب از این استان دامن زد.
وی همچنین در گفتگو با شرق می گوید این سازمان مجوز انتقال نمی دهد و تنها شرایط انتقال را بررسی می کند و چون خوزستان آب مازاد برای مصرف خودش هم دارد، می توان آن را به استان های دیگر انتقال داد.
رییس سازمان محیط زیست کشور در حالی اصرار به آب مازاد خوزستان دارد که در سال های اخیر کارشناسان حوزه آب و اساتید دانشگاه از نقاط مختلف کشور، با ارائه آمار و ارقام بر سیاست غلط انتقال آب و پیامدهای آن بر محیط زیست و زندگی خوزستانی ها هشدار داده ند.
کلانتری در سخنان خود پیشنهاد می کند از آب کشاورزی خوزستان بگیریم و به محیط زیست آن بدهیم؛ دو راهه ای که بیش تر به همان لات بازی هایی شبیه است که کلانتری به نمایندگان لات خانه خوزستان نسبت می دهد.
وی در پایان سخنان خود مطرح می کند: "اگر آب وجود داشته باشد و حقابههای کارون و تالابها و مهار ریزگردها تأمین شود، مازاد آب را میتوانند در خوزستان مصرف کنند یا میتوانند ببرند در سیستان و بلوچستان یا هرجا، آن به ما ربطی ندارد؛ اما انتقالش باید با رعایت ضوابط زیستمحیطی باشد.
این استدلال متولی محیط زیست کشور در واقع این بیانگر این است که می توان مردار خوزستان را خورد اما تنها با کارد و چنگال! تا بدین شکل ضوابط سازمانی این سازمان رعایت شده باشد!
به نظر می رسد با توجه به عدم حضور موثر خوزستانی ها در دولت و جای خالی آن ها در کابینه دولت از سویی و بی توجهی مسئولان امر به آمار و ارقام و استدلال های علمی درخصوص میزان آب موجود در خوزستان و همچنین پیامدهای انتقال آب، تنها چاره به زعم رییس محترم محیط زیست کشور، لات بازی نمایندگان مردم لات خانه ای است که روزگاری نه چندن دور نگین انگشتر ایران زمین بود.
بیچارگی نمایندگان و مردم خوزستان در برابر قلدری و بی تفاوتی مسئولان به سرنوشت آن ها، تنها این راه را برای ساکنان این لات خانه باز گذاشته تا به هر شکل ممکن فریاد "ما اینجاییم" خودشان را به گوش مسئولان برسانند.