‎مسجد و سينما در اهواز

‎شوشان - محمد كيانوش راد

‎١- امروز يكباره هوس رفتن به مسجد را  كردم .

‎ در مصاحبه اي با محمد مالي در چند سال قبل گفتم دلم براي نماز خواندن در مساجد اهواز تنگ شده است  [...]

‎ اما امروز برايم حال و هوايي ديگر داشت. تهران پردود و اهواز بهاري ، به مسجد مرحوم آيه الله آل طيب در خيابان وكيلي رفتم. خاطراتم زنده شد.

‎در جواني و پيش از انقلاب ، در تابستان هاي  پرشورو حرارت خوزستان ، و در خلسه هاي  بياد ماندني  لذت بخش ظهرهاي  تابستان  اهواز  ،  كه تا تجربه اش نكرده اي ، حس و حالش رانيز  نمي داني ، گه  گاه از راه دور به اين مسجد مي آمدم.

‎مرحوم آل طيب از روحانيون خوش نام و مردم دار بود و اكنون فرزند ايشان امامت مسجد را بر عهده دارند

‎از اينكه در مسجد دوستاني قديمي را ديدم خوشحال شدم.  گرد سفيدي ايام را ، چون خود ، بر سر و رويشان نشسته ديدم.

‎ديدن يكي از بهترين و خوش نام ترين مردم  ِ اهواز و از مبارزان پيش از انقلاب بر شادي ام افزود. حاج عبدالنبي گلابكش.

‎ حاج عبدالنبي در ميان مردم احترامي زايدالوصف دارد. خوش برخورد و بذله گو و پاك دامن است و خداترس و مورد احترام  مردم.

‎در يكي از عمليات هاي دفاع مقدس و در گردان كربلا با هم بوديم. ياد فرمانده شجاع ، پرانرژي و دوست داشتني اش ، شهيد فرجواني هم بخير.

‎در ميان دوستان و در مسجد گفتم ، حاجي  يادت هست چقدر جوان ها را در جبهه منحرف مي كردي ؟ كمي تعجب كرد.   بلافاصله گفتم ، منظورم انحراف به بهشت بود . در جبهه ، حاج نبي ،  براي بچه ها از بهشت و حوري ها مي گفت. گفتم كه حاجي  براي شاداب كردن بچه ها ، چگونه بدون سانسور و غير شطرنجي حوريان را توصف مي كرد . كلي خنديدم. 

‎ شادابي و نشاط و شوخي و دوري از غم و غصه ، از ويژگي هاي بچه هاي جبهه و جنگ بود.

‎پيش از انقلاب نيز منزل ايشان كه در نزديكي مسجد است ، و هنوز هم در همان جاست ،  پايگاهي مخفي براي مبارزان بود . مرحوم كاظم علم الهدي كه شخصيتي بي نظير بود ،و هوشنگ گلابكش كه ، اگرچه عقايد سياسي اش امروز  با من مخالف است ، اما او طلايي ناب و خالص است و محمد فلاح را كه اولين بار آنجا ديدم. 

‎حرف از گذر ايام شد و ... با ناراحتي گفت چيزي مي خواهم بگويم و هر جا خواستي از من اين را نقل كن ...او ضمن نقل داستاني از اسكندر مقدوني در مورد ويران ساختن ايران گفت : مملكت رو اين جوري نمي توان اداره كرد.

‎، اسكندر مي خواست جوانان ايران را از دم تيغ بگذراند تا ايران را نابود كند ،  مشاوران اش او را نهي كردند و گفتند اين راهش نيست ، كشتار ، قيام ايرانيان  را بيشتر  مي كند. بهتر آن است كه براي ويراني ايران " آدم هاي كوچك شان را بركارهاي بزرگشان به گماري " ان وقت به راحتي ويراني را سراسر ايران خواهي ديد. " نمي دانم اين مطلب را از كدام كتاب تاريخي نقل مي كرد ، اما مهم محتوي اين داستان است.

‎او مي گفت وضع كشور اكنون چنين است. ادم هايي ، ولو خوب ، اما كوچك را بر كارها گمارده اند و اين يعني همان حرف ، راه ويران ساختن كشور.

‎٢- صفري دوست خوبم را گفته بودم تا مسجد مي روم ، به سينما ساحل برو تا با هم فيلمي به ياد گذشته ها ببينيم.

‎پياده به سوي سينما رفتم.

‎از باغ ملي بايد رد مي شدم. باغ ملي چقدر كوچك شده است.  باغ ملي جزء اولين بخش هاي مدرنِ شهر اهوازِ جديد بود كه كارمندان عالي رتبه انگليسي و دولتي ها در آنجا اسكان يافتند. مهمانسراي دانشگاه شهيد چمران امروز يكي از قديمي ترين اين نوع بناهاست.

‎در بچگي باغ ملي خيلي بزرگ بود. در آن گم مي شديم. تنها نمي توانستيم همه باغ را بگرديم. اما عجيب است ، حالا چقدر كوچك شده است. امروز مي گويند ، دنيا هم كوچك شده است ، اما اشتباه مي كنند ، دنيا از اول هم كوچك بود ، ما اشتباه مي فهميديم و فكر مي كرديم دنيا بزرگ است.

‎ باغ ملي ، كوچك نشده بود ، ما بزرگش مي ديدم . به همين سادگي ، چقدر چيزها در گذر ايام برايمان كوچك و يا بزرگ مي شوند. دوست عزيز هنرمندمان شاهين زاده مي گفت : در گذشته و در كودكي دل هاي بزرگي داشتيم ، اما حالا كه بزرگتر شده ايم ، چقدر دلتنگيم. يادش بخير.

‎ ٣- سينما ساحل براي خودش روزي روزگاري داشت ، امروز تنها و غريب است. زمان شروع فيلم هيچكس نبود. مسول سالن مي گفت دوست داريد كدام فيلم را روي پرده نشان دهيم.  فيلم پينوكيو با فيلمي كه الان كه مي نويسم ، اسمش را به خاطر نمي آورم. ماه گذشته هم كه به اهواز آمدم به سينما آريا ( الان نمي دانم اسمش چه شده است ) رفتم. به دليلي به مسول سالن گفتم ، نمي خواهم فيلم ببينم ، فقط مي خواهم نگاهي به داخل سينما بيندازم. با گرمي به داخل سينما دعوتم كرد. تنها دو نفر، دختر و پسري نشسته بودند و فيلم بر روي پرده افتاده بود. 

‎سينما ساحل از بهترين سينما ها بود . پس از انقلاب ، اكثر سينماها مصادره و تعطيل شد و از رونق افتاد و يا به پاساژ تبديل شد . سينما كارون را به حسينيه تبديل كردند. مالك سينما كارون با پي گيري زياد بدنبال گرفتن ملك خويش است.  ظاهرا مسولين حسينيه زير بار نمي روند و مي خواهند معوض آن را به مالك بدهند و حسينيه را حفظ كنند. مالك راضي نمي شود. اخر اين فيلم  به كجا مي رسد نمي دانم. اما امروز ، ظاهرا آخرين فيلم سينما كارون هم در حال اكران است.

‎اهواز از  كهولت در رنج است. شهر بيمار شده است. ديوارها و خرابه هايش اگر دل تازه واردان رز بيازارد ، براي من آرام بخش است.

‎ گاهي ديوارها، بيشتر از آدم ها ، آدم را آرام مي كند. اهواز شهر بي همتاي ماست. ميزباني صميمي و مهربان ، آرام و بي قرار.

‎كارون و شهر بي صاحب شده است. و آنچه البته به جايي نرسد ، فرياد است. كافي است در شهر گذري گذرا بيندازي ، حصير آباد ، منبع آب ، شيلنگ آباد و ....

‎اما با همه بي مهري ها به مردمش و  به كارون اش، هنوز هم ، كارون بي همتاست.

‎با شب ها يش و با مردمان و نخل هايش.