بهبود کیفیت یا تبلیغ محصول ؟

به طور قطع در سال های اخیر واژه هایی مانند ISO 9001،HSE ویا بهبود کیفیت در محل کار یا در تلبیغات رسانه ای به گوش همه ما رسیده است.اما نقش این واژه ها در روند سازمان ها،شرکت ها و در نهایت محصول و خدماتی که به دست مشتری می رسانند، چه می تواند باشد را احتمالا هیج کجا برخورد نکرده ایم.

در این مجال بررسی مختصری پیرامون بحث استانداردسازی محصول و خدمات ارایه شده توسط سازمان ها و شرکت ها و همچنین تاثیرات اجرای استاندارد ISO 9001 صورت پذیرفته است.

پیش از بررسی موضوع ذکر این نکته حائز اهمیت است که همواره جلب رضایت مشتریان و مصرف کنندگان کالا و خدمات برای تولیدکنندگان و ارایه دهندگان خدمات بسیار مهم و حیاتی می باشد.

واژه ISO مخفف کلمه(International Organization FOR Standardization) و به معنای سازمان استانداردجهانی می باشد. مقر این سازمان شهر ژنو در کشور سوییس بوده و در سال 1947 تاسیس یافت.

سازمان جهانی استاندارد وظیفه تدوین وتوسعه استانداردهای مربوط به علوم و فنون در سطح جهانی را برعهده دارد.

در کشور ما سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران که یکی از اعضای اصلی سازمان استاندارد جهانی(ISO) است،به عنوان تنها مرجع رسمی کشور وظیفه تعیین،تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی)را برعهده دارد.

هر کدام از استانداردهای ارایه شده از سوی سازمان استاندارد جهانی و به تبع آن سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مربوط به یک حوزه مشخص و با هدفی خاص استقرار و به اجرا گذاشته می شود.برای نمونه :استاندارد ISO 50001 جهت مدیریت انرژی و یا ISO 14001 به عنوان استاندارد مدیریت زیست محیطی شناخته می شوند.

استاندارد ISO 9001 یا به عبارتی سیستم مدیریت کیفیت که یکی از استانداردهای تدوین شده توسط سازمان استاندارد جهانی و شاید به عبارتی معروفترین این استانداردها می باشد،نخستین بار در سال 1374 با عنوان ((سیستم های کیفیت –الگو برای تضمین کیفیت در طراحی،توسعه،تولید،نصب وارایه خدمات)) منتشر گردید .و در سال 1380 پس از بررسی پیشنهادهای رسیده در کمیسیون های مربوطه موردتجدیدنظر قرارگرفته و تحت عنوان (سیستم های مدیریت کیفیت-الزامات)انتشار یافت.

این استاندارد جهت بررسی کیفیت محصول تولیدی و همچنین خدمات قابل ارایه در شرکت ها و سازمان ها قابل اجرا می باشد.

استاندارد ISO 9001 به طور کلی پایش مجموعه تولید یک محصول و یا ارایه خدمات را جهت بررسی موضوع از منظرکیفیت تحت نظر دارد.

شایان ذکر است زمانی که نام مجموعه تولید محصول و یا ارایه خدمات به میان می آید مراد تنها واحد تولید یا بخش ارایه خدمات نمی باشد بلکه عملکرد کلیه واحدهای سازمان و شرکت اعم از اصلی و پیمانکاران فرعی تحت کنترل و نظارت این استاندارد قرار دارند.

کارکرد این استاندارد بدین صورت بوده که پس از استقرار آن در شرکت یا سازمان ،یکسری شاخص ها جهت بررسی محصول تولیدی و یا خدمات ارایه شده ،تعیین گریده و طی بازه های زمانی تعریف شده این شاخص ها اندازه گیری می شوند. این شاخص ها محدود به حوزه تولید نبوده وسایر بخش ها مانند مدیریت بازرگانی،مدیریت اداری و به طور کلی تمامی واحدها ی مرتبط با فرآیند تولید و ارایه خدمات می بایست ضمن تدوین دستورالعمل و روش های اجرایی مربوطه،فرآیندهای بخش خود را شناسایی و نهایاتا با مکتوب نمودن شاخص های قابل اندازه گیری ،پایش ان ها را انجام دهند.

متعاقبا پایش و اندازه گیری شاخص ها باعث گردیده هرگاه انحراف از آن مشاهده گردد ،گزارش عدم انطباق محصول یا خدمات با آنچه مدنظر بوده ارایه شود. که گردش این چرخه باعث بالا رفتن سطح کیفیت محصول تولیدی یا خدمات

ارایه شده می گردد.

خلاصه کلام اینکه ،بررسی و ارتقا شاخص ها،باعث رشد کیفیت محصول و خدمات از سوی هر سازمان بوده و این دقیقا همان مقصودی است که استاندارد مدیریت کیفیت ISO 9001 از آن انتظار دارد.

پس پذیرش سیستم مدیریت و کیفیت یک تصمیم راهبردی سازمان ها و شرکت ها می باشد و استقرار و اجرای این سیستم در هرسازمان نباید تنها به جهت تبلیغ و تهیه یک گواهینامه تلقی شود.بلکه می بایست شرکت ها و سازمان ها در راستای اجرای صحیح این سیستم ها تلاش نموده تا در نهایت محصول یا خدمات ارایه شده را با بالاترین سطح کیفی به مشتریان ارایه نمایند.