فرصتها و فراستها

شوشان - رجبعلی کرد:

این روزها که دچار مشکلات و بحرانهایی در کشور هستیم و همگان روی این تنگناها و تهدیدات زوم کرده اند به عمد در این نوشتار از فرصتها یاد میکنم چراکه در دل بسیاری از تهدیدات ، فرصتهایی هم نهفته است که باید با بصیرت و روشن بینی و فراست به آنها نگاه و توجه و استفاده کرد.

هرکشوری دارای مزیتها و ظرفیتها و از طرف دیگر تنگناها و کمبودهایی است. اگر از حیث موقعیت جغرافیایی و اقلیم و طبیعت و منایع خدادادی به کشور خود نگاه کنیم کمتر کشوری از این نعمات برخوردار است اما چه شده است که به همین اندازه از تولید ناخالص ملی وصادرات و اشتغال و درآمد و رفاه برخوردار نیستیم. 

در این برهه حساس از زمان و افزایش تحریمها و خروج آمریکا از برجام وکاهش شدید ارزش پول ملی و تبعات ناشی از آن و خلاصه تهدیداتی که گریبانگیر کشورمان شده باید نگاهمان به مزیتها و پتانسیلها و فرصتهایی که داشتیم و بعضا" از قبل همین تهدیدات ایجاد شده را ببینیم و از آنها حداکثر استفاده را ببریم.

 فرصتهای زیادی که با فراست دیده و شکار میشوند و اگر آن فراست کم باشد این فرصتها نیز نادیده انگاشته می شوند و از آنها استفاده نمی بریم. در چند سال پیش کشور چین ارزش یوان (پول ملی) را  کاهش داد وبازارهای مالی جهان را به هم ریخت که آمریکا بیشترین آسیب را از این رهگذر دید.

مقامات چین به دلیل روند کند رشد اقتصادی و کاهش فعالیتهای بازرگانی به ویژه در بخش صادرات به این سیاست روی آورد.ارزش بالای یوان باعث گرانی کالاهای صادراتی شده و باکاهش ارزش پول ملی کالاهای صادراتی ارزان تر و صادرات افزایش می یابد و متور اقتصاد تحرک بیشتری پیدا میکند.

 ارزش پول ملی ما نیز کاهش یافت اما این کاهش متاسفانه بسیار شدید و مستمر و افسارگسیخته شده و عامل اصلی این کاهش بیرونی و بر اثر تشدید تحریمها و تیره تر شدن روابط با کشور آمریکا و تعدادی از کشورهای دیگر منطقه است و از جمله عوامل داخلی میتوان از جو روانی منفی نام برد.

 طبق محاسبات اقتصاددانان دلار تا این حد ارزش ندارد و به عبارتی این مقدار کاهش پول ملی منطقی نیست و بخشی از آن عامل روانی است. به هر حال باید دانست که کاهش ارزش پول ملی باعث ارزان تر شدن کالا و محصولات صادراتی و همچنین کاهش هزینه های کشورهای خارجی در سفر به ایران و سرمایه گذاری در این کشور میشود.

 اگر کاهش پول ملی جذبه سرمایه گذاری را زیاد کند و سرمایه گذاری در داخل صورت گیرد باعث رونق اقتصادی میشود و در چین چنین شد اما در کشور ما این بستر فراهم نیست و تاکنون نتوانستیم که این بستر را فراهم کنیم و همین امر باعث شده که ضعف و تهدید کاهش ارزش پول بیش از پیش خودنمایی کند و از فرصتی که بوجود آمده نتوانیم استفاده کنیم.

 تاسف بار تر این که رغبت سرمایه گذاری داخلی هم در حد معقول وجود ندارد و نقدینگی به سمت دلال بازی وتبدیل پول ملی به سکه و ارز و نگهداری آن برای گران تر شدن تبدیل شده است. چه باید کرد؟.

در این مقطع که پول ملی به شدت کاهش پیدا کرد اقتصادانان اظهار نظر کردند و نامه هایی سرگشاده نوشتند.

 اجمالا" برای استفاده از فرصتی که از این رهگذر نصیب شده و باید آن را غنیمت شمرد و شکار کرد این است که:دولت و بطور کلی حاکمیت می بایست ارتباط سیاسی اش را با دیگر کشورها و به ویژه کشورهای منطقه تقویت کند و با شناسایی بازارهای هدف از یک طرف و پتانسیلهای داخلی برای تصاحب این بازار از طرف دیگر، زمینه صادرات را فراهم نماید.

ما در تولید و صادرات محصولات و کالاهایی دارای مزیت هستیم اما اقدام مناسبی برای تولید و صادرات انجام ندادیم.

 چرا نتوانیم با شناسایی مناطق مستعد و کشاورزان مستعدتر و استفاده حداکثری به اندازه ظرفیت اسمی، گوجه فرنگی مازاد بر نیاز تولید و صادر کنیم تا ارز مناسب وارد کشور و کشاورز و صادر کننده آن ارز و سود سرشار را مجددا" در چرخه تولید محصولات صادراتی قرار داده و این روند تداوم یابد.ما بیش از حد به این طرف توجه داریم که ارز 4200توانی را به چه کسانی و برای چه کالاهای ضروری وارداتی بدهیم و ارز ثانویه صرف واردات چه چیزهایی شود.از بس گفتیم کالا نیست خواروبار نیست دارو نیست و... باورمان شد که واقعا" نیست و در صدد فروش نفت و تامین این اقلام ضروری هستیم و یادمان رفت که صادراتی هم وجود دارد. دولت باید با همه وجود به سرمایه گذاران و تولید کنندگان و کشاورزانی که توان صادرات دارند بدون فوت وقت کمک کند و تسهیلات بدهد تا از این فرضت پیش آمده حداکثر استفاده را ببرند. با این گرانی ارز و ارزانی پول ملی 50درصد سفرهای خارجی کاهش یافته. برعکس این هم صادق است و رغبت برای سفر به ایران بیشتر شده و برای خارجیها هزینه سفر به ایران به همان شدت کاهش یافته است. بستر گردشگری را باید فراهم کرد و در این بخش سرمایه گذاری شود و دولت با اعطا تسهیلات و همکاری سازمان گردشگری و دیگر سازمانهای ذی ربط زمینه سفر خارجیان را فراهم کند و به کشور عراق و آن هم فقط زیارت به مشهد مقدس بسنده نکند و رمینه سفرهای زیارتی از اقصی نقاط جهان به ایران را فراهم و ارز وارد کشور کند.صدور برخی از کالاها وهمچنین محصولات کشاورزی و ورود توریست به کشور امری است که در کوتاه مدت قابل اجراست که در این برهه زمانی حساس باید روی آن تمرکز کرد و یکی از دستورکارهای مهم دولت در سراسر کشور باشد و از جمله اهداف مهم باشد و به استانداران و به ویژه استانداران مرزی مسولیت و اختیار لازم داده شود تا در این خصوص فعالیت بیشتری داشته باشند.خلاصه این که توجه بیش از حد به تهدیدات و عوامل خارجی نباید ما را از ظرفیتهای داخلی باز دارد. نباید مشکلات پیش آمده اینقدر ما را بخود مشغول کند که فقط منفعلانه عمل کنیم. بجای اینکه خود را آماده کنیم بجای سه وعده غذا یک وعده و دو وعده بخوریم باید خورد را آماده تر کنیم که از فرصتهای این تهدید نیز استفاده کنیم. گرچه نمیشود وضعیت بد اقتصادی را کتمان کرد و نادیده گرفت اما با فراست میتوان فرصتها را بهتر دید و بیشتر از آنها استفاده کرد.