"نگاه کلان به مشاغل خرد"

بسیاری از محصولات وکالاها درجهان نه در کارخانه ها بلکه درخانه ها تولید و عرضه میشوند. مشاغل خردوکوچک وخانگی به دلیل مزیتهای خوبی که دهرد دردستورکار بسیاری ازکشورها قرارگرفت. باتوجه به جمعیت جوان وجویای کار ونرخ بالای بیکاری درکشور وهزینه های گزاف ایجاد وراه اندازی کارخانه وموسسات بزرگ ایجادوتوسعه مشاغل خرد یکی ازضرورتها میباشد. حتماً با تعدادی از جوانان زنان ومردانی که یاباسرمایه اندک خود ویاباوامهای خرد و کم بهره مبادرت به ایجادشغلی کوچک در منزل و حیاط و یاباغچه  خود کردند وموفق بودند مواجه شده ایم یا ازطریق رسانه ها و به ویژه رسانه ملی را موفقیت آنها را اززبان خودشان شنیده ایم اما براستی چرا این همه بیکار و بی درآمد داریم. گرچه خرسندیم که این همه شغل کوچک با همت این خانواده ها و جوانان کارآفرین و حمایت و هدایت مسولین ایجاد شده اما ظرفیتهای بلااستفاده وخیل بیکاران بسیارزیادتراست. برای ایجاد مشاغل کوچک و زودبازده و کم هزینه باید اقدامات اساسی وبابرنامه ریزی بهتر و باعزم جزم صورت گیرد. دراین نوشنار به جهت رعایت اختصار وپرهیز ازبحثهای تکراری و تئوری پردازی راهکارهایی برای اثربخشی اعتبارات خرد و توسعه و پایداری مشاغل خردوخانگی به زبان ساده و باتاکیدبرمشاغل روستایی ارایه میگردد.            مشاغل خانگی هزینه هارابشدت کاهش میدهند و از توانایی سایراعضای خانوارمیتوان حداکثربهره رابرد. به خصوص در روستاها و شهرهای کوچک ودربخش کشاورزی و مشاغل مرتبط با آن ازقبیل صنایع تبدیلی و بازاریابی محصولات کشاورزی و حمل و نقل وبسته بندی و.... میتوان صدهاهزارشغل ایجاد کرد. طرحهای خوبی نوشته شد و درکلیات و کلان نگری به این مهم پرداخته شد و ضرورتهای آن احصا گردید مجوزها صادرمیشود رشته های مشاغل خانگی معرفی شدنداما درعمل کار درخورتوجه انجام نشده. چرا؟ کمبود منابع اعتباری یکی از علل عدم توفیق است اما دلیل مهمتر عدم موفقیت این است که اولاً نتوانستیم یک توازنی بین منابع بسیارمحدود و تقاضاهای نامحدود ایجادکنیم و ثانیاً همه نگاه مسولین به وام و اعتبارات نباشد بلکه میتوان فکر وتوانایی ها و مهارت و پتاسیلهای جوانان بخصوص جوانان روستایی را بکارگرفت و آنهارا بسمت تولیدواشتغال هدایت کرد. چگونه؟ بجای اینکه افرادبیکار به ادارات مراجعه کننددریک اقدام جهادی گروههای سه تا پنج نفره از بخشهای اجرایی مختلف ازقبیل جهادکشاورزی کارورفاه اجتماعی صمت و تحت نظر فرمانداران به روستاها وبااطلاع قبلی مراجعه واز جوانان و زنان و مردان بیکار ثبت نام بعمل آورند ومحل درآمد و شغل موجود خانوار رامشخص وازطریق شورا و دهیار راستی آزمایی صورت گیرد. این حضور و اطلاع رسانی همگانی و راستی آزمایی مانع رانت اطلاعاتی برای عده ای حاص میشود. در مرحله دوم یک دوره کوتاه مدت(یک روزه) خلاقیت کارآفرینی اقتصادی و ایجادانگیزه بااستفاده از مدرسین رشته های مدیریت و اقتصاد و روان شناسی اجتماعی برای همه برگزار و سپس یک دوره مهارتی سه تا شش روز برای شغل مورد نظر وبرای کسانیکه علاقه به آن رشته شغلی دارنداما مهارت کمی دارند برگزارشود در مرحله به لحاظ کمبودمنابع مالی دو نوع وام و بااستفاده از منابع بانکها کمیته امداد سپاه پاسداران و بینادبرکت اعطاء گردد. اول وامی باعنوان وام تکمیلی و سریعتر هم پرداخت شود تا متقاضیان بیشتری رابه سمت خود سوق دهد. وام تکمیلی وامی باشد که درصدی از یک وام کامل باشد. بعنوان مثال اگر برای ایجاد یک شغل مرغداری بومی سیصد تا پانصد قطعه ای یک وام 20میلیونی درنظر گرفته میشود کسانیکه 50یا100قطعه مرغ دارند و جایگاه مناسبی دارند که نیازی به توسعه و هزینه بیشتری نیست. مبلغ 10 تا 12 میلیون وام ظرفیت راتکمیل میکند و وام این فرد 40 تا 50 درصد کمترمیشود و زمینه وام به افراد بیشتری فراهم میشود و این فرد ماهها وبلکه سالها معطل نمیشود و خیلی سریع شروع به فعالیت میکند. درمرحله دوم به کسانی وام داده شود که میبایست یک وام کامل بگیرند. راستی آزمایی و آگاهی از شرایط ووضعیت موجود(قبل از اخذ وام) برای این است که فردی که درحدیک شغل خانگی امکاناتی ازقبیل اصطبل ودام دارد مبادرت به اخذ وام برای همان شغل نکند زیرا دراین صورت هیچ اقدام تازه ای صوزت نمیگیرد و آن وام نه تنها شغل جدیدی ایجاد نمیکند بلکه درجاهایی دیگر هزینه میشود ومانع ایجاد شغل جدید میشود و به همین دلیل تورم زاخواهدبود.برای پایداری شغل وایجاد انگیزه و دلگرمی استمرار شغل خانگی بصورت دوره ای سرکشی و نظارت صورت گیرد و آنانی که شغل را ادامه داند مورد تشویق قرار گیرند و به آنانی که کارراتوسعه دادند وامهای تشویقی اعطاء شود. اگر این انعطاف و روحیه مردم دوستی و تکریم ارباب رجوع و عدالت با قاطعیت وجلوگیری از اعطای وام برای شغلهای صوری باهم تلفیق شوند مشاغل خانگی و خرد تقویت میشوند و توسعه پیدامیکنند.