نمایندگان مجلس در مراسم تحلیف خود، در مقابل قرآن مجید سوگند یاد میکنند که به قانون اساسی پایبند باشند و از آن حراست کنند و عدم پایبندی به این سوگند، نمونهای بارز از عدم التزام عملی به اسلام و قانون اساسی است.
شوشان - محمود تیلا:
در هفتهای که گذشت، دو نماینده آبادان صدرنشین خبرها بودند.
«فقط ۶ درصد طرحها و لوایح اعلام وصول شده به قانون تبدیل شده است» این جمله «سید محمد مولوی» نماینده آبادان در مجلس بار دیگر ضرورت بررسی پروسه تقنین را در قوه مقننه پررنگتر کرد.
این نماینده در نطق میان دستور خود در نشست علنی سهشنبه ۱۶ شهریورماه مجلس، به آمار مهمی درباره تعداد لوایح و طرحهای تصویبی در مجلس اشاره کرد.
بر اساس اظهارات وی از ۵۶۰ طرح ولایحه اعلام وصول شده از سوی هیات رییسه مجلس یازدهم، تنها ۳۴ مورد منجر به تصویب و تبدیل به قانون شده که شامل ۶ درصد طرحها و لوایح اعلام وصول شده است.
مولوی در انتقاد از این موضوع یادآور شد: «همین که عنوان میشود که چه مقدار طرح و لایحه وصول میشود نشاندهنده این است که فعلاً ابرچالشها در حاشیه قرار گرفته است. آنچه امروز شاهد آن هستیم این است که کفه ترازوی طرحها از کفه ترازوی لوایح ارسالی به مجلس سنگینتر است.»
به قول نماینده آبادان، «تنبلی و کمتوجهی بعضی از دستگاههای اجرایی باعث شد تا نمایندگان به خاطر مسائل و دغدغههایشان به ارائه طرح روی آورند که این مسأله انشاءالله با هماهنگی مجلس و دولت حل خواهد شد.»
اما در سوی دیگر، «جلیل مختار» دیگر نماینده آبادان در روز ۱۴ شهریورماه یعنی دقیقاً همان روزی که شورای شهر آبادان تصمیم داشت شهردار برگزیند با یک رسانه محلی گفتوگو کرد و مسائلی را مطرح و از روند انتخاب شهردار به شدت انتقاد کرد.
جلیل مختار که این روزها کمیسیون خود در مجلس را عوض کرده و از کمیسیون فرهنگی به کمیسیون عمران رفته، گماردن مسئولیت شهرداری به شهرداران قبلی را توهین به مردم آبادان دانست و گفت اعضای شورا باید در خصوص انتخاب شهردار به افکار عمومی و مردم پاسخگو باشند.
این سوال مطرح است که او از کجا خبر داشت که شورا قصد دارد شهردار اسبق آبادان را انتخاب کند؟ و چرا دو نماینده ی دیگر به عکس او در خصوص انتخاب شهردار سکوت کردند؟
فارغ از اینکه او به نسبت دو نماینده دیگر سابقهی بیشتری دارد و باتجربهتر است اما بهتر از هر کسی هم میداند شوراها به نمایندگی از شهروندان در حکم قانونگذاران محلی هستند و دخالت نماینده در اموری همچون انتخاب شهردار، برخلاف رویه قانون اساسی و اصل تفکیک قواست.
نمایندگان مجلس در مراسم تحلیف خود، در مقابل قرآن مجید سوگند یاد میکنند که به قانون اساسی پایبند باشند و از آن حراست کنند و عدم پایبندی به این سوگند، نمونهای بارز از عدم التزام عملی به اسلام و قانون اساسی است.
قانون وظایف نمایندگان مجلس را مشخص کرده و این افراد باید در چارچوب وظایف خود که در حوزه قانونگذاری و نظارت بر اجرای قانون تعریف شده است، فعالیت کنند.
نماینده مجلسی که در عزل و نصب مدیران اجرایی در حوزه انتخابیه خود دخالت میکند پایبندی خود به قانون اساسی را خدشهدار کرده و دیگر نماینده مردم در مجلس نیست بلکه عملاً فرماندار حوزه انتخابیهاش است! نمایندگان میبایست اخلاق سیاسی را رعایت کنند و با احترام به رای شهروندان به اعضای شورا، از تحمیل گزینههای مدیریتی خود به آنها بپرهیزند.
اعضای شورا هم نباید اجازه بدهند به راحتی حریم شورا و حقوق قانونی آن مورد خدشه قرار بگیرد و تکتک اعضا میبایست از منزلت و جایگاه حقوقی و اختیارات قانونی پارلمان محلی صیانت نمایند.
اگر اعضای شورای شهر اجازه بدهند برخلاف اصل تفکیک قوا، نمایندگان مجلس برایشان تصمیم بگیرند و انتخاب شهردار را به آنها تفویض کنند سنگ روی سنگ بند نمیشود و عملاً حرمت رأی مردم از بین خواهد رفت. شأن نماینده و عضو شورا هر دو انتخابی بوده و هیچیک بر دیگری تفوق ندارد. به نوعی هر کدام به طور ویژه، نمایندگی آرایی را عهدهدار هستند تا به مسئولیتهای ملی و محلی خود در قبال وکلا عمل کنند.
تیرماه ۹۹ جنتی دبیر شورای نگهبان در توصیهای به نمایندگان مجلس، عدم دخالت آنان در امور اجرایی را متذکر شد و گفت: «متأسفانه در برخی ادوار مجلس بعضی نمایندهها اقدام به دخالت در عزل و نصبهای بیمورد و غیرمعقول میکردند؛ شما حتماً باید بر کار دولت نظارت کنید و درباره انتصاب افراد نالایق سؤال کنید و تذکر بدهید، ولی حق دخالت در حوزهی اجرا را ندارید.»
مجلس در رأس امور معرفی شده و این احساس در رأس امور بودن باعث میشود که برخی نمایندگان مجلس در ـ همه ادوار ـ وارد امور اجرایی حوزه انتخابیه خود شوند و وقت و انرژی خود را صرف دخالت در امور اجرایی و عزل و نصب مدیران شهرستانی و بعضاً استانی کنند تا بعد از طریق آنان مقاصد خود را دنبال نمایند. قصد و نیت اغلب این نمایندگان، زمینهسازی برای انتخاب مجدد آنها برای دوره آتی مجلس است.
گاهی هم هدف رانتجویی برای خود یا رانتبخشی به یاران انتخاباتی است که میتواند این شیوه منجر به فساد ناشی از تبانی و فساد سازمانیافته گردد. البته نمایندگانی که با شعارهایی همچون ایجاد اشتغال برای جوانان، ساختن دوباره شهر و رفع محرومیت، از مردم رأی گرفتهاند و اکنون هیچ کدام از این شعارها را نمیتوانند عملیاتی کنند، وارد کار اجرایی میشوند و با دخالتهای نابجا نظم حاکم بر قوای سهگانه را بههم میریزند.
بهنظر میرسد این شیوه عمل، مصداق بارز عدم پایبندی به قانون اساسی است که شورای محترم نگهبان باید در بررسی صلاحیتها به این نوع تخطیها از قانون اساسی توجه ویژهای داشته باشد.
البته جلیل مختار همیشه یک پای حمایت از شهرداری آبادان بوده و بیش از نمایندگان همدورهی خود پیگیر مسائل این سازمان است. به عنوان مثال آذرماه ۱۳۹۷ در ارتباط تلفنی با خبر سیمای مرکز آبادان با اشاره به پیگیری مطالبات کارکنان شهرداری گفته بود رفع مشکل شهرداری آبادان نیازمند اصلاح ساختار قانون است و در تلاش است تا این اتفاق هر چه سریعتر بیفتد.
این نماینده البته قبلاً هم نسبت به شهردار اسبق واکنش نشان داده است. دی ۹۷ با بیان اینکه به شهردار آبادان برادرانه توصیه میکنم اگر قادر به حل مشکلات کارگران نیست سریعتر استعفا دهد و اجازه ندهد چالشهای موجود افزایش یابد، گفته بود تجمعات کارگری ادامه دارد و مسئولان وزارت کشور و اقتصاد در خواب خرگوشی به سر میبرند...
واقعیت آن است که مردم امروز با انبوهی از مشکلات ناشی از پاندمی کرونا تا تحریمها و مشکلات اقتصادی درگیر هستند و در بسیاری از حوزهها و امور تاب و توان تحمل اختلاف و نزاع سیاسی را ندارند و بیش از هر زمان دیگری نیازمند و چشم انتظار آرامش و همکاری میان قوا و نهادهای مختلف برای بهبود شرایط خود هستند. فضای شهر آبادان اکنون بیش از هر زمان دیگری به آرامش سیاسی از یک سو و اقدامات فوری و اثرگذار در بسیاری از عرصهها نیاز دارد و به نظر میرسد این نیاز در میان کارکنان شهرداری بیش از همه است.
شهرداری سازمانی است که هر بار با تغییر ترکیب شورای شهر، شهردار و یا سرپرست با مجموعهای از تغییر سیاستها و تصمیمها روبرو میشود و همین امر میتواند کارکرد واقعی آن را زیر سوال ببرد.
انتظار می رود هر سه نماینده شهر آبادان بخصوص مختار که در کمیسیون عمران مجلس عضویت دارد برای تأمین اعتبارات و حل مشکلات عمرانی شهر آبادان دلسوزانه قدم بردارند؛ در عین حال نباید فراموش کرد دخالتهای سیاسی سد راه انتخاب درست شهردار میشود و در نهایت اجازه نمیدهد آبادان، توسعه منطقی پیدا کند. شهردار سیاسی شاید مشکل برخی افراد را حل کند اما مشکل شهر را حل نخواهد کرد!
به قول مولوی دیگر نماینده آبادان «فعلاً اَبَرچالشها در حاشیه قرار گرفته است». او گفته بیمهها و تامین اجتماعی، اقتصاد بانکداری، آسیبهای اجتماعی، صندوقهای بازنشستگی و بیکاری از مهمترین ابرچالشهایی است که عدم رسیدگی به آنها مردم را با مشکل جدی روبرو کرده است.
در آبادان هم بیمه تأمین اجتماعی سالهاست که یکی از همین چالشهای مدیریت شهری بوده و هر بار با بستن حسابهای بانکی شهرداری و برداشت از آن، مشکلات را افزونتر کرده است!