شوشان - مرتضی حمداوی :
موضوع این یادداشت در رابطه با آسیب اجتماعی خاصی که دامن گیر جوانان شده است.
یکی از آسیب هایی که در حال گسترش می باشد و بویژه در فصل بهار وتابستان شدت بیشتری پیدا می کند پدیده زشت قلیان کشی است.
تاریخ قطعی ورود تنباکو به ایران را نمی توان تعیین کرد ولی بی شک توتون و تنباکو همراه با دست اندازی پرتقالی ها به خلیج فارس،به ایران وارد گردیده است.قدیمیترین ذکری که از قلیان در ادبیات فارسی شده رباعی مربوط به اهلی شیرازی (شاعر)که در سال ۹۴۲ه.ق در گذشته است.
در سلطنت شاه عباس کشیدن چپق و قلیان متداول بود در دوره کریمخان زند و دوره قاجار نیز کشیدن قلیان معمول بود
در زمان های گذشته تنباکوی مورد استفاده در قلیان در شهرهای مختلف ایران از جمله کاشان،بوشهرو برازجان تولید می شد که تنباکوی برازجان شهرت خاصی داشت اما امروزه از نوعی تنبکو به نام میوه ایی یا به زبان عربی(معسل)استفاده می شود که در بین جوانان گسترش زیادی پیدا کرده است.
خطرات قلیان به مراتب بیشتر از سیگار می باشد چرا که بنا به گفته کارشناسان بهداشت مصرف یک وعده قلیان معادل یک پاکت سیگار بوده
اما چرا جوانان گرایش به مصرف قلیان پیدا می کنند؟
۱- یکی از دلایل، بیکاری جوانان می باشد جوان انرژی بسیاری دارد وداشتن اوقات فراغت زیاد سبب می شود که این انرژی را در قهوه خانه ها ،همراه دوستان و یا شب نشینی با آنها تخلیه کند(به دلیل نداشتن سرگرمی مفید)
۲- وجود مغازه های فراوان فروش قلیان و لوازم جانبی در سطح شهر بدون هیچ گونه محدودیت وممنوعیت
۳- وجود کافه ها وسفره خانه های سنتی و مراکزعرضه قلیان آماده در مجاورت مدارس و دانشگاه آزاد
۴- عدم آگاهی جوانان به خطرات مصرف قلیان و دود ناشی از آن و همچنین آگاهی نداشتن از مواد سمی و شیمیایی موجود در تنباکوهای میوه ایی
۵- قبح کشیدن قلیان در خانواده ها و در محضر پدر ومادر از بین رفته است چرا که برخی از دختران و زنان هم به استعمال قلیان می پردازند
۶- نبود قانون مشخص و معین در جلوگیری از ورود جوانان کم سن سال به قهوه خانه ها و کافه ها
۷- سهل انگاری بعضی از خانواده ها و نداشتن کنترل مناسب بر فرزندان خود
۸- تصور برخی از خانواده ها و جوانان به اینکه قلیان از سیگار مضرات کمتری دارد
۹- ترکیب جمعیتی از قومیت های مختلف در شهرستان ها و گستردگی محیط جغرافیایی شهرها و عدم آشنایی از همدیگر و نبود کنترل بر خلاف شهرهای کوچک
و اما راهکارهای جلوگیری از گسترش این پدیده:
۱- آموزش وپرورش با همکاری بهداشت و نیروی انتظامی سعی در جمع آوری قهوه خانه های نزدیک به مدارس و دانشگاه نماید
۲- مکان های تفریحی و سالن های ورزشی را با هزینه کمتری در اختیارجوانان قرار داده شود تا اوقات فراغت خود را در این مکان ها بگذرانند
۳- آموزش به دانش آموزان به خصوص در مقاطع پایین و آگاهی دادن به آنها در زمینه عوارض این پدیده شوم
۴- دعوت اولیا و برگزاری کلاس های آموزشی در مدارس وهشدار واعلام خطر به آنها
۵- نصب بنر در سطح شهر و آگاهی دادن به جوانان
با آرزوی موفقیت و سربلندی روز افزون جوانان این مرز و بوم