نق زنی و چاپلوسی دو عارضه و بلای اجتماعی هستند

شوشان ـ همزمان با هفته پاسداشت منزلت خبرنگار، مراسم سالانه تجلیل و تکریم نویسندگان ، خبرنگاران و عکاسان همکار پایگاه خبری عصرما و هفته نامه بیان با مشارکت فعالان فرهنگی و اجتماعی اهواز در روز جمعه ۲۰ مرداد سالن اجتماعات کتابخانه علوم ایران کیانپارس با حضور جمعی از اصحاب رسانه ، دکتر عبدالله شهاوند معاون سیاسی – اجتماعی استاندار خوزستان و دکتر مجید منادی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان برگزار شد.در این مراسم پس از تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و نواختن سرود ملی چهارتن از نویسندگان و پیشکسوتان حوزه رسانه به بیان دیدگاه های خود پرداختند.

در این نشست دکنر لفته منصوری نویسنده و جامعه شناس برجسته خوزستان در آیین روز خبرنگار با تقدیر از صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول پایگاه خبری عصر ما و هفته‌نامه بیان و خبرنگاران و عکاسان این دو رسانه مردمی، مستقل و تأثیرگذار گفت: سرمایه رسانه‌ای استان خوزستان در مقایسه با سایر نقاط کشور بی‌نظیر است و یادآور مجد و شکوه مکتب ادبی جنوب و وامدار قله‌های سرشناس قلم و اندیشه که برخی از آن‌ها در جلسه امروز شرف حضور دارند.

دکتر لفته منصوری با اشاره به الزامات فعالیت رسانه و همچنین آسیب ها و آفت های حوزه اضافه کرد: جامعه‌ی ما از دو آسیب یا آفت اجتماعی رنج می‌برد نق‌زنی و چاپلوسی. این دو عارضه به‌مانند دو لبه‌ی قیچی گرچه برخلاف همدیگر حرکت می‌کنند، اما کارکرد این دو خصلت نامیمون، قطعه‌قطعه کردن جامعه است. این دو بلای اجتماعی منافع و منابع کمیابی چون قدرت، ثروت و شهرت برای عاملان آن‌ها بازتولید می‌کنند.

این نویسنده خوزستانی گفت: کارکرد حرفه‌ی خبرنگاری و به‌طور اعم روزنامه‌نگاری در ذات و ماهیت خود نقد قدرت است؛ نه سیاه نمایی و سفید نمایی، نه امید کاذب و نه یأس، نه ایمان و نه کفر و نه نق‌زنی و نه چاپلوسی؛ بلکه اصلاح اجتماعی است. در هر جامعه‌ای که نق زنی و چاپلوسی رونق و رواج دارد، مطمئن باشید که در آن جامعه نقد قدرت هزینه داشته است.

وی افزود : در بخش دیگری از سخنان خود گفت: خبرنگاران برای ما در رویارویی با واقعیت‌های زندگی؛ «آشنایی‌زدایی» می‌کنند؛ یعنی مفاهیم آشنا و عادی شده را برای ما غریبه می‌سازند. در حقیقت ما را «مسئله‌مند» می‌کنند.

منصوری توضیح داد: اصطلاح آشنایی‌زدایی از هنر وارد جامعه‌شناسی شده است. این مفهوم متعلق به فرمالیست‌های ادبی روسیه و کسانی نظیر یاکوبسن است. از نظر ایشان کارکرد ادبیات و داستان‌نویسی آشنایی‌زدایی است. نویسنده داستان و رمان امور عادی و جاری روزمره‌ی ما را برجسته کرده و با شرح جزئیات به داستان تبدیل می‌کند تا بتواند به آن‌ها تازگی دوباره بخشد و ما از آن‌ها لذت ببریم.

دکتر لفته منصوری با استفاده از نظریه‌ی میشل فوکو جامعه‌شناس برجسته فرانسوی گفت: ما در زندگی جمعی، علی‌الاصول زندگی را درونی می‌کنیم. زندگی در سطح ناخودآگاه ما قرار دارد و درواقع زندگی در بادی امر برای ما بدیهی و طبیعی است؛ ناگهان رسانه اموری از زندگی را به رخ ما می‌کشاند و ما را متوجه آن امور می‌کند، ما به امور فکر می‌کنیم و امور به‌تدریج برای ما تبدیل به مسئله می‌شوند. این خودآگاهی از خلال فرآیند گفتمانی صورت می‌گیرد؛ فوکو به این فرآیند «آشنایی‌زدایی» می‌گوید.

منصوری بیان کرد: در روزگار ما بسیاری از اموری که قبلاً مسئله نبودند حالا تبدیل به مسئله شده‌اند. بدن، لباس، زنانگی، زندگی روزمره، غذا و حتی زمان در زندگی کنونی مسئله‌مند شده‌اند و ما ناچاریم انرژی و زمان زیادی برای هر کدام از آن‌ها بگذاریم.

این جامعه شناس افزود: کارکرد رسانه، روزنامه و خبرنگاری آشنایی‌زدایی و غریبه سازی مفاهیم آشنا و عادی شده‌ای که چون تارهای عنکبوت عضلات اجتماعی را فلج کرده است؛ می‌باشد. وی با اشاره به برخی رخدادهای مهم استان خوزستان نظیر خشک‌سالی پایین‌دست کرخه و مرگ گاومیش‌ها گفت؛ رسانه‌ها به‌ویژه پایگاه خبری عصر ما و بیان توانستند صدای گاومیش را فریاد کنند و این دام حاشیه‌نشین را به مرکز مطالبات مردم بیاورند. یا در جریان سقوط متروپل آبادان رسانه‌ها با مطالبه جدی خود، آن را به گفتمان مطالبه‌گرانه‌ای برای مردم آبادان و استان خوزستان تبدیل کنند که وزیر کشور ناچار شد مدیریت عملیات را شخصاً در آبادان به عهده بگیرد.

دکتر لفته منصوری با انتقاد از برنامه امسال روز خبرنگار در تالار شرکت نفت گفت: چرا خبرنگاران در روزی که متعلق به آن‌ها است باید حرف‌های مسئولان را بشنوند؟ آیا پسندیده نبود که استاندار و سایر مسئولان در این روز به‌جای خبرنگاران بنشینند و صحبت‌های آن‌ها را گوش بدهند و یادداشت کنند و راهی برای گشودن مشکلات مردم بیابند؟