شوشان ـ دکتر عباس حسین زاده :
روزهایمان را زندگی میکنیم، غرق در دغدغهها و روزمرگیها. اما وقتی زمین زیر پایمان میلرزد، همه چیز تغییر میکند. در آن لحظه، تازه میفهمیم که چقدر زندگی شکننده است و چقدر به همدیگر نیاز داریم. زلزله نهفقط لرزش زمین است، بلکه لرزشی در باورهای ما، در همدلیهایمان و حتی در مسئولیتهایی که نسبت به هم داریم.
زندگی در کشوری مثل ایران، جایی که همیشه با خطر زلزله روبهروست، از ما میخواهد آمادهتر باشیم. اما این آمادگی فقط به داشتن ساختمانهای مقاوم ختم نمیشود. نکته مهمتر، آمادگی ذهنی و فرهنگی ماست. چرا هنوز نمیدانیم هنگام وقوع بحران چه کنیم؟ چرا وقتی کسی جلوی چشممان دچار ایست قلبی میشود، نمیدانیم چطور باید کمک کنیم؟ چرا وقتی نوزادی لقمهای در گلویش گیر میکند، یا حتی کسی دچار برقگرفتگی میشود، درمانده میمانیم؟
مسئله آموزش بسیار مهم است. ما در خانه، خیابان یا مدرسه نمیدانیم در شرایط اورژانسی چهکار کنیم. همین ندانستنها گاهی زندگی یک نفر را از بین میبرد. حالا که اینقدر اهمیت آموزش کمکهای اولیه مشخص است، چرا مدارس ما هیچ برنامهای جدی برای آن ندارند؟ چرا نباید هر دانشآموز، هر سال، درسی مشخص و عملی درباره کمکهای اولیه و مدیریت بحران بیاموزد؟ این درس باید جزو دروس اصلی باشد؛ نه یک موضوع جانبی که گاهی به آن اشاره شود. این مهارتها، در واقع، بخشی از درس زندگی هستند.
زلزله خوزستان یک بار دیگر به ما نشان داد که بحران فقط لرزش زمین نیست. بحران، گاهی بیتفاوتی و کمکاری ما در آمادگی برای چنین لحظاتی است. در این میان، حضور استاندار محترم خوزستان در میان مردم زلزلهزده، نشانهای از اهمیت همدلی و مسئولیتپذیری بود. او نهتنها مشکلات را از نزدیک دید، بلکه با مصدومان صحبت کرد و کنار مردم ایستاد. چنین رفتارهایی شایسته تقدیر است، اما جای تأسف دارد که عدهای با نگاه سیاسی و تمسخرآمیز، این همدلی را زیر سؤال میبرند. همانطور که دکتر منصوری هم در یادداشت خود اشاره کرد، ما بیش از هر زمان دیگری به همدلی و مشارکت مسئولانه نیاز داریم. اینگونه رفتارهای سیاسیزده فقط عمق شکافها را بیشتر میکند.
اما نباید فراموش کنیم که چنین همدلیها کافی نیست. ما نیاز داریم که زیرساختهای استان خوزستان و دیگر مناطق زلزلهخیز کشور را مقاومتر کنیم. نیروگاههای برقآبی، شریانهای گازی و زیرساختهای شهری اگر تابآوریشان در برابر زلزله کم باشد، خطرات بزرگتری در کمین است. متأسفانه پژوهشها و اقدامات عملی در این زمینه بسیار محدود بوده است.
زلزلهها خواهند آمد و خواهند رفت، اما این ما هستیم که باید از آنها درس بگیریم. وقتی مسئولان کنار مردم باشند، وقتی آموزش و آمادگی را جدی بگیریم و وقتی همدلیمان را تقویت کنیم، هیچ زلزلهای نمیتواند ما را زمین بزند. زندگی، حتی وقتی زمین میلرزد، قویتر از هر بحرانی است.
پانوشت:
۱- مدیرکل کتابخانه های عمومی خوزستان