بلاتکلیفی ریاست میراث خوزستان

این بلاتکلیفی در شرایطی ادامه پیدا می‌کند که ادارات کل میراث ‌فرهنگی استان ‌های مختلف کشور در هشت ‌سال گذشته و به ‌خصوص در اواخر دوره دولت قبل از عدم برنامه‌ریزی، نداشتن بودجه کافی، مدیریت افراد غیرکارشناس و فاقد تخصص آسیب‌های بسیاری را متحمل شدند.

به همین دلیل نیز بدنه کارشناسی این ادارات کل پس از انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر که به انتخاب حسن روحانی و انتصاب محمدعلی نجفی به‌عنوان رییس سازمان ختم شد نسبت به تغییر وضعیت بسیار امید بسته بودند. اما با گذشت سه‌ماه از آغاز به‌کار دولت گویا رییس جدید سازمان چندان عجله‌ای برای بهبود وضعیت یا اعمال تغییر در چارچوب مدیریتی ادارات کل استان‌ها ندارد.

در این میان زنجان و خراسان‌رضوی، تنها استان‌هایی هستند که در دولت حسن روحانی مدیرکل میراث خود را شناخته‌اند. نجفی 19 مهرماه «یحیی رحمتی» که پیش از این معاون صنایع‌دستی سازمان بود را به‌عنوان مدیرکل انتخاب و برای استان زنجان منصوب کرد. همچنین در 21مهر رجبعلی لباف‌خانیکی مدیرکل جدید میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌رضوی شد.

پیش از آن نیز در تاریخ دوم مهرماه، سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان‌های کرمان، مرکزی، بوشهر، کهگیلویه‌وبویراحمد و سمنان با صدور احکام جداگانه ای از سوی معاون توسعه مدیریت این سازمان منصوب شدند. بر این اساس با صدور احکام جداگانه «محسن موحدی» به‌عنوان سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی استان کرمان، محسن رحمتی به‌عنوان سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی استان مرکزی، نصرالله ابراهیمی به‌عنوان سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی استان بوشهر، رحیم دادی‌نژاد به‌عنوان سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی استان کهگیلویه‌وبویراحمد و محمد طاهریان به‌عنوان سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی استان سمنان منصوب شدند.

از طرفی حتی انتصاب همین پنج «سرپرست» نیز در شرایطی انجام شد که رسانه‌ها و کارکنان ادارات کل این استان‌ها از این تغییر و تحولات ابراز ناخرسندی کرده‌اند. دست‌کم در مورد سرپرست‌هایی که برای ادارات کل میراث دو استان کهگیلویه‌وبویراحمد و سمنان انتخاب شد، هر دونفر از مدیران دولت قبلی بودند و اقداماتی که در زمان آنها در حوزه میراث‌فرهنگی و گردشگری صورت گرفت انتقاداتی را در پی داشت.

در یک مورد آنگونه که پایگاه «هنرنیوز» گزارش داده است؛ رحیم دادی‌نژاد، سرپرستی که از دوم مهرماه برای اداره کل میراث استان کهگیلویه‌وبویراحمد انتخاب شد پیش از این و به‌مدت چهارسال در معاونت میراث‌فرهنگی این استان مشغول به‌کار بود و در دوره او اقداماتی در حوزه حفاظت از میراث تاریخی انجام شد که به تعبیر این پایگاه خبری چندان خوشایند نبود. این اقدامات به این شرح بوده‌اند؛ اقدامات ناگوار مرمتی در تنگ سروک به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین محوطه‌های دوره اشکانی (الیمایی) در ایران و مهم‌ترین مجموعه تاریخی - طبیعی این استان. عدم مراقبت و حفاظت از بافت تاریخی شهر دهدشت با بیش از ۷۰ هکتار وسعت که تنها بافت برجا مانده از شهرهای دوره صفویه در ایران است. به گونه‌ای که در سال‌های گذشته بخش‌های زیادی از این بافت به‌صورت اساسی تخریب شد و کاملا از بین رفت. این در حالی است که در اولین سفر استانی دولت احمدی‌نژاد به استان تنها در یک مورد دو‌میلیاردتومان برای احیای این بافت اختصاص داده شد اما با این مبلغ اقدام خاصی صورت نگرفت.

واگذاری تپه باستانی «تُل گَپ» به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محوطه‌های باستانی استان که دارای چهار هکتار وسعت و نهشته‌ها و لایه‌هایی از‌ هزاره پنجم تا ‌هزاره اول پیش از میلاد است یکی دیگر از اقدامات این مدیر در معاونت میراث بود. با اینکه این محوطه در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، درست در زمان مدیریت دادی‌نژاد بر اداره میراث شهرستان کهگیلویه، به فردی واگذار شد تا روی آن نهال‌کاری شود. علاوه بر این، مرمت غیراصولی چهارطاقی تاریخی ساسانی خیرآباد با مصالحی همچون سیمان و بلوک را نیز از دیگر اقدامات انجام‌شده در دوره او باید دانست. با این حال همین مدیر از سوی مسوولان جدید سازمان میراث‌فرهنگی به‌عنوان سرپرست اداره کل میراث‌فرهنگی استان کهگیلویه‌وبویراحمد برگزیده شده است.

«هنرنیوز» همچنین در رابطه با مدرک تحصیلی رحیم دادی‌نژاد نوشته است: او دارای مدرک کاردانی باستان‌شناسی از دانشکده میراث است و از سال ۱۳۸۲ تاکنون نیز به‌عنوان دانشجوی رشته باستان‌شناسی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون در حال اخذ مدرک کاردانی به‌کار‌شناسی در این رشته بوده است.

در موردی دیگر نیز می‌توان به سرپرست انتخاب‌شده برای اداره کل میراث‌فرهنگی استان سمنان اشاره کرد. محمد طاهریان پیش از این و در دوره دولت احمدی‌نژاد برای چندسال قائم‌مقام، معاون و نزدیک‌ترین فرد به «حمید یزدانی» مدیرکل وقت میراث در دولت احمدی‌نژاد بود.

در دوره ریاست و قائم‌مقامی یزدانی و طاهریان در میراث سمنان اقداماتی انجام شد که انتقاد گروهی از اعضای بدنه کارشناسی این اداره را به‌همراه داشت. یکی از کارشناسان این اداره کل در رابطه با همین اقدامات به «شرق» گفت: انتقال اداره میراث استان به شهرک صنعتی اصناف مزاحم، تخریب با لودر بخشی از بنای تاریخی امامزاده سیدتاج‌الدین تحت عنوان بنای الحاقی، مرمت غیرعلمی و غیرکارشناسی سقف عمارت ملاده به‌گونه‌ای که تیرهای قدیمی سقف را برداشته و به‌جای آنها یک سقف جدید گذاشته‌اند، مشغول به‌کارکردن یگان حفاظت میراث در اداره به شکلی که حراست فیزیکی آثار انجام نمی‌شود، قلع و قمع درختان مجموعه چشمه‌علی، انتصاب یک فرد با استخدام قراردادی به‌عنوان رییس اداره میراث شهرستان مهدی‌شهر در حالی که سپردن پست‌های مدیریتی به افراد قراردادی غیرقانونی است، تخریب کامل بنای تاریخی هنگ ژاندارمری، استخدام افرادی با مدارک غیرمرتبط مانند لیسانس میکروبیولوژی، مکانیک، ادبیات، جغرافیا، زراعت و... در بخش‌های گردشگری و صنایع‌دستی اداره استان بخشی از اقدامات انجام شده در زمان مدیریت آنها در دولت قبل است.

مواردی که در این گزارش ذکر شد تنها دو مورد از انتصابات انجام‌شده در دولت جدید برای ادارات کل میراث استانی است. این در حالی است که هنوز مدیران ادارات میراث استان‌های بسیار مهم و تعیین‌کننده در حوزه‌های گردشگری و میراث‌فرهنگی و صنایع‌دستی مانند فارس، خوزستان، اصفهان، تبریز و... همچنان مشخص نشده‌اند و در بلاتکلیفی به‌سر می‌برند. البته بر اساس برخی خبرها قرار است از هفته آینده مدیران کل استانی این سازمان معرفی شوند و هم‌اکنون تلاش‌ها برای انتخاب این مدیران در حال انجام است، با این حال به نظر می‌رسد روسای سازمان میراث‌فرهنگی برای رساندن موج تدبیر و امید به ادارات کل میراث‌فرهنگی استان‌های کشور عجله چندانی ندارندوباید امیدوار بود انتصاب های جدید، فرضیه «تاخیر» برای افزایش «دقت» را اثبات کند.