حبيبالله بهرامی گفت: بيشتر شعرهاي فيسبوكي فيالبداهه سروده ميشوند.
اين شاعر و روزنامهنگار در گفتوگو با ايسنا اظهار كرد: فضاي فيسبوك اگرچه به ظاهر ادبي جلوه ميكند و بيشتر شعرها هم في البداهه سروده ميشوند، اما در حقيقت آش شله قلمكاري است كه هر كاربري در آن دخيل است.
وي افزود: معمولا افراد با سلايق مختلف در فضاي گسترده فيسبوك به گشت و گذار مشغولاند و آثاري كه ارايه ميكنند هم داراي نقاط ضعف هستند و هم نقاط قوت. افراد در فيسبوك با آحاد مردم در ارتباط هستند؛ از فاميل گرفته تا دوست و آشنا و سفارش شدهها و نيز غريبههايي كه دوست دارند با شما آشنا شوند.
بهرامي يادآوری كرد: در دهه 80 سايتها و وبلاگها در وادي ادب و هنر حرف نخست را ميزدند و حتي از نشستهاي شعر و داستان در شهرستانها هم كارسازتر و موثرتر بودند اما با ورود فيسبوك به دنياي مجازي تقريبا وبلاگها و سايتهاي ادبي كم رنگ شدند و بيشتر كاربران اين سايتها و وبلاگها ترجيح دادند در فضاي فيسبوك آثار خود را ارايه دهند چراكه همزمان با ارايه آثار ميتوانستند و ميتوانند ضمن دريافت نظر خوانندگان با آنان نيز در اين فضا به صورت پيامكي ارتباط برقرار كنند.
او گفت: از آن جا كه كاربران فيسبوك براي آن كه بتوانند خوانندگان بيشتري داشته باشند ناچارند براي افرادي كه شاعر، ترانهسرا يا نويسندهاند پيغامهاي دوستي بفرستند تا با پاسخ آنان بتوانند خوانندگان بيشتري براي آثار خود بيابند. حتي در اين راه ناچار ميشوند به پيامهاي دوستي دوستان، آشنايان، همسايگان و غريبههايي كه درخواست دوستي ميدهند پاسخ مثبت بدهند تا آنان را از نوشتههاي خود بينصيب نكنند چراكه با افزايش كاربران و گرفتن "لايك"ها يا "ميپسندم"هاي بيشتر احساس رضايت و آرامش خود را نشان ميدهد.
او تصريح كرد: البته هر چه پذيرش تقاضاهاي افراد بيشتر باشد آثار درج شده در صفحات فيسبوكتان زيادتر ميشود و در نتيجه خواندن همه نوشتههاي ديگران امكانپذير نيست و برخي به راحتي از كنار اسمهاي ناآشنا و غيرمشهور ميگذرند يا اين كه بدون خواندن شعرها و مطالب آنها مهر "لايك" خود را ميزنند!
اين شاعر بيان كرد: به راحتي ميتوان متوجه شد كه خوانندگان آثار را خواندهاند يا فقط لايك كردهاند چراكه براي خواندن برخي آثار چند دقيقهاي بايد وقت صرف كرد اما به محض درج اثر در صفحه فيسبوك ميبيني كه لايك ميخورد و در نتيجه متوجه ميشويد كه لايك كننده، اثر را نخوانده و تنها قصد داشته است خود را جزو طرفداران آثار شما نشان دهد.
وي اضافه كرد: البته عدهاي از كاربران، آثار شاعران و نويسندگان فيسبوك را ميخوانند و نظر هم ميدهند اما بيشتر نوعي نان به هم قرض دادن است و جز تعريف و تمجيد نقاط ضعفي برملا نميشود. اگر هم عدهاي درصدد عيان كردن نقاط ضعف آثار شاعران برآيند به طور حتم مورد غضب برخي از آنان قرار ميگيرند و ممكن است از فهرست دوستيشان حذف شوند. بنابراين كاربران بيشتر تلاش ميكنند تا با تعريف و تمجيد يا با گفتن كلمه "درود" نشان دهند كه اثر را خواندهاند و بر آن مهر تاييد زدهاند.
اين نويسنده خاطرنشان كرد: در فيسبوك افراد كمكار و پركار زياد است اما نظر من اين است كه شاعران و نويسندگان از زياده گفتن و نوشتن در اين فضا خودداري كنند چراكه ممكن است برخي از اين آثار به درستي ديده و خوانده نشوند. معمولا خواندن داستان يا يادداشتهاي طولاني در فيسبوك كمتر صورت ميگيرد و امروزه كاربران دوست دارند مطالب كوتاه و قابل فهم بخوانند. همان گونه كه گفتم دليل لايك خوردن برخي مطالب بلند نشانگر خوانده شدن آنها نيست.
بهرامي توضيح داد: متاسفانه بارها ديدهايم كه برخي آثار بيآنكه نام نويسنده و شاعر را به همراه داشته باشند در فضاي فيسبوك و حتي برخي وبلاگها درج شدهاند. البته با يك جستوجوي ساده در موتورهاي جستوجوگر ميتوان به نام نويسندگان و شاعران آثار پيبرد اما درست اين است كه علاقهمندان به شعر و نويسندگي در هنگام استفاده از آثار ديگران امانتدار باشند و تلاش كنند نام شاعر يا نويسنده حذف نشود تا خداي ناكرده مهر سارق ادبي بر پيشانيشان نخورد.
اين روزنامهنگار اظهار كرد: به اعتقاد بنده آثار خوب، متوسط و بد ادبي در فضاي فيسبوك وجود دارد اما احساس ميكنم كه بيشتر آثاري كه درج ميشود به صورت فيالبداهه سروده شده و استخوانبندي محكمي ندارند اما ارزش يك بار خواندن را دارند. هرچند كه برخي آثار نيز حرفهايي براي گفتن دارند اما متاسفانه در اين فضا نقد درستي بر روي آثار صورت نميگيرد و بيشتر نظرها هم در حد يكي دو خط هستند و هم در وادي تعريف و تمجيد سير ميكنند.
وي گفت: به هر روي، فضاي ادبي فيسبوك براي شاعران، نويسندگان و نيز خوانندگان آثار فضاي گسترده، متنوع و ثمربخشي بوده و ميتواند باشد كه اميدواريم روز به روز درخت دوستي، انسانيت و معنويت در فضاي فيسبوك پربارتر شود.