ضرورت حمایت دولت از احزاب و آزادی بیان و قلم

در جمهوری اسلامی حکومت کردن به معنای ریاست و آقائی بر مردم نیست ، حاکمان ارباب نیستند بلکه حاکمان وکلا و نمایندگان مردمند و وکیل باید تابع نظرات و مطالبات موکلان خود یعنی مردم باشند. باید پاسخ گو باشند و توضیح دهند که چه کرده اند و چه می کنند و چه تصمیماتی درسردارند، اگر از این امر تحظی کنند، این حق مردم است که آنان را خیلی سریع بازخواست و عزل کنند ، نظام جمهوری اسلامی یک نظام مردم سالار است، بنابراین سئوال و پرسش و اعتراض و انتقاد و باز خواست مردم از نمایندگان خود نباید توهین یا جسارت تلقی کرد به فرمایش پیامبر عظیم الشان اسلام (جامعه ای مقدس است که ضعیف بتواند حقش را از قوی بگیرد) و معنی این کلام زیبا اینست ، که مطالبات مردم از دولت و حاکمیت ، حتی ضعیف ترین مردم، بتوانند بدون لکنت زبان حق و حقوق خود را ازحاکمان مطالبه کنند و یا اعمال و گفتار حاکمان به راحتی مورد سئوال و باز خواست قرار دهند و آنان نیز موظف به پاسخگوئی باشند در نظام مردم سالار همانطوری که گفته شد، آزادی بیان و گفتار با تنوع افکار و تکثر گروهها و تعداد احزاب بیشتر سازگار است تا با یک حزب و یک صدا به همین دلیل می توان گفت که لازمه و معنی وجود آزادی تکثر است و لازمه حذف و تک صدائی استبداد و دیکتاتوری است ، با وجود احزاب و تکثر گروهها دوام و بقای آزادی تضمین می گردد، بر اثر تنوع احزاب و وجود تکثر گروهها رقابتی عمیق و دقیق در نظارت بر حاکمیت و دولت و کلا نهادهای قدرت صورت می گیرد و چنین نظارت رقابتی علاوه بر کاهش تخلفات نهادهای حکومت از قانون، مهمترین مانع و رادع سوء استفاده حاکمان از قدرت و گرایش آنان به سوی خودکامگی خواهد بود. 

وجود احزاب و تکثر گروهها دایره قدرت انتخاب و گزینش شهروندان را بالا برده و وسیع می گرداند و هر چه میدان برای انتخاب و گزینش مردم برای نمایندگانشان بازتر و رقابت آمیز باشد آزادی بیان بیشتر جان می گیرد و قوام بیشتری می یابد ، جهل و ناآگاهی و سایر بدبختیهای دیگر همیشه زمینه ساز خود کامگی و استبداد است ، پس مردم را از طریق تضمین آزادی و تقویت احزاب ، بیدار و آگاه سازید، آزادی و نجاتشان از جهل الزاما از راه بیدار شدن و گسترش آگاهی ناشی می شود، بنابراین می توان نتیجه گرفت که آزادی اعتقادی و دینی، آزادی بیان و قلم، آزادی سیاسی ، آزادی فکر و عقیده با وجود احزاب قوی و رقیب بدست می آید. 

آزادی سیاسی، بدون تضمین آزادی بیان و قلم و آزادی مطبوعات و نشریات ، عبارت از نوعی آزادیی تهی و بی مغز و محتوی است، آزادی گفتار و بیان است که به آزادی سیاسی و احزاب جان می دهد. و فعالان سیاسی را بارور می سازد. آزادی بیان و قلم و انتقاد ولو اینکه تند و حتی گستاخانه باشد از اصول اولیه حفظ حرمت و کرامت انسانی است، انسانها اگر نگویند و ننویسند و نشنوند ، به چه کار می آیند؟ نباید به بهانه های واهی و پوچ جلوی آزادی بیان را گرفت، نباید گفت ، چون گفتار و بیان فلان کس باب میل من حاکم نیست، یا مخالف یا منتقدانه و مغرضانه و یا بی ادبانه و حتی معانداند است باید جلوی آن را گرفت ، سخنان و اعتراضهای غیر منتقدانه، از روح پویائی خوبی برخوردار نبوده و بی جان است و بیان و گفتار و نوشتار زمانی جان دارد که نقددلسوزانه ، پرمایه و از قدرت تاثیر گذاری بالائی برخوردار باشد، آزادی بیان و قلم است که زمینه های رشد احزاب، قوی و نیرومند و کار سیاسی پر از رقابت را فراهم می کند، بنابراین آزادی بیان و قلم اولا نباید محدود به مسائل پوچ و کم ارزش شود، بلکه باید اساسی ترین مسائل و بالاترین مقامات را مورد نقد قرار داده ثانیا نباید محصور در روشنفکران و نخبگان احزاب گردد، بلکه باید شامل حال توده ها و عامه مر دم نیز باشد. هر چه مردم و گروهها و احزاب در تحلیل و نقد قدرت و دولت آزاد تر باشند، خطاها و انحرافات و کاستی ها بهتر و بیشتر آشکار می شود و زودتر رفع و جبران می گردد که این هم به نفع حکومت و دولتیان است و هم به سود مردم است علی (ع) امیر المومنین و موسس حکومت علوی در پاسخ به شخصی که از وی تمجید و تعریف کرده، هشدار می دهد که (بجای تعریف و مداحی، به گفتن عیوب و کاستی ها و کوتاهی ها به پردازد و بیشتر عیب گوئی و خرده گیری داشته باشند تا چاپلوسی و اظهار دوستی ) و می فرماید : ( که حاکم مصون از خطا و اشتباه نیست و از نظرات و خرده گیریهای مردم نباید ناراحت و دلگیر شود و باید از مردم دعوت کند که نظرات و پیشنهادات خودشان در ارتباط باروند اداره امور کشور طرح و ارائه کنند ، وقتی که امیر المومنین علی (ع) چنین می گوید، باید فهمید که دیگر حاکمان و دولتیان بدور از قصور و اشتباه و خطا نیستند ودر اینجا فقط قضیه اشتباه و خطا مطرح نیست بلکه اداره امور کشور با رای و نظر و تشخیص فردی اولا غیر ممکن است ثانیا نادیده گرفتن شخصیت و نظرات شهروندان و دخیل ندانستن و مشارکت ندادن آنان در امور مربوط به خودشان ، ضد مردم سالاری است و این یعنی تکروی و یکه سازی و خود کامگی است . 

منابع : 

1و2و3 نهج البلاغه فیض ص 686و689

مدیر مسئول روزنامه عصرکارون