يك فوق تخصص خون و سرطان بالغین گفت: پیشگیری از ابتلا به سرطان با انجام اقداماتی ساده قابل انجام است.
دکتر ثقه الاسلامی اظهار كرد: در برخي از شرايط به عللي يك سلول تغيير شكل پيدا كرده و تبديل به يك سلول سرطاني ميشود. سلول سرطاني شباهت زيادي به سلولهاي طبيعي بدن ندارد و براي هدف خاصي، يا وظيفه بخصوصي تقسيمبندي نميشود. تقسيمبندي بيهدف و سريع سلولهاي سرطاني در هر نقطه از بدن كه باشد به تدريج توده يا توموري تشكيل ميدهد. اين توده با ترشح موادي به داخل بدن و يا فشار به اعضاي مجاور، موجب اختلالهاي عظيمي در بدن ميگردد.
وی افزود: سرطان بعد از بیماریهای قلبی عروقی به عنوان دومین عامل مرگ و میر در کشورهای توسعهیافته مطرح است و در صورت عدم کنترل، در سالهای آینده اولین عامل مرگ و میر خواهد بود. 60 تا 70 درصد از سرطانها قابل پيشگيري هستند و عمده سرطانها به زماني حدود 20 سال براي استقرارشان زمان نياز دارند بنابراين انجام اقدامات كنترلي سرطان هيچگاه دير نيست.
این فوق تخصص خون و سرطان بالغین با بیان عوامل خطر برای ابتلا به سرطان ادامه داد: تماس با عوامل سرطانزا به «مدت كافي» و «مقدار كافي»، «ممكن است» موجب ايجاد سرطان شود. عوامل نحوه زندگي، محيط و وراثت به تنهايي و يا مشترك خطر ايجاد سرطان را در يك فرد افزايش مي دهند. نحوه زندگي و عوامل محيطي تقريبا در 90 درصد موارد در ايجاد سرطان دخالت دارند.
ثقه الاسلامی گفت: سرطانها بر اثر تماس انسان با عوامل سرطانزاي محيطي ايجاد ميگردند. بعضي از اين عوامل و شرايط سرطانزا آنقدر در روش زندگی ما وارد شدهاند كه در حقيقت قسمتي از فرهنگ، سنت و عادتهاي ما را تشكيل ميدهند مانند نحوه لباس پوشيدن، نوع و نحوه غذا خوردن.
وی با بیان علايم اولیه سرطان ادامه داد: علايم هفتگانه ابتلا به سرطان شامل تغییرات طولانی در نظم و دفع مدفوع یا ادرار، هر زخم سطحی که بعد از 10 روز بهبود نیابد، هر نوع خونریزی و ترشح غیر طبیعی از سوراخهای طبیعی بدن، پیدایش هر تودهای در بدن، سوءهاضمه و اشکال در فرو بردن لقمه، تغییرات واضح در شکل و رنگ خالی که قبلا وجود داشته، سرفههای مکرر و مزاحم و کلفت شدن صدا. البته این علايم در بیماریهای غیر سرطانی نیز پیدا میشوند، اما وجود و پیدایش آنها را باید خطرناک تصور کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندي شاپور اهواز در زمینه پیشگیری و کنترل سرطان افزود: پیشگیری و کنترل سرطان دارای سه مرحله میباشد. مرحله اول پیشگیری از ابتلا به سرطان با انجام اقداماتی ساده است. عدم مصرف دخانیات، واکسیناسیون، امتناع از نوشیدن الکل، اصلاح عادات غذایی، رعایت دستورهای ایمنی محیط کار و حفاظت موثر در برابر نور خورشید از جمله اقدامات پیشگیری از ابتلا به سرطان میباشد.
وی گفت: مرحله دوم، تشخیص زودرس و به موقع میباشد. انجام غربالگری و تشخیص زودرس سرطانهای خاص و ضایعههای پیشسرطانی در افراد بدون علامت، خودآزمایی پستان، انجام پاپ اسمیر، آزمایش خون مخفی در مدفوع، آزمایش پروستات و انجام ماموگرافی از راههای تشخیص زودرس سرطان میباشند. مرحله سوم نيز پیشگیری و کنترل سرطان انجام اقداماتی چون جراحی، شیمیدرمانی، پرتو درمانی، ژندرمانی، هیپرترمی و ایمنوتراپی میباشد.
ثقه الاسلامی با بیان توصیههایی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان تصريح كرد: سیگار را باید ترک کرد. سرطان ریه که سرطان نسبتا شایعی بوده و درمان آن نیز مشکل است، رابطه بسیار نزدیکی با مصرف دخانیات دارد. سرطانهای دیگری هم هستند که ارتباط آنها با استعمال دخانیات به اثبات رسیده است. از آن جمله میتوان سرطانهای دهان، گلو، حنجره، مری، مثانه و پانکراس را نام برد و نکته قابل ملاحظه اینکه افزون بر 90 درصد از مرگ و ميرهاي ناشي از سرطان ريه مربوط به افراد سيگاري میباشد.
وی اضافه کرد: يكي از شايعترين و البته پيشگيري شدنيترين سرطانها، سرطان پوست است که ارتباط اثبات شدهای با میزان تابش اشعه خورشید به بدن دارد. براي كاهش خطر سرطان پوست كه توسط تابش فرابنفش ايجاد ميشود بهتر است از تماس زیاد با نور خورشید پرهیز شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندي شاپور اهواز عنوان کرد: نقش تغذیه در ایجاد تعداد زیادی از سرطانها به اثبات رسیده است. تقريبا 30 درصد از انواع سرطانها با دانش تغذيه در ارتباط هستند. انتخاب غذاهاي سالم و مغذي در برنامه روزانه غذايي به اين مفهوم نيست كه شما صد در صد در مقابل سرطان محافظت ميشوید، بلكه تغذيه درست و اصولي به شما ياري ميكند كه احتمال و خطرآفريني ابتلا به انواع سرطان را بكاهيد.
وی گفت: تا حدي كه قادريد از ميوه ها، سبزي ها و صيفيجات استفاده كنيد. 4 تا 5 وعده ميوه و سبزي تازه در روز مصرف نماييد. از غلات و فرآوردههايي كه از آن به دست ميآيند، مانند نخود، لوبيا، عدس و جز اينها سود بجوييد. از خوردن كلم، گل كلم، كاهو، كلم بروكلي و سويا غفلت نورزيد. مطالعات حكايت از آن دارند كه مواد ياد شده خطر گرفتاري به سرطان هاي كولون و معده را به نحو موثري کاهش میدهند.
اين فوق تخصص خون و سرطان بالغین با بیان لزوم داشتن برنامه ورزشی منظم ادامه داد: ورزش روزانه یا یک روز در میان که به طور منظم انجام شود، موجب تنظیم وزن و فعالیتهای بدنی میشود و از ایجاد بسیاری از بیماریها از جمله سرطان پیشگیری مینماید. با حفظ تعادل در رژیم غذایی و نیز فعالیت ورزشی، وزن بدنتان را به حد ایدهآل برسانید.
ثقه الاسلامی تصریح کرد: معاینات پزشکی را باید جدی گرفت. عمدهترین سرطانهایی که میتوان با معاینه و آزمایشهای پزشکی در مراحل اولیه آنها را تشخیص داد و درمان کرد، شامل سرطانهای پستان، دهانه رحم و روده بزرگ ميباشد.