شوشان - داود سالمی/ مهندسی نرم افزار : در حال حاضر برخی از صاحبنظران حوزه ارتباطات معتقدند با همگانی شدن رسانه هایی چون رادیو و تلویزیون ، اقبال مردم نسبت به مطبوعات نوشتاری کاهش یافته است و مردم ترجیح می دهند به جای مطالعه روزنامه ، خبر را در قالب صدا و تصویر ببینند یا بشنوند که این امر منجر به ارتباط بسیار نزدیک بین خبر و مخاطب شده است.

برخی دیگر معتقدند علاوه بر این دو رسانه همگانی ، اینترنت و فضای مجازی نیز به مرور زمان جای روزنامه های کاغذی را خواهد گرفت ، زیرا قدرت جذب مخاطب در آنها بواسطه تنوع بسیار ، به مراتب بیشتر از روزنامه های چاپی است .

به نظر میرسد برغم کاهش علاقه مخاطبان به روزنامه های چاپی ، هنوز آنها میتوانند تنها با به خدمت گرفتن تکنولوژی فضای سایبری مراجعی جذاب برای مخاطبان خود باشند .

مطبوعات دیجیتالی

در کنار آن راهکار بینابینی نیز وجود دارد به عبارت بهتر با فراهم شدن امکان دیجیتالی شدن روزنامه ها ، اکنون می توان مطبوعات نوشتاری را به سمت روزنامه های الکترونیکی سوق داد . کما اینکه بسیاری از روزنامه ها به این سمت حرکت کرده اند . این امر از یکسو فضای مانور گسترده تری را برای آنها فراهم می آورد و از سوی دیگر امکان ارائه جذابیت های بصری و تنوع در ارائه مطالب را به آنها می دهد.

البته در این میان ملزوماتی نیز مورد نیاز است . آموزش خبرنگاران حرفه ای که به تکنیک های ژورنالیسم مسلط باشند ، از جمله این موارد است . نیاز شناسی مخاطبان در فضای سایبری نیز بسیار حائز اهمیت است . در پروسه جنگ سایبری چنانچه مطبوعات نیاز های مخاطبان خود را به خوبی بر آورد ننمایند ، در جذب مخاطبان خود دچار مشکل شده و به مرور از صحنه خارج خواهند شد . همچنین روزنامه نگاران باید تکنیک های عملیات روانی سایبری را بخوبی آموزش دیده و آنها را در مطالب خود بکار گیرند . در شرایط کنونی این امر خیلی کمتر رعایت میشود.

آموزش مطبوعات الکترونیک

با ورود مطبوعات به عرصه نوین دیجیتالی شدن ، موضوع آموزش علمی و کاربردی برای فراگیری و تحصیل این تکنولوژی بسیار لازم و حیاتی می باشد طبیعتا آموزش این تکنولوژی نه فقط برای خبرنگاران رسانه های مکتوب بلکه بایستی برای جامعه مخاطب مطبوعات برنامه ریزی و فرهنگ سازی شود.

از جمله ویژگی این تکنولوژی نوین ، کاربر پسند بودن، سادگی ، فراگیر بودن و در دسترس بودن برای اقشار مختلف می باشد اتلاف کمترین هزینه ها چه از حیث زمان و مالی از دیگر امتیازات این تکنولوژی است. حذف هزینه های بسیار بالای چاپ و کاغذ میتواند در بهینه سازی مصرف هزینه های مالی بسیار قابل توجه باشد باتحقق این موضوع مهم و اساسی میتوان شاهد تحول در ارائه شکل مطبوعات باشیم همچنین پیشرفت روزمره تکنولوژی موبایل و تبلت میتواند در دسترسی سریع مردم به مطبوعات دیجیتالی بسیار تاثیرگذار باشد .

وظیفه متولیان فرهنگی

متولیان فرهنگی جامعه اعم از دولتی و غیر دولتی موظفند مطبوعات الکترونیک را با ایجاد بسترهای لازم از طریق مراکز علمی پژوهشی و دانشگاهی و متخصصین ذیربط به شکل های مختلف نسبت به آگاهی بخشی به عموم مردم جامعه اقدامات اساسی را بعمل آورند .

در این میان نقش رسانه ملی در هدایت افکار عمومی و فرهنگ سازی اجتماعی جهت نیل به استفاده همگانی از مطبوعات سایبری بسیار حائز اهمیت است

یک آسیب مطبوعاتی

یکی از آسیب های موجود در مطبوعات کشور به ویژه در خصوص اخبار خارجی این است که بیشتر روزنامه ها صرفاً ناقل اخباری هستند که از رسانه های خارجی در فضای سایبری منعکس می شود .

طبعاً در چنین صورتی امکان طراحی خبر وفق شرایط داخلی وجود نداشته و بعضی از آنها در دام ترفند های تبلیغاتی سایبری دشمن اسیر میشوند . از این رو تربیت و ارسال خبرنگار حرفه ای و مسلط فضای سایبر به کشور های خارجی با استفاده از منابع خبری مورد اعتماد مستقر در خارج از کشور جهت تهیه و تنظیم خبر بسیار ضرورت دارد و انحصار رسانه های غرب را در هم می شکند.

علاوه بر موارد یاد شده نهاد های متولی باید حوزه دسترسی و آزادی اطلاع رسانی را برای روزنامه ها تأمین نمایند . بدیهی است درفضایی که امکان مانور گسترده موجود نباشد ، امکان خبر رسانی نیز محدود شده و مطبوعات دچار نوعی خودسانسوری خواهند شد.

salemi.daw@gmail.com