اسلام که آخرین و کاملترین دین الهی است اهمیت فوق العاده ای به تعلیم و تربیت داده است به گونه ای که در هیچ مکتب و مرام و دینی نمی توانیم مشابهی برای آن پیدا کنیم.

حتی قرآن مجید که معجزه رسولخدا بود آغازش با اقراء باسم ربک الذی خلق شروع شده و این در زمانی بیان گردید که در سرزمین عربستان و به ویژه مکه معظمه کل با سودان به سی نفر نمی رسید. در سایر سرزمینها هم وضعیت مشابهی بود و در ایران قبل از اسلام هم تحصیل در انحصار اشراف و شاهزادگان قرار داشت . البته در سایر آیات قرآنی هم مستقیم و غیر مستقیم مسلمانان پیوسته به فراگیری علم دعوت شده اند چنانچه در جای دیگر می فرماید: یرفع اله الذین آمنوا منکم والذین اوتوالعلم درجات یعنی خداوند آن گروه از مسلمانان مومن که از علم و دانش برخوردار باشند را نسبت به سایرین برتری بخشیده است.

بنابراین علم و دانش خود امتیاز است و یک ارزش محسوب می شود . آنهم زمانی که همراه با ایمان باشد. در اینخصوص در آیه دوم سوره جمعه می خوانیم : هوالذی بعث فی الامیین رسولاً یتلوا علیهم آیاته و یزکیم و یعلمهم الکتاب والحکمه و ان کانوا من قبل لفی ضلال مبین .(اوست خدائی که از میان بیسوادان پیامبری را فرستاد که آیات قرآن را به انها آموزش دهد و آنها را به اخلاق پسندیده بیاراید و علوم را آموزش دهد و...

پس علم و دانش موجب نزدیکی به خدا و برخورداری از پاداش الهی است مشروط به آنکه با گوهر ایمان همراه باشد. به همین اعتبار بود که مسلمانان اولیه که غالباً فاقد سواد بودند در مدت کمی با سواد شدند و دانشمندان بزرگی در قرن های اولیه از سرزمین های اسلامی طلوع کردند که بخش عمده ای از آنها ایرانیان بودند. در واقع آیات قرآن و فرمایشات اولیای دین انگیزه ای قوی برای روی آوردن مسلمانان به زیور دانش بود.

وقتی پیامبر می فرماید : زگهواره تا گور دانش بجوی و یا طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه و یا همین رسولخدا فرموده است که ارزشمندترین مردم کسی است که دانشش بیشتر باشد و یا حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید . ارزش هر کس به مقدار دانش اوست و یا امام جواد می فرماید : شرافتمند کامل و حقیقی کسی است که دانش او ، وی را شریف سازد . شگفت آور نیست که شعرای مسلمان با الهام گرفتن از آیات قران در خصوص علم و جایگاه آن در کلام اشعار نغزی سروده اند از جمله :

فردوسی می گوید :

زگیتی هر آن کس که داناتر است

ورا پایه و مایه بالاتر است

و مسعود سعد می گوید :

همه از آدمیم ما لیکن

او گرامی تر است کو داناست.

و بالاخره ناصر خسرو می گوید :

درخت تو گر بار دانش بگیرد

به زیر آوری چرخ نیلوفری را

در اهمیت تعلیم و تربیت همین بس که گفته اند که زکوه العلم نشره – یعنی زکوه دانش در آموختن آنست و مقام معلم و مربی به اندازه ای مورد توجه اولیای دین است که امام خمینی بارها می فرمود معلمی شغل انبیاست ومی دانیم که رسالت انبیاء هدایت انسان از عالم حیوانی به بهشت الهی می باشد. در کرامت و عظمت شغل معلمی گفته اند که هر گاه کسی این توفیق را پیدا کند که آینده سازانی خوب تربیت و تعلیم دهد این یک صدقه جاریه تلقی می شود. و تا زمانی که فرد تربیت شده منشاء اقدامات مفیدی باشد شخص معلم در ثواب همه اعمال وی سهیم است.

بنابراین اکنون که به آغاز سال تحصیلی که بهار تعلیم و تربیت نزدیک می شویم باید به همه معلمین و مربیان تبریک گفته و از آنها بخواهیم که قدر خود رابدانند و سعی کنند که در مسیر اسلام و سفارشات اولیای دین گام بردارند تا از سعادت دنیا و آخرت برخوردار شوند.

برچسب ها: تعلیم و تربیت در اسلام ، فرخنده معصومی ، سال تحصیلی ، معلمین ، مربیان