روز نهم ذیحجه روز عرفه است. روزي که زائران سپیده دم صبح راهی عرفات می شوند تا در جوي مملو از ایمان،خشوع و خضوع استغفار کرده و ارکان اصلی حج را به جا آورند.
عرفات جمع عرفه به معناي شناخت است و از آنجا که آنجا وادي شناخت و معرفت خدا و نفس و خود است،عرفات نام گرفته است.
زائران در روز نهم ذیحجه، روز عرفه، آداب و رسوم و مناسک دینی خود را به جا می آورند و خود را براي دیگراعمال این ایام آماده می کنند . روزي که صدها هزار زائر خانه خدا به عرفات رفته اند و در این روز بزرگ به درگاه خداوند متعال تضرع می کنند ، روزي که آنها خواستار تقرب به درگاه احدیت هستند. روزي که خواهان بخشش گناهان و تولدي دوباره اند. دراین روز خدا دینش را کامل کرده و نعمتش را تمام.
صحراي عرفات در21کیلومتري شمال مکه واقع شده و تپه کوچکی است که حدود250 متر از سطح دریا بالاتر وکوه ها آن را احاطه کرده اند.
در این روز حجاج بیت الله الحرام استغفار می کنند و پاك و عاري از هر گناه می شوند، همچون کودکی که تازه زاده شده است. دراین روز صداي دعا و انابه بنده به درگاه احدیت قطع نمی شود و استغاثه بنده از پروردگارش تاعرش می رود.
زائران پس از اداي نماز ظهر و عصر در عرفات مانند سنت پیامبر اکرم (ص) رو به قبله ایستاده ، تا زمان غروب خورشید این حالت را حفظ ، به دعا خوانی خود ادامه می دهند و به تفکر و تأمل در اعمال خود پرداخته و توبه وانابه سر می دهند.
آنها پس از وقوف در عرفات از طلوع خورشید تا غروب ، به سوي مزدلفه براي شب زنده داري رفته و در آنجا بیتوته می کنند و به عبادت و راز و نیاز می پردازند. آنها نماز مغرب و عشا را در مزدلفه به جا می آورند و تا صبح فردا (عید قربان (شب زنده داري کرده و به دعا و مناجات می پردازند.
زائران خانه خدا 10 ذیحجه بار دیگر به منا باز می گردند تا قربانی کنند، رمی جمرات و مراسم عید قربان را برگزارکنند تا حج آنها کامل شده و نام حاجی را بر خود نهند.
رمی جمرات را طی 3 روز متوالی )ایام تشریق( انجام می دهند. در نیمه هاي شب ضعیفان، زنان ، پیران و بیماران آنگونه که پیامبر اکرم(ص)به این گروه اجازه داده بود، رمی جمرات را به جا می آورند و بقیه تا صبح فردا صبرکرده و دعا می خوانند و به عبادت می پردازند. سپس مناسک حج به پایان می رسد و به منظور طواف افاضه وخارج شدن از احرام به مکه می روند.
وجه تسمیه آنرا چنین گفته اند که جبرائیل هنگامی که مناسک را به ابراهیم می آموخت ، چون به عرفه رسید به اوگفت(عرفت) و او پاسخ داد آري ، لذا به این نام خوانده شد . و نیز گفته اند سبب آن این است که مردم از این جایگاه به گناه خود اعتراف می کنند و بعضی آن را جهت تحمل صبر و رنجی می دانند که براي رسیدن به آن باید صبر و شکیبایی و تحمل است.
با قبولی طاعات و عبادات شما و تبریک فرا رسیدن عید سعید قربان برتمامی مسلمانان جهان و به امید آنکه ظلم و فتنه ازجهان ریشه کن شود"انشاالله"