- آرشیو
- |
- عضویت در خبرنامه
- |
- درباره ما
- |
- |
-
- صفحه نخست
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- شهرستان ها
- |
- تماس با ما
- |
- پیوند ها
- چرا سید ابوالحسن حسن زاده ؟
- ساعت جدید کاری برای ادارات اعلام شد
- مدیران با مردم ارتباط نزدیکی داشته باشند
- رفع مشکل استقرار شرکتهای دانش بنیان با تحقق مصوبه سفر رییس جمهور به خوزستان
- رسانه طراز انقلاب اسلامی یعنی نقد منصفانه، اطلاع رسانی شفاف و صادقانه و پرهیز از دروغ و تهمت
- بهره مندی از ظرفیت های فرهنگی انقلاب برای مقابله با اباحه گری بسنده می کند
- چرا به جای ساماندهی متکدیان؛ سیستمی افزایش پیدا می کنند؟!!
- انقلابات رنگی تحت الگوی جوکریسم
به روز شده در: ۰۱ آذر ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۷
قال علی علیه السلام: انسان سه جا تغییر میکند: نزد صاحبان قدرت، روی صندلی قدرت و غنا بعد از فقر و هرکس تغییر نکند دارای خرد ناب و اخلاق مستقیم است. القُربِ مِنَ المُلوكِ ، و الوِلاياتِ ، و الغَناءِ من الفَقرِ ، فمَن لَم يَتَغَيَّرْ في هذهِ فهُوَ ذو عَقلٍ قَويمٍ و خُلقٍ مُستَقيمٍ
ریاست به دست کسانی خطاست، که از دست شان دست ها بر خداست...سعدی عافیت خواهی نظر در منظر خوبان مکن، ور کنی بدرود کن خواب و قرار خویش را(سعدی)
آن را که چنین دردی، از پای دراندازد، باید که فروشوید، دست از همه درمان‌ها(سعدی)
هر که دلارام دید ،از دلش آرام رفت، چشم ندارد خلاص ،هر که در این دام رفت
(سعدی)
کسی نیک بیند به هر دو سرای، که نیکی رساند به خلق خدای(سعدی) امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
آخرین اخبار
موقعیت ژئوپلتیک ایران در جهان
لفته منصوری؛ کارشناس ارشد جامعه شناسی
ایران، به لحاظ جغرافیایى در آسیاى جنوب غربى، قرار گرفته است که شامل آسیاى میانه، قفقاز،خاورمیانه کوچک، خلیج فارس و شبه قاره (افغانستان و پاکستان) است. قرار گرفتن ایران در این منطقه ژئوپلتیک وژئواستراتژیک از جهان، که محل تلاقى و راه ارتباطى اروپا به جنوب و جنوب شرق آسیا(محل زندگى بیش از یک سوم جمعیت جهان)، و پل ارتباطى میان سه قاره اروپا، آسیا وآفریقا مىباشد و امکان دسترسى کشورهاى تازه استقلال یافته به آبهاى آزاد از طریق ایران را فراهم مىسازد. وسعت ایران 1648000 کیلومتر مربع است. طول مرزهای ایران 8731 کیلومتر است . از این مقدار 2700 کیلومتر (حدود 31 درصد) مربوط به کرانه های دریایی در خلیج فارس، دریای عمان و دریای مازندران است. مرزهای رودخانه ای ایران با همسایگان برابر با 1830 کیلومتر (حدود 9/20درصد) و مرزهای خشکی با همسایگان برابر با 4113 کیلومتر(حدود 1/47 درصد) و مرزهای دریاچه ای و باتلاقی در حدود 88 کیلومتر (یک درصد) است.
ايران از نظر جغرافيايي و فرهنگي، قلب خاورميانه است. دیرینه ی فرهنگي ايران نسبت به ساير كشورهاي اين منطقه و هويت مذهبي آن و هم چنين قابليت‌هاي اقتصادی ايران موجب تأثيرگذاري بالقوه هر چه بيش‌تر در منطقه و حتي تحولات جهاني شده است. ايران به عنوان پل ارتباطي ميان شرق و غرب عالم از ديرباز مورد توجه كشورها و تمدن‌هاي دنيا بوده است. اين نقش ارتباطي ميان قاره‌اي و مجاورت با خليج فارس و تنگه هرمز كه محل ترانزيت محموله‌هاي نفتي است، بر اهميت و نقش مؤثر ايران از دیدگاه ناظران خارجي افزوده، به طوري كه هرگونه تحول سياسي در آن موجب برانگيخته شدن حساسيت‌هاي جهاني مي‌گردد.
هویت ژئوپلتیکی ایران در ارتباط با پیرامون
« مفهوم هویت ملی در درجه نخست با ایده یگانه بودن ملیت یعنی ایرانی و احساس تعلق به یک جامعه تاریخی بخصوص پیوند می خورد. هویت ملی بر اساس مرز بندی جغرافیایی و تشکیل جامعه سیاسی شکل گرفته و مشروعیت می یابد. نفس وجود احساس هویت ملی به شخص اجازه می دهد که سرزمینی مشخص در جهان پیرامونش داشته باشد و از لحاظ تاریخی خود را به یک هویت جمعی سرزمینی مربوط کند، هویت جمعی باید بار فرهنگی داشته باشد. روایت ایرانی بودن از غنای زیادی برخوردار است مسئله اصلی پاسداشت و حفظ این میراث نمادین است که از گذشته دور به ما رسیده است. این روایت و خودآگاهی مربوط به آن عامل پایداری هویت ملی و یکی از منابع عمده بقای این ملت محسوب می شود.»(مجموعه مقالات:1383، 49)
«ژئوپلیتیک عبارت است از علم روابط بین فضا و سیاست که می کوشد دانش جغرافیا را در خدمت رهبران سیاسی قرار دهد.»(حافظ نیا: 1385، 26)
هویت ژئوپلتیکی ایران در ارتباط با پیرامون خود در زیر سیستم های زیر تعریف می شود:
۱) حوزه قفقاز آناتولی: شامل کشورهای ایران، ارمنستان، گرجستان و روسیه.
۲) حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس: شامل ایران، عراق، کویت، عربستان، امارات متحده عربی، قطر، بحرین و عمان.
۳) حوزه ژئوپلیتیکی دریای عمان اقیانوس هند: شامل ایران، پاکستان، هند، عمان و امارات متحده عربی.
۴) حوزه ژئوپلیتیکی فلات ایران: شامل کشورهای ایران، پاکستان و افغانستان.
۵) حوزه ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی: شامل ترکمنستان، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان (ایران همانند پلی این کشورها را به جهان خارج مرتبط می سازد).
حوزه ژئوپلیتیکی ایران در خلیج فارس
حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس یکی از مهمترین حوزه های عملکردی ایران با جهان پیرامون است. چرا که: «خليج فارس، با 565 ميليارد بشكه نفت خود كه معادل 63 درصد كل ذخاير نفتي شناخته شده جهان است،7/30 تريليون مترمكعب گاز طبيعي كه برابر 5/28 درصد كل ذخاير شناخته شده گاز دنياست، بي‌ترديد بزرگترين و مهم ترين انبار انرژي جهان محسوب مي‌شود. اين موقعيت براي دهه‌هاي طولاني در قرن آينده دوام خواهد داشت... عامل عمده‌اي كه نفت و گاز خليج فارس را براي آمریکا، اروپاي غربي و ژاپن بسيار حياتي مي‌سازد، دشواري بسيار در جايگزين ساختن نفت و گاز وارداتي منطقه توسط منابع ديگر انرژي مانند زمين، خورشيد، دريا و هيدروژن است» (عبدالله خاني:1383، 138).
موقعيت ويژه خليج فارس از نظر دارا بودن ذخاير غني نفت و گاز و هم چنين موقعيت استراتژيك و اهميت آن به عنوان يك بازار مطلوب اقتصادي، تغيير و تحولات سياسي سال‌هاي اخير منطقه كه متكي بر ايدئولوژي اسلامي است و بسط و حركت آن در كشورهاي منطقه، توجه جهان را به شدت به اين منطقه معطوف داشته است.
«آمار و ارقام نفتي بيانگر اين واقعيت است كه بخش قابل توجهي از ذخاير ثابت شده ی نفت و گاز طبيعي دنيا در كشورهاي منطقه ی خليج فارس قرار دارد. به عبارت ديگر حدود دو سوم ذخاير ثابت شده ی نفت دنيا و يك چهارم از ذخاير گاز طبيعي جهان در اين منطقه نهفته است. نفت، پايه ی كليه روابط اقتصادي در منطقه و نيز پايه ی كليه روابط اقتصادي كشورهاي منطقه با جهان است» (عبدالله خاني:1383، 68).
نقش کانونی و فعال استان خوزستان در حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس
استان خوزستان با قابلیت ها و فرصت های بی نظیری نقش کانونی فعال در حوزه ژئوپلیتیکی ایران در خلیج فارس دارد. برخی از مهمترین قابلیت های استان برای نقش آفرینی در این حوزه شامل: موقعیت ویژه ی جغرافیایی استان در تعامل با منطقه و جهان، ارتباط با آب های آزاد بین المللی. برخورداری از امکانات بندری بسیار مناسب بویژه در بندر امام (دارای کمترین فاصله با مراکز جمعیتی کشور نسبت به سایر بنادر جنوبی ایران). برخورداری از راه و راه آهن و فرودگاه های متعدد و زیر ساخت های لازم برای توسعه بازرگانی خارجی و ترانزیت مسافر و کالا. وجود منابع قابل توجه آب و خاک و برخورداری از اقلیم مناسب و امکان کاشت محصولات مختلف برای توسعه ی فعالیت های کشاورزی (اعم از زراعت، باغبانی، جنگل کاری، مرتع داری، دامپروری، شیلات، آبزیان، دام و طیور و ...) و نیز امکان کاشت و برداشت سه نوبت محصولات کشاورزی در بخش وسیعی از استان. وجود نخلستان های وسیع در سطح استان و قابلیت چشمگیر توسعه ی فعالیت های کشاورزی و صنایع جانبی در این زمینه. جاری بودن بخش عظیمی از آب های سطحی کشور و وجود رودخانه های دائمی در استان. وجود زخایر با ارزش آبزیان، بنادر صیادی و مجتمع های بزرگ پرورش ماهی و میگو و مجتمع های دامپروری. برخورداری استان از 9 واحد بزرگ کشت و صنعت نیشکر با وسعت 90 هزار هکتار و کارخانه های بزرگ خوراک دام و عرصه های مستعد کشت علوفه که قابلیت چشمگیری جهت تولید شیر و گوشت می باشد. برخورداری از سدهای عظیم و متعدد در مناطق مختلف استان و امکان استفاده چند منظوره از آنها به منظور توسعه ی بخش های کشاورزی، شیلات، انرژی و تامین آب شرب استان. برخورداری از معادن و پالایشگاههای عظیم نفت و گاز و کانی های غیر فلزی و صنایع یزرگ وابسته به آنها و همچنین صنایع فولاد و نورد و ذوب فلزات. برخورداری از نیمی از مساحت تالابهای بین المللی و ارزشمند کشور. برخورداری از منطقه آزاد اروند و منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی.
توسعه اقتصادی استان خوزستان از راه منطقه آزاد اروند
توسعه اقتصادی، به معنای ایجاد تغییرات کمی و کیفی در متغیرهای کلان اقتصادی نظیر درآمد ملی، سطح اشتغال، میزان سرمایه ناخالص داخلی و غیره است که به بالا بردن توان و ظرفیت اقتصادی– اجتماعی یک کشور منجر می‌شود. شاخص های توسعه شامل شاخص درآمد سرانه، شاخص برابری قدرت خرید (PPP) ، شاخص درآمد پایدار (GNA ‘ SSI) ، شاخص ترکیبی توسعه و شاخص توسعه انسانی (HDI) قابل اندازه گیری است.
دانشمندان اقتصادی راهکار‌ها ی توسعه را به دو دسته کلی تقسیم کرده‌اند:
الف – استراتژی جایگزینی واردات
ب – استراتژی توسعه صادرات
استراتژی جایگزینی واردات، مجموعه راهبرد‌هایی است که به جای واردات و به ویژه واردات کالاهای صنعتی، شرایط را برای تولید داخلی کالا‌ها و توسعه صنایع داخلی فراهم میکند.
استراتژی توسعه صادرات، که بر پایه رابطه «مزیت نسبی» کشورها در فرایند تجارت و تقسیم کار بین‌المللی قرار دارد، قائل به این نظر است که برای نیل به اهداف توسعه اقتصادی، بایستی رشته‌هایی از فعالیت‌های اقتصادی مورد انتخاب و سرمایه‌گذاری قرار گیرند که تولید کالا در آن رشته‌ها متضمن نسبت کوچک‌تری از هزینه سرمایه به هزینه کار است. چرا که کشورهای در حال توسعه عمدتا با مشکل تأمین سرمایه و همچنین بیکاری گسترده روبه رو هستند.
استان خوزستان با قابلیت ها و فرصت های برشمرده فوق بر اساس استراتژی توسعه صادرات مزیت نسبی مهمی برای کشور محسوب می شود. بنابراین منطقه آزاد اروند که در شمال غربي خليج فارس واقع است. دارای ویژگی های منحصر به فردی برای توسعه ی صادرات است.
ذخيره سازي، ترانزيت و حمل مجدد کالا به عراق، ترکيه و قفقاز، محل مناسب براي تآسیس کليه صنايع و بخصوص صنايع نفت و گاز و پتروشيمي، داشتن زير بناهاي پيشرفته و خدمات عمومي، فرودگاه آیت الله جمی آبادان که به عنوان فرودگاه بين المللي به ثبت رسيده است، مي تواند نقطه اي براي ارتباط خليج فارس با آسياي ميانه و قفقاز به حساب آيد. همچنین جزيره مينو به عنوان بخشي از منطقه آزاد اروند برای سرمايه گذاران تآسیسات توريستي بسیار ارزش دارد.
بنا به تعریف های بین المللی، منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیت های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می نماید.
منطقه آزاد اروند یک سازمان توسعه ای است. کمک به ایجاد زیر ساخت های مناسب آن و برداشتن موانع اجرای قوانین این منطقه، گام مهمی برای احیای اقتصادی استان و رشد و توسعه ی منطقه خواهد بود. نگاه محدود و محلی به منطقه آزاد نمی تواند اهداف توسعه را برای استان ایجاد کند. منطقه آزاد اروند باید با همه شرایط و الزامات قانونی و فرهنگی و اجتماعی خود شناخته شود. تنها در این صورت است که می توان به اهداف تشکیل این منطقه آزاد امید بست.
منابع و مآخذ:
- حافظ نیا، محمد رضا. (1385). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. تهران: انتشارات پاپلی.
- عبدالله‌خاني، علي.(1383). كتاب امنيت بين الملل1 : فرصت‌ها، تهديدات و چالش‌هاي فراروي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران، تهران: مؤسسه فرهنگي و مطالعات و تحقيقات بين الملل ابرار معاصر تهران، چاپ اول.
- مجموعه مقالات. (1383). به کوشش حمید احمدی – ایران هویت، ملیت، قومیت. تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی
ایران، به لحاظ جغرافیایى در آسیاى جنوب غربى، قرار گرفته است که شامل آسیاى میانه، قفقاز،خاورمیانه کوچک، خلیج فارس و شبه قاره (افغانستان و پاکستان) است. قرار گرفتن ایران در این منطقه ژئوپلتیک وژئواستراتژیک از جهان، که محل تلاقى و راه ارتباطى اروپا به جنوب و جنوب شرق آسیا(محل زندگى بیش از یک سوم جمعیت جهان)، و پل ارتباطى میان سه قاره اروپا، آسیا وآفریقا مىباشد و امکان دسترسى کشورهاى تازه استقلال یافته به آبهاى آزاد از طریق ایران را فراهم مىسازد. وسعت ایران 1648000 کیلومتر مربع است. طول مرزهای ایران 8731 کیلومتر است . از این مقدار 2700 کیلومتر (حدود 31 درصد) مربوط به کرانه های دریایی در خلیج فارس، دریای عمان و دریای مازندران است. مرزهای رودخانه ای ایران با همسایگان برابر با 1830 کیلومتر (حدود 9/20درصد) و مرزهای خشکی با همسایگان برابر با 4113 کیلومتر(حدود 1/47 درصد) و مرزهای دریاچه ای و باتلاقی در حدود 88 کیلومتر (یک درصد) است.
ايران از نظر جغرافيايي و فرهنگي، قلب خاورميانه است. دیرینه ی فرهنگي ايران نسبت به ساير كشورهاي اين منطقه و هويت مذهبي آن و هم چنين قابليت‌هاي اقتصادی ايران موجب تأثيرگذاري بالقوه هر چه بيش‌تر در منطقه و حتي تحولات جهاني شده است. ايران به عنوان پل ارتباطي ميان شرق و غرب عالم از ديرباز مورد توجه كشورها و تمدن‌هاي دنيا بوده است. اين نقش ارتباطي ميان قاره‌اي و مجاورت با خليج فارس و تنگه هرمز كه محل ترانزيت محموله‌هاي نفتي است، بر اهميت و نقش مؤثر ايران از دیدگاه ناظران خارجي افزوده، به طوري كه هرگونه تحول سياسي در آن موجب برانگيخته شدن حساسيت‌هاي جهاني مي‌گردد.
هویت ژئوپلتیکی ایران در ارتباط با پیرامون
« مفهوم هویت ملی در درجه نخست با ایده یگانه بودن ملیت یعنی ایرانی و احساس تعلق به یک جامعه تاریخی بخصوص پیوند می خورد. هویت ملی بر اساس مرز بندی جغرافیایی و تشکیل جامعه سیاسی شکل گرفته و مشروعیت می یابد. نفس وجود احساس هویت ملی به شخص اجازه می دهد که سرزمینی مشخص در جهان پیرامونش داشته باشد و از لحاظ تاریخی خود را به یک هویت جمعی سرزمینی مربوط کند، هویت جمعی باید بار فرهنگی داشته باشد. روایت ایرانی بودن از غنای زیادی برخوردار است مسئله اصلی پاسداشت و حفظ این میراث نمادین است که از گذشته دور به ما رسیده است. این روایت و خودآگاهی مربوط به آن عامل پایداری هویت ملی و یکی از منابع عمده بقای این ملت محسوب می شود.»(مجموعه مقالات:1383، 49)
«ژئوپلیتیک عبارت است از علم روابط بین فضا و سیاست که می کوشد دانش جغرافیا را در خدمت رهبران سیاسی قرار دهد.»(حافظ نیا: 1385، 26)
هویت ژئوپلتیکی ایران در ارتباط با پیرامون خود در زیر سیستم های زیر تعریف می شود:
۱) حوزه قفقاز آناتولی: شامل کشورهای ایران، ارمنستان، گرجستان و روسیه.
۲) حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس: شامل ایران، عراق، کویت، عربستان، امارات متحده عربی، قطر، بحرین و عمان.
۳) حوزه ژئوپلیتیکی دریای عمان اقیانوس هند: شامل ایران، پاکستان، هند، عمان و امارات متحده عربی.
۴) حوزه ژئوپلیتیکی فلات ایران: شامل کشورهای ایران، پاکستان و افغانستان.
۵) حوزه ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی: شامل ترکمنستان، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان (ایران همانند پلی این کشورها را به جهان خارج مرتبط می سازد).
حوزه ژئوپلیتیکی ایران در خلیج فارس
حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس یکی از مهمترین حوزه های عملکردی ایران با جهان پیرامون است. چرا که: «خليج فارس، با 565 ميليارد بشكه نفت خود كه معادل 63 درصد كل ذخاير نفتي شناخته شده جهان است،7/30 تريليون مترمكعب گاز طبيعي كه برابر 5/28 درصد كل ذخاير شناخته شده گاز دنياست، بي‌ترديد بزرگترين و مهم ترين انبار انرژي جهان محسوب مي‌شود. اين موقعيت براي دهه‌هاي طولاني در قرن آينده دوام خواهد داشت... عامل عمده‌اي كه نفت و گاز خليج فارس را براي آمریکا، اروپاي غربي و ژاپن بسيار حياتي مي‌سازد، دشواري بسيار در جايگزين ساختن نفت و گاز وارداتي منطقه توسط منابع ديگر انرژي مانند زمين، خورشيد، دريا و هيدروژن است» (عبدالله خاني:1383، 138).
موقعيت ويژه خليج فارس از نظر دارا بودن ذخاير غني نفت و گاز و هم چنين موقعيت استراتژيك و اهميت آن به عنوان يك بازار مطلوب اقتصادي، تغيير و تحولات سياسي سال‌هاي اخير منطقه كه متكي بر ايدئولوژي اسلامي است و بسط و حركت آن در كشورهاي منطقه، توجه جهان را به شدت به اين منطقه معطوف داشته است.
«آمار و ارقام نفتي بيانگر اين واقعيت است كه بخش قابل توجهي از ذخاير ثابت شده ی نفت و گاز طبيعي دنيا در كشورهاي منطقه ی خليج فارس قرار دارد. به عبارت ديگر حدود دو سوم ذخاير ثابت شده ی نفت دنيا و يك چهارم از ذخاير گاز طبيعي جهان در اين منطقه نهفته است. نفت، پايه ی كليه روابط اقتصادي در منطقه و نيز پايه ی كليه روابط اقتصادي كشورهاي منطقه با جهان است» (عبدالله خاني:1383، 68).
نقش کانونی و فعال استان خوزستان در حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس
استان خوزستان با قابلیت ها و فرصت های بی نظیری نقش کانونی فعال در حوزه ژئوپلیتیکی ایران در خلیج فارس دارد. برخی از مهمترین قابلیت های استان برای نقش آفرینی در این حوزه شامل: موقعیت ویژه ی جغرافیایی استان در تعامل با منطقه و جهان، ارتباط با آب های آزاد بین المللی. برخورداری از امکانات بندری بسیار مناسب بویژه در بندر امام (دارای کمترین فاصله با مراکز جمعیتی کشور نسبت به سایر بنادر جنوبی ایران). برخورداری از راه و راه آهن و فرودگاه های متعدد و زیر ساخت های لازم برای توسعه بازرگانی خارجی و ترانزیت مسافر و کالا. وجود منابع قابل توجه آب و خاک و برخورداری از اقلیم مناسب و امکان کاشت محصولات مختلف برای توسعه ی فعالیت های کشاورزی (اعم از زراعت، باغبانی، جنگل کاری، مرتع داری، دامپروری، شیلات، آبزیان، دام و طیور و ...) و نیز امکان کاشت و برداشت سه نوبت محصولات کشاورزی در بخش وسیعی از استان. وجود نخلستان های وسیع در سطح استان و قابلیت چشمگیر توسعه ی فعالیت های کشاورزی و صنایع جانبی در این زمینه. جاری بودن بخش عظیمی از آب های سطحی کشور و وجود رودخانه های دائمی در استان. وجود زخایر با ارزش آبزیان، بنادر صیادی و مجتمع های بزرگ پرورش ماهی و میگو و مجتمع های دامپروری. برخورداری استان از 9 واحد بزرگ کشت و صنعت نیشکر با وسعت 90 هزار هکتار و کارخانه های بزرگ خوراک دام و عرصه های مستعد کشت علوفه که قابلیت چشمگیری جهت تولید شیر و گوشت می باشد. برخورداری از سدهای عظیم و متعدد در مناطق مختلف استان و امکان استفاده چند منظوره از آنها به منظور توسعه ی بخش های کشاورزی، شیلات، انرژی و تامین آب شرب استان. برخورداری از معادن و پالایشگاههای عظیم نفت و گاز و کانی های غیر فلزی و صنایع یزرگ وابسته به آنها و همچنین صنایع فولاد و نورد و ذوب فلزات. برخورداری از نیمی از مساحت تالابهای بین المللی و ارزشمند کشور. برخورداری از منطقه آزاد اروند و منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی.
توسعه اقتصادی استان خوزستان از راه منطقه آزاد اروند
توسعه اقتصادی، به معنای ایجاد تغییرات کمی و کیفی در متغیرهای کلان اقتصادی نظیر درآمد ملی، سطح اشتغال، میزان سرمایه ناخالص داخلی و غیره است که به بالا بردن توان و ظرفیت اقتصادی– اجتماعی یک کشور منجر می‌شود. شاخص های توسعه شامل شاخص درآمد سرانه، شاخص برابری قدرت خرید (PPP) ، شاخص درآمد پایدار (GNA ‘ SSI) ، شاخص ترکیبی توسعه و شاخص توسعه انسانی (HDI) قابل اندازه گیری است.
دانشمندان اقتصادی راهکار‌ها ی توسعه را به دو دسته کلی تقسیم کرده‌اند:
الف – استراتژی جایگزینی واردات
ب – استراتژی توسعه صادرات
استراتژی جایگزینی واردات، مجموعه راهبرد‌هایی است که به جای واردات و به ویژه واردات کالاهای صنعتی، شرایط را برای تولید داخلی کالا‌ها و توسعه صنایع داخلی فراهم میکند.
استراتژی توسعه صادرات، که بر پایه رابطه «مزیت نسبی» کشورها در فرایند تجارت و تقسیم کار بین‌المللی قرار دارد، قائل به این نظر است که برای نیل به اهداف توسعه اقتصادی، بایستی رشته‌هایی از فعالیت‌های اقتصادی مورد انتخاب و سرمایه‌گذاری قرار گیرند که تولید کالا در آن رشته‌ها متضمن نسبت کوچک‌تری از هزینه سرمایه به هزینه کار است. چرا که کشورهای در حال توسعه عمدتا با مشکل تأمین سرمایه و همچنین بیکاری گسترده روبه رو هستند.
استان خوزستان با قابلیت ها و فرصت های برشمرده فوق بر اساس استراتژی توسعه صادرات مزیت نسبی مهمی برای کشور محسوب می شود. بنابراین منطقه آزاد اروند که در شمال غربي خليج فارس واقع است. دارای ویژگی های منحصر به فردی برای توسعه ی صادرات است.
ذخيره سازي، ترانزيت و حمل مجدد کالا به عراق، ترکيه و قفقاز، محل مناسب براي تآسیس کليه صنايع و بخصوص صنايع نفت و گاز و پتروشيمي، داشتن زير بناهاي پيشرفته و خدمات عمومي، فرودگاه آیت الله جمی آبادان که به عنوان فرودگاه بين المللي به ثبت رسيده است، مي تواند نقطه اي براي ارتباط خليج فارس با آسياي ميانه و قفقاز به حساب آيد. همچنین جزيره مينو به عنوان بخشي از منطقه آزاد اروند برای سرمايه گذاران تآسیسات توريستي بسیار ارزش دارد.
بنا به تعریف های بین المللی، منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیت های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می نماید.
منطقه آزاد اروند یک سازمان توسعه ای است. کمک به ایجاد زیر ساخت های مناسب آن و برداشتن موانع اجرای قوانین این منطقه، گام مهمی برای احیای اقتصادی استان و رشد و توسعه ی منطقه خواهد بود. نگاه محدود و محلی به منطقه آزاد نمی تواند اهداف توسعه را برای استان ایجاد کند. منطقه آزاد اروند باید با همه شرایط و الزامات قانونی و فرهنگی و اجتماعی خود شناخته شود. تنها در این صورت است که می توان به اهداف تشکیل این منطقه آزاد امید بست.
منابع و مآخذ:
- حافظ نیا، محمد رضا. (1385). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. تهران: انتشارات پاپلی.
- عبدالله‌خاني، علي.(1383). كتاب امنيت بين الملل1 : فرصت‌ها، تهديدات و چالش‌هاي فراروي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران، تهران: مؤسسه فرهنگي و مطالعات و تحقيقات بين الملل ابرار معاصر تهران، چاپ اول.
- مجموعه مقالات. (1383). به کوشش حمید احمدی – ایران هویت، ملیت، قومیت. تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی
شهروند
| 
۲۳:۲۲ - ۱۳۹۳/۱۱/۱۶
پاسخ
آقای منصوری پلاک اروندی شدی . اروند کجا و کتابخانه کجا . علم بهتر است یا ثروت .فعالیت شمادر زمینه فرهنگ کتاب و کتابخوانی بود . چه شده که مسیر را عوض کرده و سر از منطقه آزاد اروند در آوردید .