اخلاق مداری از موضوعاتی است که بسیاری از علما، اندیشمندان،فلاسفه و… بارها به آن تاکید کرده اند، اما این مقوله وقتی در کنار ورزش قرار گیرد رنگ و لعاب دیگر می یابد.

در فرهنگ غنی و مکتوب ایران اسلامی، ورزش به عنوان وسیله ای برای پرهیز از بیکاری، مبارزه با کسالت و تنبلی، افزایش توانایی ها، سلامت جسم و شجاعت است اما وقتی با اخلاق همراه می شود نقشی فراتر پیدا کرده و این نوع تربیت بدنی در کنار پرورش جسم، روحی سالم را نیز جستجو می کند، و در این مسیر چنان پیش می برد که از یک ورزشکار معمولی پوریایی ولی، جهان پهلوان تختی، هادی ساعی و …. می سازد تا نام ورزش و ورزشکار را از قهرمان به یک پهلوان تبدیل نماید و این پهلوان برای همیشه در تاریخ به عنوان الگویی تمام عیار ماندگار شود.

اهمیت این مقوله در دنیای ورزش حرفه ای امروز به قدریست که بسیاری از کارشناسان آن را حلقه ی مفقوده ی این پدیده مهم اجتماعی می دانند و این مهم زمانی در جامعه به عنوان یک معضل بروز پیدا می کند که یک ورزشکار به عنوان اسطوره مطرح شده و الگوی بسیاری در اقصی نقاط جهان مبدل گردد.

ورزش باستانی یا زورخانه ای، کشتی، چوگان و… میراث معنوی نیاکانمان از دیرباز با اخلاق پیوندی ناگسستنی داشته و این مفهوم را درقالب فتوت، پهلوانی و جوانمردی به ورزشکارانش آموزش داده.

نگاهی با دقت به تاریخ ورزش ایران مبین الگوهای ورزشیست که در کنار بدنسازی و تقویت جسم بر تذهیب نفس و سالم سازی روح تاکید بسیاری داشته اند و ورزشکاران که عمدتاً برخاسته از زورخانه بودند به عنوان انسانهایی برجسته نقش بسیار مهمی حتی در تغییر و تحولات اجتماعی و سیاسی داشته اند.

در مکتب ورزش ما ایرانیان ورزشکار ضمن انجام حرکات ورزشی با ارشاد شخصی به نام خداوند ، ائمه معصومین به ویژه مولای متقیان علی ع اکتفاء کرده تا از موفقیت هایی که کسب می کند مبادا فخر و کبر زمینگیرشان نماید .

درواقع اینطور می توان عنوان کرد که یک ورزشکار ایرانی همراه با ورزش عبادت می کند تا بتواند در کنار قهرمانی، پهلوانی را هم بیاموزد چرا که در فرهنگ ورزش ایرانی ورزشکار باید جدا از قدرت، زور و بازو مقبولیتش را دراختیار جامعه قرار دهد. (مثل جهان پهلون تختی در ماجرای زلزله بویین زهرا که با تمام محوبیتش شخصا به میان مردم رفت تا برای زلزله زدگان آن فاجعه کمک جمع نماید.

در این فرهنگ رسیدن به قهرمانی و پهلوانی نیازمند سیر مراحلی است، که براین اساس جوانمرد، بالغ ، عاقل، یتیم پرور، درویش نواز، خوش خلق، امانتدار، باحیا و صالح باشد تا بتواند نهایتاً در کسوت مربیگری جوانان را تعلیم دهد و خدا ترس باشد و قطعاً می بایست از صفتهای بد مثل حرص، حسد، حقد، بغض، تکلف، تصنع، تزویر، جهل، حمق، نفاق، تکبر، ظلم، فسق، خیانت، فحش، دئانت، خست، کسالت، تعصب شهوانی، صحبت به علت، ذلت، خوی بد، بی وفایی، بی حیایی، وقاحت، حیلت، مکر، سخن چینی، سفاهت، کدورت، دروغ، ناسپاسی، عجب، بخل، ملامت، مردم شکنی، غیبت، بهتان و… دوری نماید.و باید این چند صفت بد را به صفات خوب چون علم، حلم، عزت، کرم، سخاوت، ثبات، وقار، وفا، حیا، شفقت، زهد، تقوی، لطف، صلاحیت، ایثار، خوی نیک، امانت، دیانت، حق شناسی، بی تکلفی، تواضع، صدق، صفا، دعا، مرحمت، انعام، احسان، صبر، شکر، تسلیم، رضا، توکل، قناعت، مجامله، ایمان، اسلام، محبت، خدمت، محرمیت مبدل کند.

برای همین است که پهلوانان تاریخی ایران زمین هرگاه در گود زورخانه پشت حریفی را با خاک آشنا کردند درسهای بزرگی را برای ورزشکاران دیگر در تاریخ از خود به یادگار نهادند و توانستند در کنار تعلیم جسمشان سیر و سلوک اخلاقی را چون عارفی بلند همت طی نمایند.

داستان پوریای ولی و مبارزه تختی با الکساندر مدوید و … صدها مورد دیگر که درتاریخ مکتوب و مصور ورزش ایران زمین به یادگار مانده است را نباید و نمی توان فراموش کرد چرا که ورزش حرفه ای دنیای امروز،پس از قرنها به دنبال احیای قوانینی است که ورزشکاران ما صدها سال قبل آن را احیاء و به واسطه آن در وادی ورزش حرفه ای گام می نهادند.

در این میان دغدغه ی متفکران اخلاق ورزش حرفه ای در دنیا آن است که ضمن احیای اخلاقیات به معیارهایی متوسل شوند که به نوعی در میان آیین، فرهنگ و تمدن کشورها هویتی مشترک داشته باشد که ایران به عنوان یکی از غنی ترین فرهنگها دربخش اخلاق و ورزش با توسعه فضاها و تخصیص امکانات بیشتر خواهد توانست بابی جدید در خصوص ورزش و اخلاق باز نماید.

قطعا این ممکن نخواهد بود جز اینکه باور کنیم ورزش هایی که با فرهنگ ما گره خورده می تواند بسیاری از ناهنجاریهای اجتماعی را در کشورحل کند و چنانچه اهمیت این موضوع در داخل کشور احساس و به کار گرفته نشود امکان معرفی آن به جهانیان میسر نخواهد بود.

در پایان می توان عنوان کرد که ورزش و فرهنگ ما پیوند ناگسستنی دارند و حیف است که این فرهنگ با بی توجهی به اخلاقیات، تبعیض، حیف و میل بیت المال و … را به فراموشی سپرده و در مجامع بین المللی هنجارنشود.

برچسب ها: اخلاق مداری ، ورزش باستانی ، چوگان ، میراث معنوی ، تذهیب نفس ، پهلوانی ، ورزش ، علی بهمن

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه