این مراسم به همت مجمع نیروهای خط امام (ره)استان خوزستان وجمعیت زنان مسلمان نواندیش برگزار گردید.
به گزارش شوشان به نقل از کمیته اطلاع رسانی مجمع نیروهای خط امام (ره)در استان خوزستان اسداله سرافراز سخنران این مراسم، به تشریح تفکرات، آثار و آموزه های این روشنفکر دینی پرداخت.
وی اظهار کرد: نخستین پرسشی که درباره شریعتی و گفتمان مطرح می شود این است که چه نیازی به شریعتی داریم و گفتمان او اکنون به چه کار می آید؟
سرافراز افزود: میان شخصیت ها و روشنفکران دینی قبل و بعد از انقلاب شخصیت ها و چهره های زیادی هستند اما علیرغم گذشت زمان توجه نسبت به شریعتی کاسته نشده است.
وی شریعتی را بخشی از تاریخ انقلاب و تاریخ نواندیشی دینی ما عنوان کرد و گفت: وقتی به یاد مفاهیمی چون انقلاب اسلامی و اسلام انقلابی، اصلاح گری دینی و روشنفکری دینی می افتیم نام شریعتی از بقیه پررنگ تر است.
سرافراز اضافه کرد: شریعتی هنوز برای مخاطب ما حرف و پیام بسیاری دارد و علیرغم اینکه تا کنون نقدهای زیادی به او و آموزه هایش وارد شده هنوز برای جامعه جذابیت دارد به طوری که علیرغم بحران در کتابخوانی کشور، آثار شریعتی هنوز خوانده می شود و این نشان می دهد که او با دیگر روشنفکران دینی تفاوت معناداری دارد.
به گفته وی، شریعتی بی شک نماینده روشنفکران دینی معاصر و یکی از مصلحان اجتماعی است و تردیدی نیست که او تاثیرگذارترین و پرمخاطب ترین روشنفکر دینی است به همین دلیل همه روشنفکران دینی پس از انقلاب از آموزه های او الهام گرفته اند.
وی هویت دینی ما را مدیون استفاده از گفتار و آثار شریعتی دانست و افزود: او مانند قله هایی است که نمی شود آنها را ندید و حتی آنها که با او همدل نیستند نیز نمی توانند از او چشم پوشی کنند که این نشانه تاثیرگذاری شریعتی است.
این فعال سیاسی با بیان اینکه در آستانه انقلاب اسلامی نگاه و برداشت ها از آثار شریعتی بوده است، ادامه داد: "میرحسین موسوی” گفته که در پاسخ به پرسشنامه مخصوص اعضای حزب جمهوری اسلامی درباره چگونگی آشنایی با دین اسلام، ۹۰ درصد مخاطبان آثار شریعتی را عامل آشنایی با اسلام عنوان کرده بودند.
وی تاکی کرد: پشت فریادهای او دریایی از خلوص و صداقت و تعهد و مسئولیت وجود دارد که نمی شود از کنار آثار به سادگی گذشت و با آنها همدلی و از آنها استفاده نکرد و آثار او علیرغم تنوع سالیان سال مورد توجه مخاطبان بخصوص نسل جوان بوده است. به طور مثال شهید چمران می گفت تنها کتابی که همیشه با خود همراه می برد "کویر” دکتر شریعتی است.
این فعال سیاسی اصلاح طلب در این مراسم که بطور مشترک از طرف مجمع نیروهای خط امام (ره)خوزستان وجمعیت زنان مسلمان نواندیش برگزار شده بود همچنین گفت: شریعتی آثارش را به سه دسته "اسلامیات” ، "اجتماعیات” و "کویریات” تقسیم کرده است.
وی با اشاره به اینکه برای فهم آثار شریعتی باید فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که در آن می زیست را شناخت اظهار کرد: جامعه با فقر، استبداد و خودکامگی و فقدان آزادی مواجه بود و تحجر، ارتجاع دینی و تبدیل آموزه های دینی به افیون از مشخصه های آن زمان بود از سوی دیگر پدیده ای که امروز نیز با آن مواجه هستیم و جدال بین سنت و مدرنیته مطرح بود همچنین مکتب مارکسیست نیز قدرت بسیاری گرفته بود.
سرافراز اضافه کرد: در این دوره همچنین نیروهای مبارز در جامعه حضور دارند و فضای حاکم در عصر شریعتی فضای مبارزه است که نیاز به حرکت و مبارزه احساس می شود.
وی تاکید کرد: شریعتی سعی کرد تعارضات میان سنت و مدرنیته را برطرف کند و میان آموزه های دینی و دنیای جدید پیوند ایجاد کند به طوری که بتوان در جهان مدرن زیست مومنانه داشت؛ از طرف دیگر او اگر چه همه را نقد می کند اما انسان دینداری است و وابسته به تعالیم دینی است و می کوشد که از موضع مذهب و دین، رسالت هدایت گری را به خوبی ایفا کند و در این کار هم موفق می شود.
سرافراز افزود: هجمه ها علیه شریعتی چه از دینداران غیرروشنفکر و یا روشنفکران غیردیندار زیاد بود و برچسب هایی نیز به او زده شد. اما هم اپوزیسیون انقلاب از آثار او نقل می کنند و هم انقلابیون او را تاثیرگذار می دانند.
وی اظهار کرد: شریعتی در جامعه ای با زیست متناقض زندگی می کند و این تضاد را به خوبی به آستانه افکار می آورد تا شاید راه حلی برای آن پیدا کند و البته هنوز بعد از ۴۰ سال از مرگ مشکوک او وضع به همین منوال است.
سرافراز افزود: یکی از پرسش های او این است که چرا دین مخدر شده است در حالی که دین ما محرک است که برای این پرسش نظریه هایی ارایه داده است.
وی اظهار کرد: "تصفیه و استخراج فرهنگی” و "بازگشت به اسلام” دو نظریه شریعتی هستند که در پاسخ به علل عقب ماندگی جامعه علیرغم داشتن منابع بسیار طرح کرده است.
سرافراز گفت: شریعتی در نظریه تصفیه و استخراج به تفصیل به سرچشمه های تاریخ کهن رجوع می کند. به نظر او ما باید در دوره روشنگری تلاش کنیم که مردم از دوره صغارت خارج شوندو رشد کنند.
وی ادامه داد: شریعتی در نظریه بازگشت به اسلام نیز نشان می دهد که اگر چه اسلام در جامعه وجود دارد و مردم دیندار هستند و تمام مناسک را انجام می دهند اما این در واقع اسلام نبوده و مشخص می کند که قرائت از اسلام در آن دوران ناکارآمد و ناتوان در حل مسایل و مشکلات است بنابراین پیشنهاد "پروتستانیسم اسلامی” به معنی اصلاحات دینی را طرح می کند البته تلاش دارد که آن را بومی و متناسب با چارچوب های فرهنگی و دینی ما کند، او همچنین در آن دوران که دوره جنگ سرد بود، نوعی از سوسیالیست اخلاقی را برای هماوردی در مباره استفاده کرد.
وی بیان کرد: کار بزرگ شریعتی این بود که بعد اجتماعی اسلام را برجسته کرد تا بتواند "دین مدنی” را ترویج کند و شریعتی او برای بیان دردهای واقعی مردم و تحلیل و راهکار از زبان جذاب و هنر و ادبیات استمداد می جوید.
این فعال سیاسی فرهنگی در ادامه با بیان اینکه پرونده و مدل روشنفکری دینی شریعتی هنوز به پایان نرسیده است، گفت: بعد از انقلاب کارنامه روشنفکران دینی ضعیف بوده و عدالت، فقر، نابرابری اجتماعی و توجه به حقوق شهروندی فقط در حد شعار مطرح می شود و اقدام عملی برای آن نبوده است.
به گفته وی، ما مدیون شریعتی هستیم و کار او به عنوان روشنفکر دینی باید سرمشق باشد و شریعتی همیشه می تواند معلم ما باشد.
وی تاکید کرد: از میان دین و جامعه، شریعتی ترجیح داد ابتدا دین را نجات دهد تا ناهنجاری های اجتماعی نیز خودبخود حل شود.
سرافراز اظهار کرد: شریعتی اندیشه های متحجرانه و باورهای خرافه آمیز و اندیشه های صرفا فقه مدارانه را که از زمان سلسله صفویه آغاز شده بود به "تشیع صفوی” توصیف کرد و اصلاحات را از این نقطه و با معرفی "تشیع علوی” آغاز کرد.
*شریعتی، یک مکتب فکری
در ادامه این مراسم رییس دوره ای شورای هماهنگی جوانان احزاب اصلاح طلب استان با گرامی داشتن نام ویاد دکتر شریعتی از وی بنام معلم انقلاب یاد کرد وگفت:شخصیت بارز وفرهیخته دکتر شریعتی ونقشی که ایشان در تبیین روشنفکری دینی داشته اند بسیار ماندگار بوده است چنان که باتوجه به گفتار ها و نوشتارهای وی ، میتوان نظام فکری او را در قالب یک مکتب سیاسی قرار داد.
علی جمشیدی همچنین با اشاره به برگزاری مراسم تشییع ۱۷۵ غواص دوران دفاع مقدس که امروز انجام شد گفت :این غواصان بادست های بسته خود، سعی در گشایش افکار خیل عظیمی از تنگ نظران امروزی و آن روز داشتند.
جمشیدی افزود: درفرایند یک انقلاب آکادمیک فکری، راه شهدای دفاع مقدس و همچنین راه دکترعلی شریعتی به یک هدف ختم میشود .
وی سپس شعری از حامد عسکری بدین شرح خواند که حضار تحت تاثیر اجرای زیبای وی قرار گرفتند.
((نِنه‌ش میگفت بُواش قنداقه شو دید
رو بازوش دس کشید مثل همیشه
میگفت دِستاش مثه بال نِهنگه
گِمونم ایی پسر غِواص میشه
نِنه‌ش میگفت: همه‌ش نزدیک شط بود
می‌ترسیدُم که دور شه از کنارُم
به مو میگف : نِنِه میخام بزرگ شُم
بِرُم سی لیلا «مرواری» بیارُم
نِنه‌ش میگفت نمیخواستُم بره شط
میدیدُم هی تو قلبُم التهابه
یه روز اومد به مو گفت: بل بِرُم شط
نفس ،مو بیشتِر از جاسم تو آبه
زِد و نامردای بعثی هم رسیدن
مثه خرچنگ افتادن تو کارون
کِهورا سوختن ،نخلا شکستن
تموم شهر شد غرقابه ی خون
نِنه‌ش میگفت روزی که داشت میرفت
پسین بود؟ صبح بود؟ یادُم نمیاد
مو گفتم :بِچِه‌ای…لبخند زد گفت:
دفاع از شط شناسنامه نمیخواد
رفیقاش میگن : از وقتی که اومد
تو چشماش یه غرور خاص بوده
به فرمانده‌ش میگفته : بِل بِرُم شط
ماها هف پشتمون غِواص بوده
نِنه‌ش میگف جِوونِ برگِ سِدرُم
مثه مرغابیای خسته برگشت
شبی که کربلای چار لو رفت
یه گردان زد به خط یه دسته برگشت
نِنه‌ش میگفت: چشام به در سیا شد
دوای زخم نمک سودُم نِیومد
مسلمونا دلُم میسوزه از داغ
جِوونُم دلبَرُم رودُم نِیومد
عشیره میگن از وقتی که گم شد
یه خنده رو لب باباش نیومد
تا از موجا جنازه پس بگیره
شبای ساحلو دمّام* میزد
یه گردان اومده با دست بسته
دوباره شهر غرق یاس میشه
ننه‌ش بندا رو وا میکرد باباش گفت:
مو گفتم ایی پسر غِواص میشه…
*دین دغدغه شریعتی
عضو انجمن اسلامی معلمان استان نیز در این نشست گفت: در ۱۲۰ اثر شریعتی دغدغه دینی به وضوح دیده می شود.
مسرور با بیان اینکه در دغدغه دینی شریعتی نمی شود تشکیک کرد، افزود: در ۱۲۰ اثر شریعتی به وضوح این دغدغه دینی دیده می شود به طوری که هیچ موجود دیگری را در آثار آن نمی توان یافت.
وی اضافه کرد: شریعتی سعی می کند از دین به عنوان ابزار کارآمد در اصلاحات اجتماعی استفاده کند.
مسرورکه به دعوت مجمع نیروهای خط امام (ره)خوزستان وجمعیت زنان مسلمان نواندیش ایراد سخن داشت ادامه داد: او می خواهد مرجعیت و روحانیت دینی را در خارج مدیریت کند و به خرد اجازه دهد که استنباط ایمانی خود را داشته باشد.
وی اظهار کرد: مستندات جدی داریم که شریعتی راه "پروتستانیسم اسلامی” را تا به آخر طی نمی کند و ۱۲ فاکتور نشان می دهد که او به روحانیانی از قشر "روحانیان علوی” وابسته است.
به گفته وی، شریعتی اسلام صفوی را اسلام کم تحمل، فحاش، تحجر و مصلحت اندیشی و اسلام علوی را خرد گرا و ضد خرافه معرفی می کند.
مسرور افزود: تفکر شریعتی برای جنبش و مبارزه بسیار مفید است اما بسیاری بر این باورند که در دوران ثبات و توسعه کارآیی ندارد.
خاطرنشان می شود در پایان این برنامه پرسش وپاسخ وتحلیل وبررسی برخی دیدگاههای دکتر شریعتی با مشارکت حضار وسخنرانان مراسم انجام شد.
همچنین زینب پارسافخر عضو شورای مرکزی مجمع نیروهای خط امام (ره) مجری مراسم گرامیداشت سی و هشتمین سالگرد درگذشت دکتر علی شریعتی باعنوان یادی از معلم انقلاب بود.
علی شریعتی مزینانی، مشهور به دکتر علی شریعتی متولد دوم آذر ۱۳۱۲، روستای کاهک، سبزوار است. او نویسنده، جامعه‌شناس، تاریخ‌شناس، پژوهشگر دینی اهل ایران، از مبارزان و فعالان مذهبی و سیاسی بود که در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در انگلستان ) به صورت مشکوکی درگذشت و هم‌اکنون آرامگاه وی در مکانی نزد مقبره حضرت زینب کبری در دمشق سوریه است.
شریعتی به دلیل کارنامه فعالیت هایش برای احیای مذهب و سنت در جامعه و بیدارگری درباره سلطنت وقت شهرت داشته است. او را در ادبیات معاصر معلم شهید می‌نامند. و از زمان انقلاب تاکنون یادبودهای زیادی به یاد او برگزار و اجرا کرده اند.
