پونه پیل رام
وقتی صحبت از کسب و کار می شود کمتر ذهنی به سمت دستفروشی می رود. کسب و کاری غیررسمی که اینروزها اقتصاد خیلی از خانواده را تامین می کند؛ خانواده هایی که در سیستم رسمی اقتصاد کشور جایگاهی برای خود پیدا نمی کنند از دستفروشی برای امرار معاش خود استفاده میکنند و در واقع زمانی که سیستم های افتصادی کشور نتوانند به نیاز مردمانشان در اقتصاد پاسخگو باشند آنها خود برای تامین هزینه های زندگی شان برنامه ای اقتصادی تعریف می کنند .
در این میان زنان به عنوان سرپرست های خانواده یکی از مدل های خاص دستفروشی را در ایران ایجاد کرده اند مدلی به نام دستفروشی زنانه که در آن زنان با فروش وسایل زنانه و گاها هنرهای زنانه بدون اینکه خود متوجه باشند آن را طراحی کرده اند و البته نکته جالب این مدل از دستفروشی همین خود جوش بودن مدل است.
با نگاهی به اتاریخچه مدل های دستفروشی زنان در دنیا می توان متوجه شد که زنان برای ایجاد کسب و کارهای دایم و ماندگار پیشینه مثبتی دارند و در حقیقت با نظام های حمایتی و قانون گذاری های دولتی هماهنگ تر شده و براحتی یک بازارجه دایمی یا کسب و کار اقتصادی پایدار را بوجود آورند نمونه های جهانی این مدل مثل بازار قهوه اندونزی ...
اما سوال اینجاست چه سیستم حمایتی می تواند مدل دایمی را برای کسب و کار دستفروشی زنان تعریف کند؟ و کدام نهاد دولتی میتواند متولی ایجاد سیستم پایدار کسب و کار برای زنان دستفروش باشد؟
در یک تحقیق میدانی که از 30 زن دستفروش سرپرست خانواده در اهواز در تابستان 94 انجام شده هیچکدام از زنان مخالف فروش تحت حمایت یک سیستم قانونی نبوده اند! یعنی همین زنان باصطلاح دستفروش که تعریف غیر رسمی از اقتصاد خانواده را بر دوش می کشند در صورتی که نهاد حمایتی بتواند کسب و کار دایمی را طراحی کند از آن تا بعیت خواهد کرد همچنین در این تحقیق همه زنان دانش کافی از متولیان حمایتی کسب و کار خود نداشتند و نمی دانستند چگونه می توان از روشی قانونی کسب و کار غیر رسمی خود را پایدار و مقاوم نمایند.
از دو مولفه بالا میتوان نتیجه گرفت که اولا زنان دستفروش هنوز به عنوان مدلی از کسب و کار ولو اینکه غیر رسمی هم باشد پذیرفته نشده اند و سیستم های حامی زنان سرپرست خانواده برای اقتصاد مقاوم این جامعه از زنان برنامه ای ندارند.
اگر نهاد های متولی و مدعی مانند بهزیستی و کمیته امداد وشهرداری ها و دستگاه های ناظرمانند امور زنان استانداری ها را یک سیستم قانون گذار دولتی برای رسیدگی به کسب و کار زنان دستفروش بدانیم باید به آنها یاداور شد اولین رکن تبدیل یک جامعه متغییر و شکننده به جامعه ای مقاوم و پایدار آموزش است ودر کسب و کار های اقتصادی آموزش مدل های پایدار و نهادینه کردن مدل های مقاوم از وظایف اصلی این نهاد هاست
مدل هایی مانند بازارچه های هنری زنان – هفته بازارهای موقت زنان و ...