فرآیند تصویب و قانونی شدن برجام، بدون نگاه به محتوای فنی آن، در بر دارنده نکات مثبت و شایان توجهی است که می تواند به شرط تکرار، به یک عادت و سنت پربرکت سیاسی تبدیل شود و با گذر زمان، به توسعه سیاسی و اصلاح اداره داخلی کشور و شکل گرفتن یک "اخلاق سیاسیِ" تازه و نو در آینده کشورمان منجر گردد. جا دارد تا این نکات، شناخته و مورد بررسی قرار گیرد و برای تقویت انگیزه هایی که این فرآیند را به وجود آورد؛ کوشش نمود تا با گذشت زمان، به یک روال و سنت و بلکه قانون تبدیل شود.

پیش از بررسی آن نکات، لازم است تا پیرامون واژه های موجود در نام این یادداشت، شرحی کوتاه بیاید.

1. تغییر: تغییر یعنی از شکلی به شکل دیگر در آمدن بدون اینکه آن تغییر لزوما مورد رضایت ما باشد.

2. اصلاح: اصلاح یعنی از شکلی به شکل دیگر در آمدن و بر طرف شدن پاره ای عیوب و جبران شدن پاره ای کاستی ها.با این تفاوت که این اصلاح مورد رضایت ما خواهد بود و آن را می پسندیم.

3. گفتمان انقلاب: مقصود از گفتمان انقلاب، مجموعه سیاست های داخلی و خارجی کشور در پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. به زبان دیگر، هر آنچه که شناسنامه انقلاب شناخته می شود و جزء ارزش های انقلاب شمرده می شود.چه به شکل نوشتاری در قانون اساسی و چه به شکل شفاهی در گقت و گو ها و رفتارهای روزانه انقلابیون.

آن نکات مثبت و شایان توجه کدام است؟

قرار دادن متن برجام در معرض انتقادهای مقامات رسمی و غیر رسمی داخل کشور و اطلاق " منقدان محترم" به آنان و پخش گفت و گوهای آنان از سیمای جمهوری اسلامی و رسانه های نوشتاری.

فعال کردن ارکان نظام مانند مجلس شورای اسلامی و اجازه دادن به آنها برای ورود به بررسی برجام.تا آنجا که حتی مجلس خبرگان، کمیسیونی را برای بررسی آن تشکیل داد.

بررسی همه جانبه برجام و شناخت نکات مثبت و منفی آن.

تقسیم شدن مسئولیت پذیرش برجام میان ارکان مختلف نظام و هم عرض قرار دادن ارکان نظام با جایگاه ولایت فقیه و رهبری.

اینجانب پیشتر در یادداشتی دیگر، یکی از موانع تغییر و اصلاح در ایران را "تجمیع همه اختیارات در یک رکن از نظام" و "سنگین بودن بار تبعات هر تغییر کوچک و بزرگ بر دوش یک مقام" و " محدود بودن ظرفیت افراد " در تحمل بار سنگین حاصل از اصلاح و تغییر دانستم.

امروز فرآیند تصویب و قانونی شدن برجام، به عنوان مهمترین و نخستین چرخش و نرمش جمهوری اسلامی در سیاست خارجی، نشان داد که اگر همه ارکان نظام، در این تغییرات و اصلاحات مسئولیت بپذیرند و تبعات حاصل از آن، میان بخش های مختلف نظام توزیع شود؛ فرآیند تغییر و اصلاح سریعتر و آسان تر خواهد شد و نجات کشور و نظام و انقلاب از مهالک و زیان های احتمالی امکان پذیر و آسان تر می گردد.

***

حال باید بررسی شود که آیا در فرآیند تصویب برجام، به تغییر و اصلاح گفتمان انقلاب اسلامی تن دادیم و از روی ناچار چشم بر هم گذاشتیم و مسیر خویش را تغییر داده ایم؟ چرا یک نماینده مجلس شورای اسلامی که از جوانی و دوران دانشجویی در دانشکده نفت آبادان لباس پاسداری به تن کرده بود، اینک در میان سالی و پس از تصویب برجام در مجلس از ناراحتی و اندوه و افسوس اشک می ریزد؟

در اینجا لازم است تا فرآیند شکل گیری آنچه که در این یادداشت" گفتمان انقلاب" خوانده شده است، مورد آسیب شناسی قرار گیرد تا از رهگذر این آسیب شناسی، روشن گردد که چرا تصویب برجام بر گروه هایی از مقامات رسمی و دسته هایی از مردم، دشوار شد و آن را معادل برباد رفتن پاره ای از ارزش های انقلاب شمردند.

بخش هایی از گفتمان انقلاب بدون بررسی علمی و پایش و در فضای ویژه اوائل انقلاب شکل گرفته است.

بی تجربه بودن و نداشتن شناخت کافی و لازم از مناسبات کشور داری و اداره داخلی و بیرونی کشور موجب شکل گیری بخش هایی از گفتمان انقلاب گردید.

همزمان شدن درگیری با گروه های مسلحانه مخالف انقلاب در داخل کشور و شروع جنگ با عراق در نخستین انقلاب، موجب گردید تا گفتمان انقلاب متناسب با شرایط آن روزها شکل بگیرد. به باور اینجانب حتی تدوین قانون اساسی نیز متناسب با شرایط آن روزها، انجام گردید.

گره زدن تحولات و امور انقلابی و رخدادهای کشور با باورهای دینی و مشابهت سازی های تاریخی، دست به دست داد تا پاره ای از گفتمان انقلاب، در هاله ای از تقدس قرار گیرد و لایتغیر و به موضوعی لازم الاجرا برای همیشه تبدیل شود.

کشیدن خط فاصل پررنگ میان انقلاب و کشورمان با جهان خارج و قرار دادن خود در یک سو و قرار دادن جهان در یک سوی دیگر.

تحمل زیان های مادی و معنوی در پای شکل گیری و حفظ گقتمان یاد شده، که ارزشگذاری برآن به دلیل گران بودن، بسیار دشوار و غیر ممکن است.

مجموع این عوامل، موجب شده است تا آنچه که گفتمان انقلاب شمرده می گردد، امری محتوم، مقدس و بهترین قلمداد شود و نسل دوره انقلاب که در شکل گیری این انقلاب نقش پر رنگ داشته است، نتواند کوچکترین تغییر و اصلاح در این گفتمان را بپذیرد.

در هر حال باید بپذیریم که بخش هایی از گفتمان انقلاب، نیازمند آسیب شناسی است و اصلاح آن، بازگشتن به روالی مثبت و مفید برای کشور و نظام است.

والسلام

برچسب ها: تصویب برجام ، گفتمان انقلاب ، دکتر حسن دادخواه ، دانشگاه شهید چمران اهواز ، گروه های مسلحانه ، قانون اساسی

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه