«مجالس تعزیه» در کتابفروشی‌ها دیده شد

کتاب «مجالس تعزیه» اثر حسن صالحی‌راد در یک مجموعه دو جلدی از سوی انتشارات سروش منتشر شد.


 مجموعه دوجلدی کتاب «مجالس تعزیه» تألیف حسن صالحی‌راد از سوی انتشارات سروش وارد بازار نشر شد.

مجموعه دوجلدی مجالس تعزیه شامل تعزیه نامه‌های منطقه دربندسر (روستایی در حوالی تهران) است.

اشعار این تعزیه نامه‌ها ترکیب و تلفیقی است از نسخه‌های تعزیه‌های تهران و طالقان و جاهای دیگر، با ویژگی‌های فرهنگ و ادب محلّی که در شکل ساختی هر یک از تعزیه نامه‌ها و کلمات و ترکیبات و مضامین اشعار پیداست. امّا این اشعار به‌طور‌کلی ساده و عامه فهم است، با این همه، برخی از آنها از حیث آرایه‌های ادبی و صور خیال چندان استادانه و با مهارت سروده شده‌اند که با بهترین نمونه‌های شعر فارسی پهلو می‌زنند.

تعزیه نامه‌ها بخش بزرگی از ادبیات نمایشی ما را در فرهنگ عامه شکل می‌دهند، و سهمی از میراث اجتماعی – فرهنگی مردم جامعه‌های شهری و روستایی ما هستند.

گردآوری این متون به همان صورت‌های محلی که در میان مردم رواج دارد این فرصت را به مردم شناسان و زبان شناسان و پژوهشگران علوم ادبی و هنری می‌دهد که با مطالعه و بررسی دقیق و تطبیقی آنها به دقائق اجتماعی، فرهنگی، زبانی، ادبی و هنری عناصر تشکیل دهنده آنها پی ببرند و چگونگی تحول این هنر را بشناسند. برای محققان تاریخ و معارف دینی هم این امکان را فراهم می‌کند که با به رسمیت شناختن این هنر به عنوان ابزاری برای تقویت مکارم اخلاقی، ساخت آن را از اخبار کذب بزدایند و میان حقایق مسلم تاریخی و «زبان حال»ها خط ممیزی رسم کنند که در ادامه روند اجراها به کار آید.

در هر جلد از این مجموعه تعداد 25 قطعه متن تعزیه رایج در میان تعزیه خوانان روستای دربندسر از توابع شمیرانات واقه در 50 کیلومتری تهران در ارتفاعات البرز کوه به همت یکی از تعزیه خوانان با سابقه آن روستا گرد آمده است. این متن‌ها که سابقه 150 ساله دارند و کم و بیش تلفیقی از متون تعزیه خوانی تهران و طالقان و جاهای دیگر با ویژگی‌های فرهنگ محلی‌اند هنوز در این منطقه اجرا می‌شوند.

تعزیه در حقیقت اسطوره‌ای تاریخی و مذهبی است که طی سالیان دراز و شرایطی مناسب کم کم رشد کرده تا آن قابلیت را یافته است که به صورت نمودی شگرف آشکار شود. دنیای پرافسون تعزیه‌ها دنیایی است که از توانایی های ذوقی و اجتماعی یک ملت مایه می گیرد.

تعزیه یک عامل و یک نمود مجرد نیست بلکه مجموعه ای است دلپذیر، شیرین، زیبا و غنی از پیوند طبیعی چند نمود ذوقی و اجتماعی؛ در عین حال که جنبه نمایشی غنی و حیرت انگیزی دارد، سخت دل پسند و زیبا و پرشکوه است و جنبه خاص خود را که تعزیت داری بر مرگ بزرگان دین است کاملاً حفظ می کند.