خوزستانی ها چترها را نبندند

میزان پرتوهای اشعه ماوراء بنفش در خوزستان به مرز هشدار رسیده است.

اشعه ماوراء بنفش (UV) طول موجی از نور است که اگر چه دیده نمی‌شود و حرارتی ایجاد نمی‌کند، اما اثرات خود را روی انسان دارد.

این اشعه بر سه نوع A، B و C است؛ نوع (A (UVA از نظر طول موج آزادانه از جو عبور می‌کند و به زمین می‌رسد، از نوع B (UVB) حدود 15 درصد از جو عبور می‌کند و مابقی توسط لایه ازن جذب می‌شود؛ البته در جایی که لایه ازن تخریب یا نازک شده است مقدار عبور آن بیشتر می‌شود. نوع C نیز به طور کلی توسط لایه ازن جذب می‌شود. نوع A و B این اشعه می‌تواند مضر باشد و هر چه مقدار B بیشتر باشد اشعه خطرناک‌تر است.

* هشدار، هشدار

یک استاد دانشگاه و محقق محیط زیست نسبت به وضعیت اشعه ماوراء بنفش در خوزستان هشدار داد و گفت: وضعیت این اشعه در اغلب شهرهای استان به ویژه اهواز خطرناک شده است.

دکتر مهران افخمی با بیان اینکه دامنه تغییرات این اشعه بین یک تا 12 است، توضیح داد: UV بین صفر تا 2.9 (دو و 9 دهم) کم؛ بین 3 تا 5.9 (پنج و 9 دهم) متوسط؛ بین 6 تا 7.9 (هفت و 9 دهم) بالا؛ بین 8 تا 10.9 (ده و 9 دهم) خیلی بالا و بیشتر از 11 بسیار بالاست.

وی افزود: بر این اساس مقدار این اشعه از یک تا دو بی‌خطر؛ از سه تا پنج کم خطر؛ از شش تا هفت با خطر زیاد؛ از هشت تا 10 بسیار زیاد و بیشتر از 11 خطر بسیار شدید است.

افخمی تصریح کرد: اشعه ماوراء بنفش 165 روز از سال گذشته در اغلب شهرهای خوزستان به ویژه در اهواز در وضعیت هشدار بود؛ به عبارتی میزان UV بیش از هشت بوده که نشان از وضعیت نامناسب می‌دهد.

وی با بیان اینکه وضعیت هشدار در استان معمولا از خرداد آغاز می‌شود و تا مهر ماه ادامه دارد، افزود: امسال نیز از 25 خرداد ماه مقدار اشعه ماورای بنفش به 12 رسیده است.

به گفته وی، بیشترین مقدار این اشعه (حدود 75 درصد) از ساعت 9 تا 15 تابیده می‌شود و پیک آن نیز (حدود 30 درصد از این مقدار) در طول یک ساعت اتفاق می‌افتد.

وی اظهار کرد: مقدار این اشعه را در هر منطقه‌ای می‌توان از طریق سایت www.uvawareness.com با وارد کردن نام شهر در تمام ساعات روز رصد کرد. این سایت قابلیت پیش بینی میزان اشعه ماورای بنفش و ساعات خطرناک را نیز در روزهای آینده دارد.

* بیماری UV

این محقق همچنین گفت: ساده‌ترین مشکلی که این اشعه ایجاد می‌کند تیره شدن پوست یا به عبارتی آفتاب سوختگی است. پیری و چروکیدگی پوست نیز از تبعات منفی این اشعه است.

وی طیف گسترده‌ای از آسیب‌های چشمی را نیز جزو مضرات قرار گرفتن در معرض این اشعه دانست و افزود: ساده‌ترین آن‌ها کدر شدن عدسی چشم، کاهش میدان دید و چروکی پلک است، همچنین برخی بیماری‌های چشم همچون ناخنک چشمی، آب مروارید و آب سیاه نیز از عوارض UV است.

وی ادامه داد: نهایتا سرطان پوست نیز از آثار آن است که در کشور ما با داشتن 16 درصد سهم از میان انواع سرطان‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد.

وی در مورد گروه‌های آسیب پذیر توضیح داد: کودکان و افراد مستعد بیشتر از سایر گروه‌ها در معرض خطر اشعه ماورای بنفش هستند. افرادی که پوست سفید یا روشن دارند به ویژه آنهایی که دارای مو و چشم رنگی هستند، همچنین کسانی که کک و مک یا خال‌های پوستی دارند و کسانی که سابقه ارثی دارند افراد مستعد به شمار می‌آیند که در مقابل این اشعه آسیب پذیر‌تر هستند.

* چترها را نباید بست

این محقق درباره نحوه مراقبت در مقابل اشعه ماوراء بنفش گفت: یکی از راه‌های مراقبت استفاده از کلاه‌های لبه دار است که سایه روی صورت و چشم ایجاد می‌کند. پوشیدن لباس‌های آستین بلند و یقه دار به طوری که سطح پوست پوشش داده شود.

وی استفاده از عینک آفتابی را ضروری دانست و افزود: عینک آفتابی باید حتما استاندارد باشد و به شکل کامل اشعه را حذف کند. استفاده از عینک‌های غیراستاندارد باید جدا خودداری شود چرا که این نوع عینک‌ها نمی‌توانند مانع تابش اشعه شوند در نتیجه مردمک چشم باز‌تر و باعث ورود UV می‌شود. این عینک‌ها نه تنها سود ندارد بلکه مضر است. به گفته وی، عینک آفتابی باید رنگ مناسب داشته باشد رنگ‌های روشن مثل زرد مناسب نیست. همچنین عینک اگر پلاریزه باشد بهتر است.

افخمی تاکید کرد: استفاده از چتر که در خوزستان متاسفانه مرسوم نیست، نیز می‌تواند در جلوگیری از مضرات این اشعه بسیار موثر باشد.

وی همچنین گفت: استفاده از کرم‌های ضد آفتاب استاندارد با SPF (فاکتور محافظت در مقابل خورشید) حداقل 15 ضروری است. البته برای وضعیت هشدار اشعه باید SPF بالای 30 باشد.

این استاد دانشگاه افزود: بر اساس فرمول حاصل‌ضرب مقدار SPF در عدد 10، زمان دوام کرم را نشان می‌دهد. به طور مثال کرم با SPF 15 حدود 150 دقیقه یا 2. 5 ساعت دوام دارد.

به وسیله کرم باید روی لب‌ها و بینی هم پوشیده شود. وی تاکید کرد: با توجه به اینکه در تمام طول سال به جز در روزهای محدودی در زمستان این اشعه می‌تواند تهدیدی برای سلامتی به شمار آید، این مراقبت‌ها باید تداوم یابد.

* ابر، مانع پرتوهای UV نیست

UV از نظر جغرافیایی در مناطقی که مرتفع‌تر یا به استوا نزدیک‌تر هستند شدت بیشتری دارد. مثلا دو قطب و نیوزلند و استرالیا که لایه ازن تخریب شده به قدری خطرناک است که ممکن است باعث کوری شود.

این استاد دانشگاه توجه به چند نکته درباره اشعه ماوراء بنفش را ضروری دانست: ارتباطی بین اشعه ماورای بنفش و دما وجود ندارد؛ به عبارتی شدت اشعه با کاهش یا افزایش دما تغییر نمی‌کند.

وی افزود: ابری بودن وضعیت را خطرناک‌تر و بد‌تر می‌کند؛ چون نور قابل رویت کمتر و مردمک چشم باز‌تر می‌شود. در حالی که مقدار UV در‌‌ همان حد خود باقی می‌ماند و نفوذ بیشتری صورت می‌گیرد، بنابراین در زمانی که هوا ابری است نیز نباید استفاده از عینک آفتابی را فراموش کرد.

افخمی تاکید کرد: UV هم مثل نور از سطح آب، ماسه، بتن، گچ و برف منعکس می‌شود. بنابراین در این اماکن نباید فکر کنیم که اشعه بی‌خطر است و به مراقبت احتیاج داریم. انعکاس در بعضی از این سطوح تا حدود 80 درصد نیز افزایش می‌یابد.

وی هشدار داد: برخی تصور اشتباهی دارند مبنی بر اینکه ویتامین D بدن باید از طریق تابش مستقیم آفتاب تامین شود، در حالی که حتی اگر با پوشش 10 دقیقه در معرض آفتاب قرار بگیریم نیز ویتامین D موردنیاز بدن را می‌توان تامین کرد.