افت آموزشی در مناطق گرمسیری

عبدالرحیم سوارنژاد

اُفت آموزشی یکی از عارضه های نظام آموزشی کشور است که در استان خوزستان به دلایل خاص بیش از سایر استانها مشاهده می شود بطوری که رتبه آموزشی یکی از دغدغه ها و نگرانی های مردم و مسئولین در سالهای اخیر بوده است ،محققین و صاحب نظران و کارشناسان آموزشی استان پژوهش های متعددی در خصوص علل و عوامل اُفت آموزشی انجام داده اند یکی از عوامل مورد اتفاق نظر تمام پژوهشهای صورت گرفته در استان وجود شرایط اقلیمی و گرمای طاقت فرسای استان در حدود ۶ ماه از سال است که ابتدا و انتهای سال تحصیلی را در استان به شدت تحت تاثیر قرار داده است و زمان مفید یادگیری را کاهش می دهد.

هرچند که شرایط اقلیمی را نباید باعث اُفت آموزشی دانست بلکه فراهم نیاوردن شرایط و امکانات متناسب با اقلیم مناطق استان ،زمینه اُفت آموزشی را فراهم می آوردکه پرداختن به این موضوع چه از حیث توجه و ایجاد انگیزه برای نیروی متخصصجهت ماندن و خدمت در استان و همچنین از حیث ضرورت تجهیز کلاسها و مدارس به وسایل برودتی موضوعی ست که باید جداگانه به آن پرداخت !

ولی به هر حال همه کارشناسان آموزشی متفق القولند که با چنین شرایط آب و هوایی و نبود مکانیزمهای ایجاد انگیزه برای نگهداشت معلمان در مناطق گرمسیری و محرومیت بسیاری از واحدهای آموزشی از امکانات و تجهیزات مناسب خنک کننده ،گرما از مهمترین عوامل بشمار می آید که باید با بهره گیری از فرصت ها و آنالیز منطقی اوقات آموزشی همراه با برنامه ریزی آموزشی بر این پدیده فائق آمد.باید دانست که طبق دستورالعملهای وزارت آموزش و پرورش ، سال تحصیلی در کل کشور ۳۴ هفته پیش بینی شده است و در استانهای گرمسیری حداقل دوهفته کوتاهتر نسبت به استانهای سردسیر و خوش آب و هواست ، این در حالی ست که عملا" پس از تعطیلات نوروزی با گرم شدن هوا کلاسهای درس در مناطق گرمسیر از کارآیی کمتری برخوردار هستند!متاسفانه در سالهای اخیر با بروز پدیده گردوغبار مدارس بیش ازسایر بخشها آسیب دیده اند بطوری که در سال تحصیلی گذشته بیش از ۲۰ روز تعطیلی را به دلیل وقوع و شدت این پدیده شاهد بوده ایم که باید برای آن چاره اندیشی شود تا بیش از این فاصله آموزشی مناطق گرمسیر با سایر استانها تشدید نشود که می توان با گسترش فضای مجازی ،خلاکمبود وقت راپرکرد .

اخیرا" با دستور وزیر آموزش و پرورش کلیه مدارس کشور باید در روز پنج شنبه تعطیل باشند! این دستور هرچند ممکن است موجب خوشحالی مرکزنشینان گردد ولی برای مناطق گرمسیر که با کمبود زمان آموزشی روبروست و در شرایطی که بهترین ایام تحصیل در خوزستان در فصل پاییز و زمستان است تعطیل کردن ۳۲ روز (۳۲ پنج شنبه در طول سال تحصیلی ) از بهترین ایام یادگیری ضربه جبران ناپذیری به نظام آموزشی محسوب می شود و در صورتی که بیش از ۷۰٪ از مدارس خوزستان در دونوبت به فعالیت مشغولند اجرای این دستور تبعات هزینه ای گزافی بر آموزش و رورش استان تحمیل خواهد نمود!بی توجهی به تفاوتهای استانها و تصمیمات متمرکز در تهران متناسب با شرایط برخی از استانها عرصه را بر معلمان مناطق گرمسیری که باید سرفصلهای کتابهای درسی را به موقع به اتمام برسانند بسیار تنگ می نماید ! آیا بهتر نیست در وزارت آموزش و پرورش که کارشناسان خبره و مجربی در مباحث تعلیم و تربیت حضور دارند به نحو مطلوب از تواناییهای کارشناسی آنان استفاده شود تا اینگونه تصمیمات پس از نقد و بررسی ابلاغ گردند که تبعات منفی در دراز مدت برای جامعه فراهم نیاید؟ شاید در پاسخ به تعطیلی پنج شنبه ها چنین بیان شود که طبق نظر سنجی از جامعه به این امر مبادرت نموده ایم ! اما باید گفت استقبال از تعطیلی به دلیل وضعیت معیشتی جامعه فرهنگیان و عدم رسیدگی به این امر وهمچنین مشاهده نگردیدن وجوه صرفه جویی حاصل از طرحها در وضعیت اقتصادی و علمی جامعه و خانواده صورت می گیرد تا بتوانند در این فرصت خلاهای اقتصادی را رفع نمایند ! ولی آموزش و پرورش متولی تعلیم و تربیت است و بالندگی در گرو برنامه ریزی و دخیل نمودن همه عناصر اجتماع در آنجاست که با وجود این رویکرد ، شکوفایی میسر نخواهد شد و تحول در حد یک شعار باقی خواهد ماند هر چند گزارشات مفصل ارائه نماییم.