از اوشور تا دولاق

مدير موزه مردم‌شناسي شوشتر در خصوص نوع پوشش و لباس مردم شوشتر در گذشته توضيحاتی ارايه داد.

روزبه سلمان در گفت‌وگو با ايسنا در خصوص لباس مردان شوشتر در گذشته گفت: لباس مردان شوشتر در گذشته "يقه اسماعيلي" نام داشت كه در گويش محلي به آن "يخه اسعلي" مي‌‌گفتند. علت اين نام‌گذاری به دليل نوع خاص يقه آن بود. مدل اين يقه شبيه يقه‌هاي آخوندي فعلي بوده كه يك برش از آن روي شانه گره مي‌خورده است

وي ادامه داد: اين لباس كه كمي بلندتر از لباس‌هاي مردانه حال حاضر بوده روي شلوار مي‌افتاده، كنار‌ه‌هاي آن هلالي شكل بوده، آستين‌هاي بدون دكمه داشته و در كل داراي سه دكمه بوده است. اين لباس‌ بافت پنبه‌اي داشتند و رنگ آن‌ها متناسب با فصول مختلف سال تغيير مي‌كرده اما به طور معمول رنگ‌هاي روشني داشتند. سفيد يا سفيد شيري از جمله‌ اين رنگ‌ها بودند.

مدير موزه مردم‌شناسي شوشتر اضافه كرد: شلوار مردان هم يك شلوار مشكي كاملا يك راست بوده كه به آن راسته مي‌گفتند. از طرفي مردان چفيه‌اي روي سر خود مي‌گذاشتند كه رنگ آن بر اساس بخش‌‌بندي‌هاي اجتماعي تغيير مي‌كرده است.

سلمان ادامه داد: رنگ اين چفيه كه معمولا جنس آن پنبه بوده براي عامه مردم حاشيه‌اي آبي رنگ داشته اما در درجه‌اي بالاتر اين چفيه منگوله‌دار مي‌شده و براي رده‌هاي بالاي اجتماعي مثل تجار يا مردان بزرگ رنگ منگوله‌ها و خود آن طلايي مي‌شده است. به اين چفيه "اوشور" مي‌گفتند.

او در خصوص لباس زن‌هاي گذشته مردم شوشتر هم گفت: خانم‌ها شلوارهايي مي‌پوشيدند كه به آن "دولاق" مي‌گفتند. اين شوار از بالا گشاد و از پايين تا زانو كاملا تنگ بوده و نقش جوراب را براي آن‌ها ايفا مي‌كرده است. زن‌ها روي اين شلوار دامن‌هاي چين‌دار كوتاهي مي‌پوشيدند كه ملون و معمولا گل‌دار بوده و ميزان چين‌هاي آن متناسب با توانايي مالي شخص تغيير مي‌كرده است. به اين دامن‌ها در "دامن قري" مي‌گفتند.

سلمان ادامه داد: لباس‌ زنان ساده بوده و آستين‌هاي آن‌ها هم مثل لباس‌هاي مردان دكمه نداشته‌اند. زنان روي اين لباس جليقه‌اي نقش‌دار مي‌پوشيدند كه رنگ زمينه آن مشكي بوده و روي آ‌ن سنگ دوزي يا گلابتون‌دوزي مي‌كردند.

مدير موزه مردم‌شناسي شوشتر بيان كرد: به دستار يا روسري كه زنان استفاده مي‌كردند "سر پيچ" يا "گل پليچ" مي‌گفتند. اين روسري تمام موهاي آن‌ها را مي‌پوشاند و حدودا تا روِی بازوهاي آن‌ها كشيده مي‌شد. مضاف بر آن، روي اين روسري پارچه‌اي تور مانند مي‌انداختند كه به آن "دام" يا "دوم" مي‌گفتند. وجه تسمه آن هم نوع بافت آن بوده كه به تور ماهيگيري شباهت داشته است.

او گفت: بسته به نوع فصل يا ايام خاص زنان پيشاني‌بند هم مي‌بستند. گاهي هم زنان يك كلاه دست‌دوز زير دستار خود مي‌گذاشتند كه البته استفاده از آن بيش‌تر در دوره قاجار رايج بوده است.