صنعت شیلات به عنوان یکی از محورهای توسعه نقش مهمی در اشتغال و توسعه شهرستان های ساحلی به عهده دارد ، ظرفیتی که در شهرستان هندیجان استفاده مطلوبی از آن نشده است.
به گزارش ایرنا، شهرستان هندیجان با دارا بودن دو بندر سجافی و بحرکان یکی از شهرستان های مهم خوزستان در حوزه صید و صیادی است؛ این شهرستان به تنهایی سهم 38 درصدی از مجموع آمار صید خوزستان را به خود اختصاص داده است.
حدود هفت هزار نفر در این شهرستان به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق صیادی به امرار معاش مشغولند و دریا نقش عمده ای در اشتغال ساکنان هندیجان ایفا می کند. ماهی هندیجان (بویژه شوریده) بواسطه کیفیت بسیار مطلوبی که دارد در سطح خوزستان و کشور معروف است و همین مساله سبب شده تا کسانی که از این شهرستان دیدن می کنند ماهی مورد نیاز خود را نیز از بازار آن تهیه کنند.
ماهی های صید شده در صیدگاه های هندیجان بجز اندک میزانی که برای فروش به مردم در این شهرستان وارد می شود ، بقیه به سایر شهرستان ها و استان های دیگر حمل و در آنجا به فروش می رسد. با وجود این ظرفیت در هندیجان، بخش صید و صیادی این شهرستان دچار مشکلاتی است که توجه مسئولان را برای حل آن می طلبد.
* توقف عملیات تکمیل و توسعه اسکله صیادی بحرکان
عملیات اجرایی این اسکه در سال 82 از محل اعتبارات ملی با هدف سهولت در تخلیه ، بارگیری و توسعه صادرات آغاز و پس از ساخت بخش هایی از آن متوقف شد. تکمیل نشدن اسکله ای که شیلات مجری آن است موجب فرسوده شدن بخش هایی از این سازه از جمله موج شکن های آن شد به نحوی که در سال 93 بهسازی و تکمیل مجدد آن در دستور کار شیلات قرار گرفت اما پس از یک سال فعالیت مجدد این طرح متوقف شد.
* اجرا نشدن طرح های آبزی پروری
در حالی که در شهرستان های غیر ساحلی که به تازگی ادارات شیلات در آنها مستقر شده، شاهد اجرای طرح های عملیاتی آبزی پروری هستیم در این شهرستان با وجود داشتن ظرفیت های بالا در این حوزه با گذشت سال ها هنوز یک طرح آبزی پروری اجرا نشده است.
راه اندازی استخرها و حوضچه های پرورش ماهی در کنار صید ماهی و میگو از دریا علاوه بر جلوگیری از صید بی رویه می تواند نقش بسزایی در اشتغال و درآمد زایی داشته باشد. به گفته برخی متقاضیان، اجرای این طرح ها در هندیجان همیشه با مشکل انتظار برای اخذ مجوز همراه می شود به گونه ای که تاکنون هیچ طرح آبزی پروری در این شهرستان به مرحله اجرا نرسیده است.
* هندیجان تنها محلی برای صید
وجود نگاه صرف صید محور توسط شیلات به هندیجان سبب شده که این بندر مهم هیچ امتیازی از این حوزه که خود به تنهایی می تواند محور توسعه یک شهرستان باشد بدست نیاورد.
انجام برخی طرح های تحقیقاتی که در گذشته در هندیجان به انجام رسیده (مانند پرورش ماهی در قفس) دلیلی بر انجام فعالیت های موثر نیست و لازمست متولیان امر در جهت توسعه پایدار در حوزه شیلات برنامه ریزی مناسب را به انجام رسانند.
* ورود صیادان شهرستان های مجاور به صیدگاه های هندیجان
چندین سال است شیلات هندیجان به منظور حفاظت از صیدگاه ها مجوز صید برای صیادان این شهرستان صادر نکرده است در حالی که شاهدیم به دلیل نبود نظارت کافی شیلات، صیادان سایر شهرستان ها به صیدگاه های هندیجان آشکارا ورود کرده و علاوه بر صید بی رویه موجب ضربه زدن به این صیدگاه ها و اعتراض صیادان هندیجان شده اند که ضروریست اقدامات لازم در جهت جلوگیری از این اقدام بعمل آید.
* صادر نشدن مجوز صید
در نبود کارخانجات و صنایع در این شهرستان، دریا تنها منبع درآمد قشر کم درآمد برای تامین معیشت و اداره زندگی است. دو ماه است بدون آنکه راه حل جایگزینی برای اشتغال ماهیگیران پیش بینی شود به دلیل صادر نشدن مجوز صید توسط شیلات، از تردد ماهیگیران این شهرستان به دریا توسط دریابانی جلوگیری و معیشت آنها با مشکل روبه رو شده است.
* قیمت بالای ماهی و میگو در هندیجان
عرضه ماهی تازه شاید تنها امتیازی است که شهروندان شهرهای ساحلی از آن برخوردارند اما به لحاظ قیمت ماهی تفاوت خاصی با سایر شهرستان ها احساس نمی شود. مسافرانی که از سایر نقاط کشور نیز به این شهرستان سفر می کنند در کنار تازگی ماهی انتظار قیمت مناسب را دارند. سودی از این قیمت بالا به جیب صیادان نمی رود.
فروشندگان ماهی و میگو در هندیجان معتقدند: دلیل قیمت بالای میگو و ماهی در این شهرستان وجود افراد واسطه در بازار این محصول است که متاسفانه هیچ نظارتی بر عملکرد آنها وجود ندارد. این افراد که در مواردی غیر بومی هستند صید را بر روی اسکله خرید یا پیش خرید می کنند و به طور مستقیم به شهرستان های دیگر حمل و در آنجا به فروش می رسانند و هیچ سهمی از این صید به هندیجان نمی رسد.
* شیلات و تعاونی های صیادی متولی ساماندهی خریداران ماهی بر روی اسکله
رئیس اداره صنعت ، معدن و تجارت هندیجان در خصوص قیمت ماهی در هندیجان اظهارکرد: شیلات و تعاونی های صیادی باید نسبت به ساماندهی خریداران عمده ماهی اقدام کنند تا این افراد برای ارگان های مربوطه شناخته شده باشند.
خالق شعبانی افزود: تعاونی های صیادی می توانند با خرید بخشی از ماهی لنج های صیادی(مانند گذشته) با قیمتی مصوب آن را برای فروش یا سایر مصارف در بازار عرضه کنند و این خود به کاهش قیمت ماهی در بازار کمک خواهد کرد.
* تولیدکنندگان از مشکلات تامین ماهی می گویند
مدیرعامل شرکت نفیس کوثر دریا (از کارخانجات تولید و بسته بندی فراورده های دریایی) گفت: ایجاد مراکز ثابت فروش ماهی عمده در این شهرستان می تواند به تولید کنندگان در خرید ماهی کمک شایانی کند.
محمدرضا نیازیان ادامه داد: حمل ماهی به سایر شهرستان ها توسط واسطه ها موجب شده تا در کلیه فصول نتوانیم ماهی و میگوی مورد نیاز خود را از این شهرستان تامین کنیم و در حالی که این شهرستان خود صیدگاه ماهی است به ناچار از استان های مجاور که دارای مراکز فروش عمده ماهی هستند خرید می کنیم که موجب بالا رفتن هزینه تولید می شود.
* شیلات پاسخگو نیست
فلامرز مزارعی مدیر اداره شیلات و آبزی پروری هندیجان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، پاسخگویی به مسائل و مشکلات حوزه شیلات این شهرستان را منوط به هماهنگی با اداره کل خود دانست و از انجام هرگونه اظهار نظر در این خصوص خودداری کرد.
* استفاده از ظرفیت های کلید حل مشکلات
شهرستان هندیجان با سابقه دیرینه در بخش صید و صیادی به دلیل نبود برنامه مناسب در حوزه شیلات نتوانسته است از ظرفیت های این حوزه به نحو مطلوب استفاده کند.
این شهرستان نیازمند یک نگاه مدبرانه برای حل مشکلات خود در بخش شیلات است و انجام امور روزمره در این ادارات پاسخی به توسعه این شهرستان در این بخش نیست. ارائه طرح های که گاهی در بایگانی ها به فراموشی سپرده یا در نیمه راه لغو می شوند پاسخی به حل مشکلات قشر محروم صیادان نیست و شیلات باید نسبت به فعال کردن ظرفیت ها، رفع مشکلات فعلی و تکمیل طرح های نیمه تمام اقدام کند.
ضروریست متولیان امر در شیلات خوزستان نگاه صرف آماری را از هندیجان کنار گذاشته و با درک موقعیت این شهرستان و مشکلات آن اقدامی در جهت رفع مشکلات ، ایجاد اشتغال پایدار و بهبود معیشت قشر صیاد انجام دهند. شهرستان هندیجان با جمعیت 45 هزار نفر، و حدود 90 کیلومتر مرز آبی با خلیج فارس در جنوب خوزستان قرار گرفته و دارای دو تعاونی صیادی با 750 عضو است.
سالانه حدود شش هزار و 700 تن انواع ماهی و میگو از طریق صیدگاه های این شهرستان صید می شود.