بازار داغ کباب گنجشک در اهواز

علي نواصر : خوش خوراکي آدمها اين روزها به گنجشکها هم رسيده و برخي‌ها گنجشکهاي کوچک و دوست داشتني را با يک لقمه ناقابل به کام مرگ مي کشانند.

اگر اين روزها سري به بازار اهواز و البته برخي شهرهاي ديگر استان بزنيد، مي بينيد که دست فروشاني حضور دارند که گنجشک‌هاي سلاخي شده را به سيخ کشيده اند و در سيني‌هايي، آنها را در معرض فروش مردم قرار مي دهند اين در حالي است که برخي از مردم از ديدن چنين صحنه‌هايي شگفت زده و ناراحت مي شوند و برخي ديگر با پرداخت پول آنها را تبديل با لقمه‌هاي خوشمزه مي کنند.شيوه خوردن آنها هم شامل چندين شيوه است.برخي آنها را کباب مي کنند، برخي به عنوان گوشت در خورش استفاده مي کنند و برخي هم آنها را سرخ مي کنند ولي در نهايت همه اين شيوه باعث شده ادامه نسل گنجشکها که بي آزارترين پرنده‌هاي دور و بر ما هستند و خيلي ها با ديدن آنها احساس شور و شعف مي کنند با خطرات جدي مواجه شود.جالب اينکه به علت جثه کوچک گنجشک‌ها، تهيه غذايي از آنها باعث نابودي تعداد فراواني از اين پرنده مي شود.براي نمونه براي يک وعده غذاي معمولي يک فرد که البته پرخور هم نباشد حداقل 20 گنجشک بايد شکار و کشته شوند که مي توان نتيجه گرفت براي يک وعده غذايي يک خانواده پنج نفري 100 گنجشک بايد شکار شوند.

خوردن گنجشک‌ها که روز به روز طرفداران فراواني پيدا مي کند ادامه حيات اين پرنده را تهديد مي کند زيرا هم فروشندگان آن در حال افزايش هستند و هم تعداد شکار آن.حتي کار به جايي رسيده که برخي از فروشندگان شرمنده مشتريان خود در بعدازظهرها مي شوند زيرا گنجشکي براي فروش به آنها ندارند.در گذشته مردم لانه کردن گنجشک در خانه اي را نشانه ورود خوشبختي و خير و برکت به آن خانه مي دانستند ولي حالا چه تغييري در زندگي آدمها پيش آماده که اين پرنده کوچک خوشبختي نيز بايد اسير خوش خوراکي برخي‌ها شود.خانمي که در بازار نادري اهواز روزانه تعدادي فراواني گنجشک مي فروشد در حاليکه با مهارت و سرعت خاصي پرهاي گنجشک‌ها را از بدن آنها جدا مي کند و به سيخ مي کشيد در اين خصوص مي گويد: مردم روز به روز استقبال فراوان تري از اين گنجشک‌ها مي کنند و من در روز بيش از هزارتا از آنها را مي فروشم.وي در خصوص اينکه معمولا مشتريانش از چه قشري هستند، مي گويد: فرقي نمي کند اين پرنده‌ها طرفداران زيادي دارند.از مردم بالاي شهر مشتري دارم از مردم پائين شهر که با چانه زني خود امان ما را بريده اند نيز مشتري دارم.جديدا بالا شهرهايها براي کلاس گذاشتن اين پرنده‌ها را مي خرند و جلو ميهمان خود مي گذارند.

اين فروشنده در خصوص اينکه اين گنجشک‌ها در کدام مناطق صيد و شکار مي شوند نيز مي گويد: شهرستان دزفول بيشتري حجم شکار گنجشک را به خود اختصاص داده و معمولا بيشتر آنها از اين شهر آورده مي شوند ولي در کل اغلب شهرهاي استان خوزستان همانند شوشتر و حميديه شکار گنجشک‌ها در آنها صورت مي گيرد.اين پرنده‌ها معمولا به وسيله يک توري بزرگ که روي آن گندم يا ساير مواد خوردني مي گذارند و با کشيدن ناگهاني آن، صيد مي شوند تا غداي مردمي شوند که براي کلاس گذاشتن اين پرنده را در سفره غذايي خود مي گذارند.يکي از فروشنده‌هاي ديگر اهواز نيز در اين خصوص مي گويد: از وقتي مرغ گران شده فروش گنجشک بالاتر رفته به گونه اي که عرصه گنجشک جوابگوي تقاضاي بي شمار و روبه افزايش مردم نيست.وي همچنين مي گويد: کار من چون شامل يک سيني و يک گوني (کيسه مخصوص آرد) است مزاحمت چنداني براي کسي ايجاد نمي کند و معمولا از جايي به ما براي عدم کار کردن تذکر نداده اند ضمن اينکه اگر هم روزي قرار است مانع کار ما شوند به راحتي جابه جا مي شويم ولي ما مشتري داريم و حتي به صورت تلفني هم سفارش مي گيريم.

اما شکار بي رويه گنجشک باعث خطرات فرواني براي اين پرنده‌ها شده به گونه يک کارشناس حيات وحش در اين خصوص عنوان مي کند: شکار بي رويه گنجشک در شهرستان دزفول عامل تغيير جثه اين پرنده شده است. مونا قدسي مي گويد: طبق مطالعات انجام گرفته در ارتباط با زيست سنجي گنجشک معمولي در شهرستان دزفول در استان خوزستان، اختلاف معني داري در برخي از متغيرهاي کمي مربوط به بيومتري اين گونه، از جمله طول بدن و وزن بدن، در مقايسه با مناطق ديگر مشاهده شده است که اين مي تواند به دليل مصرف غذايي بيش از حد گنجشک در جوامع انساني شهرستان دزفول باشد.وي تصريح مي کند: پرندگاني نظير گنجشک به دليل قدرت سازگاري زياد، دامنه بردباري وسيع و تنوع رژيم غذايي داراي پراکنش وسيعي هستند و در مناطق مسکوني، زمين‌هاي زراعتي، باغ‌ها و عموما در جوار محل زندگي انسان‌ها به سر مي برند. قدسي مي گويد: شهرستان دزفول با داشتن آب و هوا و پوشش گياهي مناسب، شرايط مناسبي براي رشد کافي اين پرنده را دارد بنابراين تنها موردي که مي تواند کاهش جثه اين پرنده را در پي داشته باشد، شکار بيش از حد است.شکار اين پرنده در دزفول توسط صيادان و مردم محلي به حدي زياد است که پرندگان صيد شده به شهرستان‌هاي مجاور نيز توزيع مي شود.