گردن کلفت یا روح بزرگ؟

سید موسی بلادیان

کمترکسی را سراغ داریم که این شعر را نشنیده باشد:

ز نیرو بود مرد را راستی / زسستی کژی زاید و کاستی

در سرزمین عزیز ما ایران توجه به پهلوانی و قدرت بدنی موجب می شد که مردم به زورخانه ها، ورزشهای باستانی و مهم تر از آن برای پرورش جسم اهمیت فراوان قائل شوند و به همین دلیل در ادبیات ما سهم عمده ای مربوط به داستانهایی است که خمیرمایه آن پهلوانانی با روحیه احسان، تعاون و خدمت به خلف بوده اند. در شرح حال بزرگان دینی موضوع توانمندی های جسمی همراه با خدمت به خلق و احسان به همنوعان بسیار برجسته است به گونه ای که اولیای دینی به عنوان شجاعانی دوست داشتنی شناخته می شدند. آنان در میدان نبرد شیربشیرشجاعت بودند و در مقابل مظلومان و افراد مسکین و ناتوان یار و مددکار صمیمی و مورد علاقه مردم بوده اند. در دعاهای ما به این نکته توجه شده که برای رسیدن به کمال مطلوب تربیت و تقویت جسم نیز ضرورت پیدا می کند به گونه ای که در دعای شریف کمیل این جمله بیانگرچنین موضوعی است آنجا که می فرماید: الهی قوعلی خدمتک جوارحی پروردگارا توان جسمی ام را افزون فرما تا تراخوب عبادت کنم.

متاسفانه در روزگار ما با تقلیدکورکورانه از غرب ورزش ما سیر قهقرائی خود را طی می کند. امروزه توجه به ورزش بیشتر جمبه حرفه ای پیدا کرده است . کار به جایی رسیده که ورزش هدف شده و در اینصورت از هر وسیله ای برای قهرمانی استفاده می گردد و غافلند که ورزش تنها یک وسیله است تا به گفته شاعر از توانمندی و قوی شدن جسم راستی و مردانگی در جامعه رشد را پید کند. در چنین شرایطی که ورزش حرفه ای باشد و هدف قرارگیرد و تنها به بدن ورزشکار کار داشته باشند فضای آلوده دلالی، رشوه، دروغ و فساد اخلاقی که همه ضد انسانی است نمود پیدا می کند و وقتی برای قهرمان شدن به دوپینگ روی آورده شد ارزشها فراموش می گردد. اکنون دنیای غرب از ورزش و هنر برای استیلای فرهنگ مادی خود بهره ها می برد و صد افسوس که ورزش در ایران نیز به فوتبال خلاصه و فوتبالیست های ما با پول های میلیاردی خرید و فروش شده و در حد یک ماشین که از اندیشه های اصیل اسلامی سهمی ندرد در اختیار تیم ها و باشگاههایی قرار می گیرند که صاحبان آن باشگاه ها فقط از اعتبارات دولتی هزینه می کنند و به دنبال معرفی گردن کلفت ها هستند. گردن کلفت هایی که علیرغم قدرت جسمی روحی کوچک دارند . البته ما گردن کلفت های با روح بزرگ را ارج می گذاریم اما اگر امردایر شود که برای ایران اسلامی گردن کلفت و یا روح بزرگ مطرح باشد بی شک به دومی امتیاز می دهیم.

ما در عصر انقلاب جوانان خردسالی داشتیم که جسمی نخیف وضعیف داشتند اما هزاران برابر گردن کلفت ها نام آور شدند. نوجوان سیزده ساله ای که در خرمشهر با ایثارگری خویش مانع از حرکت تانک ها شد را همگان می شناسند این نوجوان از بعد انسانی ماندگار تاریخ شد اما هزاران ورزشکار حرفه ای با مرگ خود به فراموشی سپرده شدند بی شک ما در عرضه ورزش نیاز به نام آوران دریم اما نام آورانی با روح بزرگ و شخصیت عالی، بنابراین به اخلاق ورزشی و پرورش شخصیت باید بهای لازم را بدهیم.

در دوران ما پرورش جسم و فعالیت های بدنی یک ضرورت انکار ناپذیر است زیرا پشت میزنشینی و عدم تحرک جسمی و استفاده از غذاهای آماده و پرانرژی مشکلات فراوانی را به وجود آورده است ، از همین رو خودکشی و افسردگی در جوامع مرفع رو به ازدیاد است و در مقایسه با اقشارکم درآمد بیشتر است. علت این امر آنست که برای سردمداران جوامع غربی هدف از زندگی هیجان بیشتر و مصرف فراوانتر است. در جامعه اسلامی ورزش یک وسیله برای عبادت پروردگار و خدمت به خلق اوست و می طلبد که مسئولین نظام تقلید کورکورانه را از غرب به فراموشی بسپرند و به ورزش همگانی روی آورده و روحیه پهلوانی ، جوانمردی و ایثارگری را در اقشار مختلف مردم به خصوص جوانان و نوجوانان زتده کنند.