شهرداری اهواز و بناهای تاریخی

شهرداری اهواز در تبصره 21 بودجه سال 1395 خود مبلغ 200 میلیون تومان جهت حفظ و مرمت میراث فرهنگی شهر اهواز در نظر گرفته است. در این زمینه بیان نکاتی ضروری است.

1-      ورود شهرداری و شورای شهر اهواز به موضوع مهم حفاظت و مرمت از میراث فرهنگی و بناهای تاریخی شهر اهواز را باید به فال نیک گرفت. این ورود هر چند بسیار دیر هنگام است و بناهای تاریخی و ثبت ملی شده اهواز در سالهای گذشته صدمات جبران ناپذیری دیده اند و برخی از آنها هم اینک در خطر نابودی هستند ولی میتواند نقطه شروعی باشد برای حراست از تاریخ و میراث فرهنگی شهروندان اهوازی.

2-      شهر اهواز هم اکنون 38 اثر تاریخی ثبت ملی شده دارد. برخی از این آثار در اختیار ادارات مختلف دولتی و بخشی نیز در اختیار بخش خصوصی است. هر چند نگارنده معتقد است بناهای تاریخی در اختیار ادارات دولتی هر یک می بایست توسط منابع همان اداره مرمت و احیا شود ولی در برخی مواقع اداراتی وجود دارد که توان مالی چنین اقداماتی را ندارند. این واقعیت در بناهای ثبت ملی شده که در اختیار اشخاص حقیقی است به مراتب ملموس تر است. در بسیاری از این بناها مالکین  اصولا توان و یا علاقه ای برای نگهداری از این میراث تاریخی ندارند و منتظر تخریب اثر و استفاده تجاری از ملک خود هستند. با این توضیحات به نظر میرسد نقش شهرداری اهواز در حفاظت از هویت تاریخی شهر نقش پررنگ و بی بدیلی است.

3-      مبلغ در نظر گرفته شده جهت این کار مهم 200 میلیون تومان است. مشخص نیست مدیران  محترم در شهرداری اهواز و پس از آن اعضای محترم شورای شهر با چه تحلیلی به این رقم رسیده اند ولی واقعیت این است که این رقم برای حفظ و مرمت میراث فرهنگی شهر اهواز به هیچ وجه حتی متناسب با اقدامات ضروری این عرصه هم نیست. اگر بدانیم بخشی از فرایند حفاظت از بناهای تاریخی شهر اهواز تملک آنها توسط شهرداری و پس از آن مرمت و احیاء بناهاست به ناکافی بودن چنین رقمی بیشتر پی میبریم. تخصیص این رقم ناچیز در شرایطی توسط شهرداری اهواز در نظر گرفته شده است که برخی کلانشهرهای ایران در این زمینه قدمهای بسیار مهمی را برداشته اند. برای نمونه درروزهای گذشته شهرداری شیراز فقط در یک قرارداد مشترک با سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان فارس ،28 بنای تاریخی را از این سازمان تحویل گرفته و قرار است مبلغ 33 میلیارد تومان جهت مرمت و احیاء این بناها هزینه نماید و آنها را به مدت 22 سال در زمینه های مختلف و با مشارکت بخش خصوصی مورد استفاده قرار دهد . از این نمونه ها در کشورمان فراوان است و نشاندهنده توجه مسولان این شهرها به موضوع حفظ هویت تاریخی شهر خود  و ضرورت توسعه گردشگری در برنامه ریزیهای آنهاست. 

4-      به نظر میرسد موضوع توسعه گردشگری اهواز هنوز جایگاه مناسبی در برنامه ریزی شورای شهر و شهرداری اهواز ندارد. این امر در زمینه بناهای تاریخی که در معرض نابودی هستند بسیار نگران کننده و به معنای از دست دادن بخش مهمی از هویت تاریخی شهر اهواز است. انتظار میرود اعضای محترم شورای شهر و شهردار اهواز با ارایه لایحه اصلاحی در این زمینه اقدامات موثری را در سال جاری برای تملک برخی بناهای تاریخی و حفاظت از میراث فرهنگی و تاریخی شهروندان اهوازی بردارند.