جراحي بيني؛ ضرورت يا مدگرايي ؟

هر روزه افراد بسياري با استفاده از عمل هاي مختلف زيبايي درصدد كسب اعتماد به نفس و احساس رضايت بيشتر از خود هستند كه از بين تمام اعمال زيبائي، جراحي پلاستيك بيني كه به اصطلاح 'رينوپلاستي' ناميده مي شود از ويژگي هاي خاصي برخوردار است

رينوپلاستي(جراحي زيبايي بيني) يكي از شايع ترين اعمال جراحي پلاستيك است كه در ايران در طي دو دهه گذشته تغييرات بسيار شگرفي نموده و به طور قطع وجود چنين تغييراتي را با مقايسه ي كمي و كيفي چهره بيماراني كه تحت عمل جراحي قرار گرفته اند مي توان مشاهده كرد.

به طور يقين تجربه جراح و دلسوزي و آشنايي كامل با فيزيولوزي بيني و داشتن تفكر برخورد با عضوي مفيد در اين ميان نقش بسيار مهمي را ايفا خواهد كرد.

اين عمل چيزي بيشتر از مهارت جراحي است و در حقيقت تلفيقي از علم و هنر است . جراح زيبايي بيني قبل از هر چيز يك پزشك است و فاكتورهاي پزشكي و رواني كه باعث شده يك فرد سالم با تمايل شخصي براي انجام يك جراحي مراجعه كند رابه خوبي درك مي كند.

جراح زيبايي بيني با درنظرگرفتن شكل مناسب بيني براي هر صورت خاص، با برداشتن قسمت هاي اضافي و حالت دادن به قسمت هاي باقيمانده سعي مي كند اثر هنري خود را در معرض ديد قرار دهد.

بديهي است وي هيچگاه به بيني به طور منفرد نگاه نمي كند بلكه بيني را دركنار ساير اجزاي صورت بيمارش مي بيند و به عبارت بهتر نمي توان با در نظر گرفتن يك بيني ايده ال به خلق يك بيني زيبا پرداخت بلكه بهترين بيني نوعي است كه با ساير اجزاء صورت هماهنگي داشته باشد.

تصور و انتظارات غير واقع بينانه درمورد جراحي پلاستيك بيني زياد است. هميشه اين امكان وجود ندارد كه بافت انسان را به گونه اي تغيير داد تا آنچه بيمار دلش مي خواهد حاصل شود. هدف جراح اين است كه ظاهر بيمار را در طي اعمالي كه به دقت برنامه ريزي شده اند زيباتر كند.

اينكه او چگونه به اين هدف دست مي يابد به ميزان زيادي بستگي به آموزش، تجربه، علم و مهارت او دارد و تمامي اين فاكتورها بسيار متغير هستند.

همكاري بيمار و واكنش هاي ناخواسته نيز نقش بسيار اساسي در نتيجه نهايي يك عمل جراحي دارد.

جراح نمي تواند نتيجه نهايي عمل را تضمين كند بلكه قادر است تضمين كند كه تمامي تلاش خود را براي حصول نتيجه بهتر به كارخواهد برد .

انگيزه جراحي بيني در افراد مختلف متفاوت است. مانند ميل به زيباتر شدن ظاهر صورت، رفع نواقص مادرزادي و يا ناشي از ضرب ديدگي و حوادث ديگر، گرفتگي بيني و... قبل از هر اقدام عكس در جهات مختلف از صورت تهيه مي شود و طراحي لازم انجام و نتيجه تقريبي عمل به بيمار توضيح داده مي شود.

هدف از اين عمل ايجاد بيني طبيعي و هماهنگ با فرم صورت فرد است. هدف جراحي زيبايي بيني، بهتر كردن وضعيت موجود است. هيچ جراح مجربي نمي تواند نتيجه ايده ال يا مدلي كه شما در تصور داريد را تضمين كند و عواملي مانند فرم اسكلت بيني، ضخامت پوست، چانه، لب ها، پيشاني، صدمات قبلي و توان سنجي افراد مختلف در نحوه بهبودي مؤثر است. بهبودي پس از عمل نياز به مرور زمان و صبر و حوصله دارد و شركت فعال بيمار در مراقبت هاي پس از عمل به اندازه عمل جراحي مفيد است.

نكته بسيار مهم اين است كه عمل جراحي پلاستيك بيني بايد به نحوي انجام شود كه هيچگونه اختلالي در وظايف اصلي بيني مثل تنفس راحت و تهويه مطلوب هواي ورودي و رزونانس صدا ايجاد نكند.

يك متخصص گوش و حلق و بيني و جراح پلاستيك بيني در خصوص انگيزه افراد مراجعه كننده براي انجام عمل جراحي بيني اظهار داشت: اغلب افراد با انگيزه فردي براي انجام عمل مراجعه مي كنند كه شايد به علت مشاهدات آنها در ميان مردم باشد.

دكتر مظفر سرافراز افزود: برخي از افراد مراجعه كننده واقعا نياز به عمل جراحي ترميمي دارند اما عده اي نيز با اين ديدگاه كه اين گونه عمل در جامعه مد شده است خواستار انجام اين گونه اعمال جراحي مي شوند.

وي گفت: جراحي پلاستيك بيني قبلا در بين دختران رواج بيشتري داشت اما در حال حاضر مشاهده مي شود كه اين نوع عمل در بين پسران نيز رواج يافته است.

دكتر سرافراز با تاكيد براينكه عمل بيني بايد با انگيزه شخصي انجام شود تصريح كرد: برخي بيماران به منظور جلب رضايت همسر در هنگام ازدواج اقدام به عمل جراحي مي كنند كه امكان دارد نتيجه عمل مورد رضايت همسر واقع نشود.

دانشيار دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز با اشاره به اينكه تغييرات در حد بيني خود فرد و تا جايي كه كمترين عوارض را را دنبال داشته باشد انجام مي شود اضافه كرد: متاسفانه افرادي كه تحت عمل جراحي قرار مي گيرند در مورد نتيجه عمل تابع نظر ديگران هستند شود اما بايد بدانند كه اطرافيان با انگيزه هاي مختلف قضاوت مي كنند و ابراز نظر آنها هميشه مثبت و از روي خيرخواهي نيست.

وي از جمله مشكلات جراحان پلاستيك را توقعات و انتظارات بيش از حد بيماران عنوان كرد و گفت: از آنجا كه بيني يك بافت زنده است و يك سري تغييرات محدود را مي پذيرد نمي توان بدون در نظر گرفتن عوارض و مشكلات بعدي هركاري را بر روي بيني انجام داد.

دكتر سرافراز اضافه كرد: بنابراين پزشك بايد قبل از عمل بيمار را نسبت به محدوديت ها و ميزان تغييرات قابل اعمال آگاه كند.

اين جراح پلاستيك بيني اظهارداشت: به طور معمول خانواده ها با احتياط بيشتري نسبت به انجام عمل بيني برخورد مي كنند به همين دليل سعي مي شود قبل از عمل با اعضاي خانواده بيمار مشورت صورت گيرد.

وي در خصوص اينكه ممكن است عمل دو بيني با شكل ظاهري مشابه از ديدگاه مردم نتيجه متفاوت داشته باشد گفت: از آنجا كه ساختار داخلي بيني ها با هم فرق دارد پس امكان تغييرات بر روي آنها نيز متفاوت مي شود البته ميزان توانايي ها پزشكان نيز در اين زمينه بي تاثير نيست.

دكتر سرافراز با اشاره به ابراز گله مندي برخي از بيماران از اينكه چرا بين كيفيت عمل بيني دو بيمار كه توسط يك جراح عمل شده تفاوت زيادي وجود دارد گفت: اين موضوع به علت متفاوت بودن ساختار داخلي دو بيني مي باشد كه باعث متفاوت بودن ميزان تغييرات و در نهايت شكل بيني شده است كه بيماران بايد قبل از عمل نسبت به اين موضوع آگاه شوند.

اين متخصص گوش و حلق و بيني اضافه كرد: جراحان زمان زيادي را صرف مي كنند كه با دقت كافي و به حداقل رساندن عوارض به خواسته هاي بيماران جامه عمل بپوشانند.

وي تصريح كرد: در جراحي بيني هر چقدر كه شكل اوليه بيني با اختلالات ظاهري و عدم تناسب بيشتري همراه باشد بعد از عمل تغيير و تحول بيني بيشتر جلب نظر مي كند.

دكتر سرافراز در خصوص انتخاب بيماران و راهنمايي آنها براي انجام عمل جراحي اظهار داشت: از بين افراد مراجعه كننده براي عمل افرادي هستند كه نياز به جراحي ندارند بنابراين سعي مي كنيم با ارائه توجيهات و راهنمايي هاي لازم آنها را از انجام عمل منصرف كنيم.

اين جراح پلاستيك بيني گفت: افرادي هم كه به تشخيص پزشك نياز به عمل جراحي دارند بايد نسبت به محدوديت ها و عوارض انجام عمل آگاه شوند و با واقع بيني به اين عمل نگاه كنند.

وي با اشاره به اينكه گاهي برخي پزشكان به دليل نداشتن توانايي كافي در پذيرش جراحي بيني برخي بيماران را نسبت به لزوم انجام عمل باز مي دارند افزود: پزشك بايد براي بيمار يك راهنماي خوب باشد و اگر توانايي انجام عملي را در خود نمي بيند او را به پزشك ديگري معرفي كند.

دكتر سرافراز در خصوص عوارض عمل جراحي پلاستيك بيني اظهار داشت: اين نوع عمل نيز مانند هر نوع عمل ديگري با يك سري عوارض همراه است كه بروز عوارض جزء اتفاقات معمول در عمل بيني است و علاوه بر صرف هزينه، وقت و پذيرش ريسك بيهوشي مي توان به تنگ شدن مسير تنفس به عنوان يكي از مهمترين عارضه هاي جراحي بيني اشاره كرد.

اين متخصص گوش و حلق و بيني با تاكيد بر انجام مشاوره قبل از عمل به خصوص از نظر رواني اضافه كرد: حتي اگر تمامي مشاوره ها نيز به خوبي و كامل انجام شود سير ترميم بيني موضوع ديگري است كه به پزشك مربوط نمي شود بلكه ميزان پذيرش و انطباق بدن بيمار با اين عمل مهم است.

وي گفت: از آنجايي كه در هنگام عمل، بيني از هر طرف كوچكتر و جمع تر مي شود در نتيجه مسير تنفس تنگ مي شود كه پزشكان همواره با رعايت اين نكته، بيني را تا حدي كوچك مي كنند كه در تنفس بيمار مشكلي ايجاد نشود.

دكتر سرافراز تصريح كرد: طبق آمارها مشاهده شده است كه بيماران با گذشت دو تا سه ماه بعد از انجام عمل تنفس طبيعي خود را باز مي يابند.

دانشيار دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز با اشاره به اينكه برخي انحرافات در داخل بيني قبل از عمل خود را نشان نمي دهند ادامه داد: پزشك بايد هنگام عمل به خوبي از اين انحرافات آگاه باشد و در هنگام عمل آنها را اصلاح نمايند تا پس از عمل مشكلي براي بيمار ايجاد نشود.

وي تاكيد كرد: بيش از 90 درصد بيماران نياز به عمل مجدد ندارند و فقط پنج تا 10 درصد نياز به كار اصلاحي يا ترميمي (روتوش) پيدا مي كنند.

دكتر سرافراز تو دماغي شدن صدا را از عوارض نادر در جراحي بيني عنوان كرد و گفت: اين عارضه نيز به علت تنگ شدن مسير تنفس كه جزئي از جراحي بيني است اتفاق مي افتد كه كاهش اين عارضه بسته به ميزان توانايي و دقت پزشك دارد.

اين جراح پلاستيك بيني تاكيد كرد: هرچه تغييرات در بيني بيشتر باشد احتمال ماندگاري مشكل تنفس و تودماغي شدن بيشتر است.

وي در خصوص ورم ايجاد شده پس از عمل بيني و مدت زمان برطرف شدن آن اظهارداشت: ورم تابعي از شرايط بدن است و بيني از جمله اعضاي بدن است كه ورم آن كم كم و تدريج برطرف مي شود و 70 تا 80 درصد ورم ظرف يك سال كاهش مي يابد و هر چه پوست بيني ضخيم تر باشد ورم آن ديرتر برطرف مي شود.

دكتر سرافراز گفت: شكل نهايي در بيني هاي معمولي بعد از يك سال و در بيني هاي با پوست ضخيم 18ماه تا دو سال طول مي كشد.

اين متخصص گوش و حلق و بيني ادامه داد: پاسخ بدن و نوع كاري كه بر روي بيني انجام مي شود نيز در ميزان ورم بيني تاثير دارد.

وي در خصوص مزاياي استفاده از چسب بيني اظهار داشت: استفاده از چسب كمك زيادي به كاهش تورم كرده و به عنوان محافظ باعث مي شود كه بيني كمتر توسط بيمار دست كاري شود.

دكتر سرافراز اضافه كرد: چسب بايد حداقل دو تا سه ماه بر روي بيني استفاده شود اما براي بيني هاي با پوست ضخيم مدت زمان بيشتري بايد مورد استفاده قرار گيرد و هيچ گونه ضرري براي بيني ندارد.

اين جراح پلاستيك بيني در خصوص مراقبت هاي پس از عمل بيني گفت: بعد از عمل بايد مراقب بود كه به بيني ضربه اي وارد نشود و كمتر دست كاري شود ولي خم كردن سر و يا به پهلو خوابيدن مشكلي براي بيني ايجاد نمي كند.

وي توصيه كرد: ورزش حرفه اي نيز تا هشت هفته بعد از عمل بايد انجام شود.

دكترسرافراز ادامه داد: از روز دوم بيمارمي تواند غذاي معمول را استفاده كند و محدوديت غذايي به جز استفاده كمتر از نمك وجود ندارد.

دانشيار دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهوازگفت: استفاده از نمك زياد در غذا بعد از عمل باعث افزايش تورم مي شود.

وي اضافه كرد: در هنگام خواب بهتر است كه سر بالاتر از بدن قرار گيرد.

دكترسرافراز از بيماران خواست كه بعد از عمل براي ايجاد تغييرات عجله نكنند و حداقل تا يك سال صبر داشته باشند.

اين جراح پلاستيك بيني در خصوص سن مناسب براي انجام عمل جراحي پلاستيك بيني در دختران و پسران اظهارداشت: حداقل سن مناسب براي دختران، پايان 16 سالگي و براي پسران پايان 17 سالگي است چون از اين سن تغييري در بدن ايجاد نمي شود.

وي ادامه داد: در عمل بيني دو كار اساسي انجام مي شود ابتدا پوست بيني را بلند كرده و سپس بر روي غضروف و استخوان كار مي شود كه اگر تغييرات در زير بيني زياد باشد و غضروف خيلي دست كار شود پوست حالت چروك و نازكي مي گيرد پس بايد تغييرات در حدي كه لازم است انجام شود چون تغييرات بيش از حد معمول باعث ايجاد عرضه بيشتر مي كند.

دكتر سرافراز در خصوص مدل هاي عمل بيني به دو مدل فانتزي و طبيعي اشاره كرد و گفت: بيني ها فانتزي كوتاه تر هستند، قوس بيشتري دارند و نوك آنها باريك تر مي شود اما بيني هاي در شكل طبيعي با حداقل تغييرات اعمال مي شود.

اين متخصص گوش و حلق و بيني افزود: انتخاب شكل بيني براي عمل بايد بر اساس سن، جنس، تركيب صورت و نوع شغل انجام شود.

وي يادآور شد: اعمال تغييرات تا اندازه اي كه زيبايي را ايجاد كند كافي است و نكته مهم در زيبايي تركيب كلي صورت است.