خوزستان بالاترین میزان عقرب گزیدگی کشور را دارد

شوشان / حسین عبدالعزیزی : گزش عامل اول مسمومیت از نظر تعداد موارد مسمومیت و مراجعه به مراکز بیمارستانی در استان خوزستان است. البته باید در نظر گرفت که عامل اول مرگ متعاقب مسمومیت، گزش نیست. این خبر برای تصمیم گیری های ضروری منطقه و کشوری و مداخلات مدیریتی در این استان بسیار حائز اهمیت است.

به گزارش پایگاه خبری شوشان، دکتر امیر جلالی رییس مرکز تحقیقات سم شناسی خوزستان، با بیان این مطلب تصریح کرد: استان خوزستان بيشترين ميزان عقرب‌زدگي در كشور را دارد و مواردي مانند شرايط اقليمي استان، وجود حاشيه‌نشيني در اطراف شهرها، زندگي روستايي و گسترش بي‌رويه شهرها مهمترين دليل بالا بودن آمار عقرب‌زدگي در اين استان است.

وی می افزاید: عقرب‌هايي كه در ساعات ابتدايي شب نيش مي‌زنند، كيسه سم آنها بسيار پر است و معمولا مقدار سم بيشتري را وارد بدن فرد مي‌كنند، اواخر شب ميزان سم عقرب‌ها نيز كاهش مي‌يابد. اثرات عقرب‌گزيدگي در كودكان و افراد مسن بيشتر ظاهر می شود.

دکتر اعظم توسرکانی کارشناس دفتر تحقیق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز، با بیان این اینکه بيشترين ميزان عقرب گزيدگي و مرگ و مير ناشي از آن درکشور، از استان خوزستان گزارش شده است. تاکید کرد: خوزستان با توجه به شرايط آب و هوايي متنوع، پوشش گياهي و نوع بافت خاك (رسوبي ريزبافت) از جمله مناطق مستعد براي زيست جانوران سمي به ویژه عقرب ها به شمار رفته و همواره به عنوان يك منطقه عقرب خيز مورد توجه بوده است.

وی می گوید: طبق بررسی های انجام شده، عقرب های سیاه (اندرکتونوس،کراسیکودا و هوتنتوتا اسکاچ) و عقرب های زرد (مزوبوتوس اپیوس، هوتنتوتا سلسی، ادونتوبوتوس دوریه، همی اسکورپیوس لپتوروس) که خطرناک ترین عقرب های ایران است، مسوول اکثر عقرب گزیدگی در استان خوزستان محسوب می شوند.

این کارشناس دارویی افزود:يكي از خطرناك ترين و كشنده ترين عقرب هاي ايران و جهان به نام همي اسكورپيوس لپتوروس، كه در خوزستان به گاديم معروف است، بومي استان خوزستان است.

وی تصریح می کند: چون درد ناشي از گزش با اين عقرب كم است بسياري از افراد زماني به مراكز درماني مراجعه مي كنند كه سم اثر كرده و براي درمان دير شده است.

توسرکانی خاطرنشان کرد: وضع كسي كه دچار عقرب گزيدگي شده نبايد بي اهميت تلقي شود چون جان بيمار در خطر است و اهمال كاري باعث مرگ وی می شود.

وی در ادامه افزود: در بررسی های انجام شده توسط محققین در خوزستان، 10 تا 15 درصد تمامی کژدم زدگان و 92 درصد تمامی بستری شدگان ناشی از گزش گادیم یا همی اسکورپیوس لپتوروس گزارش شده است.

کارشناس دفتر تحقیق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز با بیان اینکه طبق تحقیقات به عمل آمده، مهم ترين علامت بيمار عقرب گزيده شده با گاديم تغيير رنگ ادرار به قرمز است كه شدت آن متفاوت است. وی تاکید کرد: تشنج،‌گيجي، بي قراري، ‌رفتارهاي غيرعادي، تهوع، استفراغ و سردرد نیز از ديگر علایم عقرب گزیدگی با گادیم است.

توسرکانی اظهار داشت: گزش ناشي از آن همچنین باعث هموليز شديد، نارسايي حاد و ثانويه كليه ها، اختلالات سيستم عصبي و اختلالات قلبي عروقي مي شود و به علاوه آثار موضعي آن نيز شديد بوده و ميتواند منجر به ادم، تاول، اكيموز، و تخريب بافت هاي موضعي شود.

وی تصریح کرد: بيمار ممكن است بر اثر نارسايي حاد كليه و يا ايست قلبي تنفسي همراه با نشانه هاي شديد عصبي فوت کند.

توسرکانی راه های پپيشگيري از عقرب گزيدگي را به شرح زیر عنوان کرد: در منزل بايد نسبت به مسدود كردن درزها، شكاف ها و سوراخ هاي موجود در ديوارها و ساختمان بويژه زير درب ها، پنجره ها و اطراف لوله هاي آب و فاضلاب اقدام كرد، تمام آشغال ها، سنگ ها، آجرها و تخته الوارها از اطراف خانه برداشته شود. علف هاي اطراف خانه چيده و شاخه ها هرس شود، چرا كه شاخه هاي درخت به عنوان يك مسير براي رسيدن عقرب به خانه است. چون عقرب¬ها در فصول گرم سال براي جلوگيري از خشك شدن بدنشان به جاي نمناك و مرطوب پناه مي برند مي توان يك تكه گوني مرطوب را در گوشه حياط يا جايي كه عقرب مشاهده شده پهن نمود تا عقرب ها زير آن جمع شده و در آن جا پنهان شوند، بعد اقدام به جمع آوري آنها كرد. سمپاشي در اطراف درب و پنچره ها و هر جايي كه احتمال وجود عقرب وجود دارد کمک کننده می باشد. همچنین عقرب ها از نزديك شدن به مواد نفتي بويژه گازوئيل خودداري مي كنند مي توان در محلي كه احتمال وجود عقرب ها بيشتر است كمي گازوئيل ريخت.