احمد محمود یکی از بزرگترین نویسندگان ایرانی صاحب مکتب رئالیسم و نویسنده رمان معروف 'همسایه ها' از جمله مفاخر ادبی استان خوزستان است که با وجود یک دهه از فوتش هنوز آثار ماندگارش در محافل ادبی می درخشند.

آرمانگرایی، خلاقیت، و واقع گرایی چند ویژگی مختص این نویسنده نسل دوم انقلاب است به طوریکه واقع گرایی او فقط به یک سطح مشخص منتهی نمی شود بلکه او با نگاه هستی شناسانه اش به دل اتفاقات رسوخ می کند و خواننده را به فکر و پرسش از خود وادار می کند.

آدم های داستان های محمود شخصیتی تک بعدی و یک سویه ندارند بلکه او آدم های داستان هایش را در شرایط مورد نظر داستانی قرار می دهد و کنش های اجتماعی آن ها را بررسی می کند. یکی از ویژگی های دیگر داستان های احمد محمود صداقت و رو راستی او با مخاطبانش است به طوریکه او هر آنچه که در ذهنش می گذرد را به مخاطب نشان می دهد و مخاطب از ساختار و فرم داستان می تواند به این مهم دست یابد.

در برهه ای از زندگی یعنی آغاز جوانی به سمت فعالیت های سیاسی می رود و از این رهگذر اتفاقات متفاوتی برای او رقم می خورد اتفاقاتی که بعدها تجاربی برای او می شوند و به عنوان نویسنده ای با زبانی نو و خلاق مطرح می شود.

نوشته های او رنگ و بوی جنوبی دارند حتی وقتی برای زندگی به تهران رفت همچنان جنوبی می نوشت و در مصاحبه اش با لیلی گلستان می گوید: 'تأثیرگذاری زندگی دوران کودکی، نوجوانی و جوانی آن قدر نیرومند است که همیشه به هنگام نوشتن آدم زیر نفوذش است'.

احمد محمود عاشق کارش بود و به دور از همه جنجال ها تنها می نوشت و می نوشت.

محمود دولت آبادی یکی از نام های آشنای ادبیات ایران درباره او چنین می گویید 'احمد محمود انسانی بود که به ما آموخت، بی آنکه خودش را آموزگار بداند... آنچه از محمود آموختم، این است که او نویسنده نیست. محمود، همیشه محمود است'

***گذری کوتاه به کارنامه ادبی احمد محمود

احمد محمود فعالیت ادبی خود را با نگارش چند داستان در سال های 1333تا 1336برای مجله های تهران آغاز می کند. سپس این داستان ها را با هزینه شخصی در مجموعه «مول» و در 500 نسخه چاپ می کند.

سال 1339کتابفروشی گوتنبرگ کتاب «دریا هنوز آرام است» را چاپ می کند که روی دستش می ماند. مجموعه «بیهودگی» در سال 1341به هزینه خودش و در 500 نسخه و در چاپخانه امیرکبیر اهواز چاپ می شود. «زائری زیر باران» نیز در سال 1346با هزینه شخصی به چاپ می رسد. مجموعه «پسرک بومی و غریبه ها» در سال 1350توسط انتشارات بابک به چاپ می رسد و احمد محمود را به عنوان یکی از داستان نویسان موفق به جامعه می شناساند.

رمان «همسایه ها» در سال 1345 در اهواز نوشته می شود که به علت اوضاع سیاسی آن روزگار و عدم پذیرش انتشارات آن به علت بی نام و نشان بودن نویسنده اش، مجال چاپ نمی یابد.

احمد محمود بخش هایی از این رمان را در مجله های فردوسی، پیام نوین و جنگ جنوب چاپ می کند. سال 1352رمان 'همسایه ها' را بازنویسی می کند و این کتاب در سال 1353به همت و سفارش دکتر ابراهیم یونسی و توسط انتشارات امیرکبیر و در 1000 نسخه چاپ می شود که پس از پخش، به بهانه های سیاسی و امنیتی توقیف می شود. این رمان بار دیگر در ابتدای انقلاب و با توجه به باز شدن نسبی فضای سیاسی چاپ می شود و با استقبال فراوان مخاطبان همراه می گردد که مجدداً توسط جمهوری اسلامی و به بهانه مبتذل بودن ضبط و ممنوع می شود و از آن پس هرگز به طور رسمی به چاپ نمی رسد.

رمان «همسایه ها» به عنوان جنجالی ترین رمان احمد محمود در سال 1983توسط «ن. اندیرووی» به روسی ترجمه شده و توسط انتشارات «رادوکا» در مسکو به چاپ رسیده است.

رمان « داستان یک شهر» در سال 1360از طرف انتشارات امیرکبیر به چاپ می رسد و چند ماه بعد توسط نشر نو تجدید چاپ می شود و پس از آن مجوز چاپ نمییابد. رمان «زمین سوخته» در سال 1361 از سوی نشرنو چاپ می شود و یک ماه بعد تجدید چاپ می شود. مجموعه داستان های « دیدار » در سال 1369، « قصه آشنا » در سال 1370و «از مسافر تا تب خال» در سال 1371و رمان سه جلدی «مدار صفر درجه» در سال 1372و رمان دو جلدی « درخت انجیر معابد » در سال 1380 آثار بعدی این نویسنده به شمار می آیند.

به جز رمان همسایه ها که به زبانهای روسی و عربی ترجمه شده اند. داستان بلند «بازگشت» از مجموعه «دیدار» نیز به زبان آلمانی ترجمه شده است.

او در اواخر عمر دچار بیماری تنگی نفس شد و این بیماری در سال 1380 یک بار او را به بیمارستان کشاند. در اول مهرماه 1381 بار دیگر حال او به وخامت گرایید و پس از انتقال به بیمارستان و بستری شدن، در روز جمعه 12 مهر سال 1381 به دنبال یک دورهٔ بیماری ریوی در بیمارستان مهراد در تهران درگذشت و در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.

یادداشت از عاطفه جوادی

برچسب ها: احمد محمود

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه