حق با «لیگ برتر» است «یا تیم ملی»؟

مهدی شادمانی - حق با کدام است؟ لیگ برتر یا تیم ملی؟ اردوهای بلند مدت تیم ملی درست است؟ یا ادامه منظم لیگ برتر؟ جواب این سوالات البته خیلی نباید سخت باشد. فوتبال مدرن جواب این سوالات را داده . اما آیا انچه در فوتبال مدرن انجام می شود در فوتبال ایران قابل اجراست؟

«اردوی تیم ملی»جمله واحد همه سرمربیان لیگ برتری در کنفرانس مطبوعاتی در هفته گذشته بود.راستش کار به شکلی شده که اگر مربیان هم نخواهندخودشان حرف بزنند حتما مربیان در موردش خواهند گفت. همه آنها از تعطیلات وقت و بی وقت تیم ملی در برهه های مختلف خسته شده اند و با این اعتراض ها هم نتایج شان را توجیه می کنند و هم به نوعی از حق شان صحبت می کنند. 

آنها به عنوان سرمربی یک تیم فوتبال باشگاهی که عضو فیفاست حق دارند بازیکنانشان را در اختیار داشته باشند اما فدراسیون فوتبال با برنامه ریزی ای که انجام می دهد عملاحق انتخاب روزها را از باشگاه ها می گیرد و به تیم ملی می دهد. در حقیقت تیم ملی فوتبال در ایران بسیار بیشتر از تیم های ملی در سراسر دنیا بازیکنان را در اختیار دارد و این سبب می شود که حق باشگاه ها ضایع شود. این مساله در مورد ایران خیلی شبیه به کشورهای دیگر نیست. 

حالا هرچند سرمربیان ایرانی باشگاهها خودشان را باتیم های دیگر مقایسه می کنند. اما حقیقت این است که تیم های باشگاهی ایران به دلایل خاص هیچ شباهتی به هیچ جای دنیا ندارند و قاعدتا نباید از قوانین مشابه پیروی کنند. در فوتبال ایران تیم باشگاهی خصوصی وجود خارجی ندارد. یعنی همه باشگاه ها از منافع عمومی به اشکال مختلف بهره می برند . بدتر اینکه خصوصی سازی فوتبال که به نظر می رسید پیشرفتی هم کرده هفته قبل با تایید مصوبه دولت عملا به بایگانی فرستاده شد.

دولت تصویب کرده بود که خصوصی سازی پرسپولیس و استقلال به دلیل مشکل قانونی کنار گذاشته شود و سرخابی ها دولتی بمانند و دیوان عدالت اداری هم این حکم را تایید کرد. تصورش را بکنید که پرسپولیس و استقلال به عنوان پرطرفدارترین تیم های ایران دولتی بمانند و آن وقت چه انگیزه ای برای بخش خصوصی می ماند که وارد فوتبال شود. آن هم در فوتبالی که حق پخش مستقیم به هیچ تیمی پرداخت نمی شود.

از اصل مطلب دور نشویم. تیم های باشگاهی جمعیا از منافع عمومی بهره می برند و قاعدتا باید به منافع عمومی هم سود برسانند. اما تیم های باشگاهی ایران در سال های اخیر مهمترین موفقیت شان همین قهرمانی در لیگ برتر بوده. یعنی هرچقدر هم که منافع مردم و بیت المال خرج تیم های باشگاهی بشود آنها نمی توانند افتخاری برای ایران به دست بیاورند و در 10 سال اخیر هیچ قهرمانی ای به دست نیاورند و از نظر نتیجه گیری تیم ها هفتمین کشور آسیایی هستیم.

در چنین شرایطی به نظر می رسد که برای هزینه کرد در تیم های مختلف منافع عمومی در نظر گرفته شود. یعنی هرچند قوانین فیفا از خصوصی شدن و منافع خصوصی صحبت می کنند اما وقتی در ایران منافع خصوصی وجود خارجی ندارد باید منافع عمومی در نظر گرفته شود و در این مورد چه نفعی مهم تر از نفع تیم ملی .

تیم ملی ایران هم خوب بازی می کند و هم در میان تیم های ملی آسیایی بهترین تیم به حساب می آید. علی الخصوص پس از چهارمین پیروزی پیاپی برای تیم ملی ایران مقابل کره جنوبی دیگر مشخص است که تیم ملی ایران علی رغم همه کاستی های موجود عملکرد بهتری از کره جنوبی به عنوان یکی از غول های آسیا دارد و این نشان می دهد که سرمایه گذاری و هزینه کردن برای این تیم ارزش افزوده بالاتری نسبت به سایر تیم ها دارد.

در اصل در جواب مربیانی که به اردوهای بلند مدت کی روش اعتراض می کنند باید گفت طبق قوانین فیفا حق باشماست اما از آنجایی که در ایران هیچ کدام از قانون های باشگاه داری مورد تایید فیفا اجرا نمی شود دلیلی هم ندارد کسی انتظارات قانونی داشته باشد.