مدیران ضعیف عامل اختلاس

اختلاس و تخلفات مالی در سیستم بانکی کشور قبل از انقلاب یعنی در حکومت گذشته به شهادت تاریخ وجود داشته اما از حدود سال 1373 با 123 میلیارد به صفحات مطبوعات کشیده شد که سایه بعضی از شخصیت های بانفوذ بر آن سنگینی می کرد. برای انجام اختلاس بستر و زمینه هایی باید فراهم شود تا افرادی با اعمال غیراخلاقی و غیر انسانی و اسلامی دست به چنین ارتکابی بزنند. چنین عملی برای همه انسان ها حتی خود اختلاسگران در حکم خلاف قانون و عملی زشت و ناپسند است و هرچند از عواقب آن نیز مطلع هستند اما چرا دست به این اقدام می زنند عوامل مختلفی دست به دست هم می دهد تا این اتفاق به وقوع بپیوندد. عوامل موثر و مهم آن می تواند چنین باشد:

اول اینکه زمینه چنین مفسده ای برای چنین افرادی مهیاست. دوم عدم وجود قوانین محکم و بی نقص در مجرای سیستم بانکی . سوم عدم آگاهی زیردستان و اطاعت بی چون و چرا از مدیران ارشد. چهارم عدم اعتقاد و ایمان واقعی به آخرت و روز حساب و کتاب . پنجم عدم نظارت بر امور و ضعف در سیستم های کنترلی . هفتم عدم برخورد قاطع با متخلفین.

برای ایجاد سلامت اقتصاد جامعه برخورد قاطعانه بهترین اهرم بوده و می تواند بیت المال را به خوبی حفظ و نگهداری نماید. متاسفانه عدم وجود سیستم نظارتی و بازرسی مستمر و قاطع ، امکان جلوگیری از اختلاس و چنین کاری به وسیله افراد متخلف را نمی گیرد و موجب رشد و تقویت چنین عملی در جامعه می شود. اولین اقدامی که می تواند با مسئله فساد و اختلاس در سیستم بانکی موثر واقع شود این است که هیچ شخصی در سطوح مختلف جامعه اعم از افراد عادی و یا افراد خاص و صاحب قدرت از حاشیه امنیت برخوردار نباشد و نظارت بر سیستم بانکی باید به صورت همه جانبه اعمال شود. اگر تبعیض صورت بگیرد و حاشیه امنیت برای عده ای وجود داشته باشد امکان مبارزه با فساد عملی نخواهد شد و تنها آنچه می ماند حرف است و در هیچ مقطع زمانی امکان مبارزه با فساد وجود نخواهد داشت.

از طرفی ، اگر در سیستم بانکی ، بانکداری الکترونیکی به صورت کامل انجام و پیاده شود و گردش پول نقد به حداقل برسد می تواند از عوامل بازدارنده در ایجاد اختلاس باشد. از دیگر عوامل زمینه ساز اختلاس را می توان به انتخاب و انتصاب مدیران دانست که اگر این افراد از بین نیروهای متخصص و متعهد و خوش سابقه انتخاب نشوند و عده ای برای اساس روابط بخصوص روابط سیاسی در جایگاه مدیریت تکیه بزنند بدون تردید این روابط در امور اجرایی و در هر زمینه ی دیگر بستر مناسب را برای به وجود آمدن اختلاس فراهم می کند.

ادامه و استمرار تخلف و اختلاس ریشه در عدم برخورد با متخلفان که از طرف مقامات بانفوذ و شخصیت های مطرح حمایت می شوند دارد و اگر تفاوتی در برخورد بین افراد خلافکار به وجود آید مسلما این گونه تخلفات استمرار خواهد یافت و در دراز مدت اثرات ویرانگری بر کل کشور و نظام خواهد داشت.

مقام معظم رهبری در سخنان خود طی سالیان گذشته بارها به این نکته اشاره داشته اند که "دستگاه های نظارتی و بازرسی به صورت مستمر کار خود را انجام دهند و اینگونه نظارت های مقطعی نمی تواند کارساز باشد "  و اگر به رهنمودهای ایشان توجه کافی می شد جامعه گرفتار این مشکلات نمی شد زیرا نظارت های مقطعی و کنترل هر دو سه ساله نشان دهنده ضعف دستگاه های نظارتی و بازرسی بوده و نمی تواند تاثیرگذار بر جلوگیری از تخلف گردد. و مسلم عدم نظارت مستمر منجر به پرداخت تسهیلات بدون ضابطه به اشخاص بانفوذ حقیقی و حقوقی می شود که از جمله روش های اختلاس است.

عدم شفاف سازی ، اطلاع رسانی صحیح و به موقع نیز موجب می شود که اختلاسگران به فعالیت خود ادامه دهند و وام گیرندگان کلان میلیاردی نیز نسبت به بازپرداخت وام های خود اقدام نکنند. مبلغ شصت هزار میلیارد ریال معوقه بانکی که چندین برابر سه هزار میلیارد تومان اختلاس صورت گرفته می باشد اگر به صورت شفاف اعلام و اطلاع رسانی و پیگیری شود و با آنان برخورد شود نتیجه ی مثبتی در بر خواهد داشت.

اگر طبق آیات قرآن و قوانین موجود با متخلفین برخورد قاطع صورت بگیرد شاهد تکرار آن همه تخلف نخواهیم بود. مسئله سه هزار میلیارد تومان موجب شده که شصت هزار میلیارد معوقه های بانکی کم رنگ جلوه  گر شود در صورتی که نفس کار در اختلاس و در عدم پرداخت بدهی های بانکی تفاوت چندانی ندارد.  بنده موضوع شصت هزار میلیارد معوقه بانکی را از مهندس باهنر نایب رییس مجلس شورای اسلامی که چهارشنبه و پنج شنبه هفته گذشته به اهواز سفر کرده بود و خدمت ایشان بودیم . سوال کردم که نظرشان این بود که افراد بانفوذ و صاحب قدرتی هستند که نمی گذارند دستگاه های ذی ربط به صورت جدی پیگیر استرداد معوقات را داشته باشند.

امید است داسوختگان این نظام مقدس بتوانند دست سوداگران نظام مالی و اجتماعی را از مملکت کوتاه کنند تا به کشوری که انقلاب آن با خون مطهر صدها هزار شهید گلگون کفن به ثمر نشسته آسیبی نرسد. هر چند که طی سه دهه گذشته بارها و بارها شاهد آن بودیم که از هر گونه گزندی در امان مانده و اعتقاد بر آن داریم صاحب این انقلاب و مملکت حافظ آن خواهد بود.