شاید در هیچ دین و مذهبی به اندازه دین مبین اسلام به آموزش و سوادآموزی توجه نشده باشد. سراسر احادیث و روایات در دین اسلام حکایت از جایگاه سترگ مسائل تعلیم و تربیت و سوادآموزی است و در این مقال به همین اکتفا می کنیم که پیام روحانی وحی به پیامبر(ص) با خواندن (اقراء) شروع شد و در جای دیگر خداوند بزرگ در این کتاب آسمانی به قلم قسم می خورد و تنها دینی که معجزه پیامبرش کتاب می باشند، دین مبین اسلام است.

ازطرفی آخرین یافته های باستان شناسان نشان می دهد که ایرانیان در هزاره قبل از میلاد می نوشتند و تاریخ سراسر روشن این مرز و بوم حکایت از توجه جدی ایرانیان به مسائل علمی دارد. این توجه باعث ظهور اندیشمندانی بزرگ در پهنه این مرز و بوم بود که منشا خدمات بی شماری به انسانیت بودند، و در عصر حاضر وقتی ریشه انقلاب اسلامی را بررسی می کنیم و پیام های آن را از زبان معمار بزرگ انقلاب حضرت امام(ره) دریافت می کنیم به خوبی می توان درک کرد که این انقلاب یک انقلاب فرهنگی بود و برای آبیاری نهال یک انقلاب فرهنگی شرط اول وابتدایی آن است که مردم توان خواندن و نوشتن داشته باشند و برای همین منظور و جبران عقب ماندگی در کشور به فرمان حضرت امام (ره) در هفتم دی ماه سال 58 فرمان تشکیل نهضت سوادآموزی را صادر فرمودند.

اما تداوم این نهضت نشان می دهد که مشکل بی سوادی همچنان یکی از مشکلات جدی در کشورمان در این مجال قصد ورود به تعریف جدید بی سوادی را نداریم چرا که آن فرصت دیگر می طلبد.

اما چرا بی سوادی به معنای عام آن هنوزدر کشورها با چنان پیشینه ای که گفته شد ساری و جاری است جای بحث و تحلیل جدی دارد.

نگارنده معتقد است که در برابر مشکل بی سوادی همانند مسایل بهداشتی و پزشکی باید پیشگیری را قبل از درمان انجام داد.

چراکه فردی که دو دهه و یا بیشتر عمر خود را با مشکل بی سوادی طی نمود و راههای ارتزاق و امورات زندگی را بدون سواد تجربه کرد شاید متقاعد کردن چنین فردی برای احساس نیاز به سوادآموزی بسیار مشکل تر از جلوگیری از آن برای ورود به این خیل عظیم است.

برای غلبه بر این مشکل یکی از جدی ترین اسناد ملی ( به لحاظ نوشتاری ) بدون ضمانت اجرایی سندی است تحت عنوان انسداد مبادی بی سوادی که در این طرح وزارت آموزش و پرورش مجری است و برای اجرایی کردن آن شرکای متنفذ از جمله استانداری ها، فرمانداری ها، شهرداری ها، کمیته امداد، سازمان بهزیستی، بسیج مستضعفین، شورای اسلامی شهر و روستا، ائمه جمعه و جماعت، صدا و سیما، ثبت احوال و ... وجود دارد که برای هر کدام از این ها شرح وظایفی تعریف شده است.

در این طرح پیشگیرانه باید کودکان شش تا 12 ساله ای که از چرخه تعلیم و تربیت و کلاس درس خارج شده اند یا اصلا ورودی نداشتند شناسایی شده و امکانات لازم برای رفع مشکل و برگرداندن دوباره آن ها به کلاس های درس در نظر گرفته شود.

گام های اجرایی در این طرح عبارتند از شناسایی، جذب، نگهداشت و آموزش.اما واقعیت این است که تا زمانی که همه جامعه مسئله بی سوادی را به عنوان یک خطر بالقوه سلب امنیت جامعه در نظر نگیرند اقدام جدی و کاملی در این زمینه انجام نخواهد شد.

در پایان امید داریم که همه شخصیت های متنفذ حقیقی و حقوقی و نهادهای فرهنگی تلاش نمایند تا بی سوادی را به عنوان یک رفتار ناهنجار اجتماعی که ریشه بسیاری از مسایل و مشکلات جامعه است به مردم عرضه نمایند و روزی شاهد ریشه کنی واقعی بی سوادی در کشور عزیز ایران اسلامی باشیم.

در همین راستا، آموزش و پرورش خوزستان در سال 93-92 حدود 9 هزار و 392 بازمانده ازتحصیل،در سال 94-93، هشت هزار و 394 بازمانده از تحصیل و در سال 95-94 حدود 7 هزار و 214 نفر بازمانده از تحصیل را شناسایی و جذب کرده است.