محمد مهدی فتوره چی
پژوهشگر
امروز علاوه بر سیاستگذاری فرهنگی در زمینه اصلاح الگوی مصرف از سوی دولتمردان، ضرورت توجه به مقوله آموزش به منظور افزایش حس مسئولیت اجتماعی و اصلاح الگوی مصرف از سوی شهروندان، نیز بسیار پراهمیت شمرده شده و در این خصوص بیتردید رسانههای همگانی و فراگیری چون صدا و سیما و شبکههای اجتماعی میتوانند بیشترین نقش را بر عهده بگیرند که متاسفانه علیرغم هشدارهای بسیار مبنی بر وجود تنش و بحران آبی در استانهای مختلف کشور و حتی استانهای شمالی بر اساس شواهد و قراین، مفهوم بحران اگر چه برای کارشناسان و مسئولان عینیت پیدا کرده است ولیکن هنوز در مصرفکنندگان این مفهوم ذهنی نشده و لذا تا چنین باوری در مخاطبان شکل نگیرد بیتردید اهتمامی هم برای اصلاح مصرف صورت نخواهد گرفت. اگر به واقع مسئولان، نهادهای مسئول، سازمانهای مردمنهاد و رسانهها تا کنون موفق به القای چنین باوری میشدند، حتما تاکنون شاهد تغییر رویه در فرهنگ مصرف این مایع حیاتی میشدیم و حتما میزان مصرف آب خانواده و هر یک از ما - حتی متخصصان- به نسبت سال گذشته درصدی کاهش مییافت .
زمانی مفهوم بحران از سوی مردم درک خواهد شد که نه تنها در فصول گرم سال بلکه در تمامی اوقات و ایام بر ابعاد وقوع بحران تاکید ورزیم، شیوه آبیاری غرقابی در کشاورزی را برای همیشه به فراموشی بسپاریم، کلیه چاههای غیر مجاز را مسدود کنیم. سیستمی را برای بهرهگیری از آبهای غیر شرب و پاک(آبهای خروجی شستشوی میوه و سبزی، آبکشی ظروف و البسه، شستشوی ماشین و...) در منازل طراحی و تعبیه کنیم، «کارواش»های شهری را تعطیل و «کارویند»ها را جایگزین کنیم، هزینه استفادههای بیرویه متمولان بیدرد را تصاعدی افزایش دهیم، شیرآلات سرویسهای عمومی را با فشار پایین الکترونیکی کنیم، در منازل و به ویژه سرویسهای مساجد و وضوخانهها لیوانهای ویژه مسواک و وضو طراحی، تولید انبوه و توزیع کنیم و همه کسانی که به انحای مختلف تریبون و منبر و مخاطبی دارند را موظف و مکلف کنیم که پیش از هر خطابه و وعظ و نوحهای از مصایب و عوارض کمآبی ، تا تشویق فعالان فرهنگساز و ناظمان آب و تنبیه متجاوزان و مسرفان سخن بگویند.بر این باورم که با مشاهده و درک چنین وضعیت و تدابیری است که مردم این سرزمین، عمق بحران را فهم و درک میکنند و تغییری در الگوی مصرفشان خواهند داد.