دکتر ایدنی: نباید نگاه ما به پژوهش، تقلیدگرایانه باشد، بلکه لازم است نگاهی درون زا داشته باشیم

دکتر ایدنی در این مراسم ضمن تبریک هفته پژوهش به تمام فعالین این عرصه، اظهار داشت: لازم است نگاه ما به پژوهش تغییر کند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر معضلاتی در حوزه پژوهش در کشور وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ ها پاسخگو نبودن به نیازهای جامعه است، ادامه داد: علیرغم اینکه در سنجه هایی که به عنوان علم سنجی در جهان مطرح می شود، رتبه خوبی داریم ولی تحقیقات و پژوهش‌ها خروجی بالایی به‌ خصوص در زمینه حل مشکلات یا تولید ثروت و قدرت در جامعه نداشته است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: این مسئله نشان می‌دهد باید شیوه برخورد ما در حوزه پژوهشی تغییر کند. این نگاه در وزارت بهداشت به سمت پاسخگو بودن و حل مشکلات نظام سلامت در حال تغییر است. بسیاری از بداخلاقی‌هایی که در حوزه پژوهش در جهان و در کشور ما رخ می‌دهد، ناشی از همین شاخص‌ها و سنجه‌های موجود است زیرا شاخص‌ها و سنجه‌ها را نباید طوری ترتیب دهیم که تنها تولید مقاله ISI وجه تمایز افراد شود.

وی بیان داشت: با وجود این شاخص‌ها باید انتظار داشته باشیم که این مسئله موجب ایجاد یک رفتارسازی در بدنه اجتماعی پژوهشگران شود. نگاه ما نباید صرفاً داشتن مقاله ISI و چاپ آن باشد بلکه هدف اصلی پژوهش باید پاسخ به نیاز جامعه و در حقیقت روح پرسشگری انسان‌ها باشد.

ایدنی با بیان اینکه وزارت بهداشت تدابیری اندیشیده و برنامه‌ریزی‌هایی انجام داده است تا روز به‌ روز وزن اثرگذاری مقالات برای ارتقاء اعضای هیأت‌علمی کاهش پیدا کند، افزود: اگر کسب امتیاز و شاخص منجر به یک سری امتیازات اجتماعی و حقوقی شود، همه به دنبال کسب این اعتبارات حتی به‌صورت سوری هستند و این یکی از تبعاتی است که به نظر می‌رسد باید درباره آن آسیب‌شناسی دقیقی صورت گیرد که حداقل در حوزه وزارت بهداشت در این خصوص مداخلاتی انجام شده است.

وی با اشاره به این مسئله که لازم است رویکرد روشنی از الگوی پژوهش داشته باشیم، ادامه داد: اگر نگاه ما به پژوهش، نگاه تقلیدگرایانه باشد و توجه به نیاز جامعه و تفکر انتقادی در آن وجود نداشته باشد، در صحنه تولید علم در جهان راه به جایی نخواهیم برد. بنابراین لازم است تفکر انتقادی را در پژوهش ایجاد کنیم.

رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور با بیان اینکه پژوهش تنها از طرح و مشاهده آغاز نمی‌شود، گفت: پژوهش از طرح سؤال شروع می‌شود. مهم است که برای ما چقدر سوال نسبت به آنچه در اطراف خود می‌بینیم ایجاد می‌شود، سپس به دنبال پاسخی برای آن می رویم که در نهایت منجر به پژوهش می‌شود.

وی اضافه کرد: درصد قابل توجهی از مطالعاتی که در کشور ما و دیگر کشورهای در حال توسعه و حداقل کشورهای مدیترانه شرقی می‌بینیم، دنباله‌روی یا کپی‌برداری از فرآیندهایی است که در کشورهای توسعه‌یافته انجام می‌شود.

ایدنی ادامه داد: این پژوهش‌ها با بودجه پژوهشی کشورهای در حال توسعه، سؤالاتی را که در کشورهای توسعه‌یافته مطرح است، پاسخ می‌دهند. ما باید زنجیره تحقیق را در درون خود طراحی کنیم. نمی‌گویم مثلا" چرخ را از ابتدا اختراع کنیم، بلکه باید از دستاوردهای جهان مدرن استفاده کنیم، اما شیوه مواجهه با این دستآوردها هم باید تعریف شده باشد.

وی تصریح کرد: نباید کار ما تنها تقلید باشد. اگر به دنبال آن هستیم که نیازها و معضلات جامعه خود را شناسایی کنیم و سپس قدرت جامعه را افزایش دهیم، باید نگاهی درون‌زا داشته باشیم، اما در شیوه مواجهه با تحقیقات انجام‌شده باید بازبینی کنیم‌ تا پژوهش و علم در کشور به‌عنوان یکی از محورهای قدرت جامعه در عرصه جهانی خود را مطرح کند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در پایان خاطرنشان کرد: ان شاء الله بتوانیم معضلات پژوهشی در استان به طور خاص و در کشور به طور عام را شناسایی کرده و با یک سری مداخلات، راهکارهای مناسب را برای آن طراحی کنیم.