امید حلالی
درباره موضوع رقت برانگیز گورخوابان که جامعه ایرانی را ظرف ماه گذشته با یک شوک اخلاقی مواجه کرده است دو پیشنهاد به نظر نگارنده می رسد که آنها را به اشتراک عمومی می گذارم :
۱) در فصول سرد درهای مساجد و حسینیه ها را به روی بی خانمان ها بگشایید.
افراد بی خانمان جامعه را می توان به چند دسته تقسیم کرد که بخشی عیان از آنها کارتن خواب ها و معتادان متجاهر هستند اما باید در نظر داشت که بخش دیگری از این افراد را شهروندانی تشکیل می دهند که بعضا با آبرو و پیشینه خانوادگی هستند و با بدبیاری تمام یا بخش اعظمی از مایملک خود را از دست داده یا قربانی توطیه و بی عدالتی شده اند یا آنکه بر اثر بیماری و دیون بانکی دربدر و آواره شده اند و نتوانسته اند موقعیت گذشته را بازیابند و در نتیجه به استعمال مواد مخدر گرایش یافته و ساکن خیابان ها شده اند. از طرفی مساجد (و در مرحله بعد حسینیه ها ) در ماموریت اصلی خود جایگاه عبادت مومنان هستند که در صدر اسلام کارکردهای چندگانه ای مانند محل مشورت، مرکز فرماندهی جنگ ، بیمارستان، مدرسه و مکتب و احیانن اسکان مساکین و ابن السبیل داشته اند و بعدها با پیشرفت جامعه و تشکیل نهادهای تخصصی بعد عبادی آنها پر رنگ تر از سایر کارکردهای خدمات اجتماعی شده است لذا در جامعه ای که بیتوته یک شب در یک هتل متوسط سر به ۲۰۰ هزار تومان می زند که عملن از عهده پرداخت بسیاری شهروندان خارج است ، شایسته است که در مساجد و حسینیه های بی شمار کشور به غیر از وقت نماز به روی مستمندان و مساکین حداقل برای بیتوته شبانه گشوده شده که این خدمت خداپسندانه نیز اجری کم از عبادت ندارد و حداقل می توان در مناطق هدف این کار را به انجام رسانید.
۲) اسکان در جزایر به قصد آبادانی و گماردن متجاهرین در پروژه های عام المنفعه مانند درختکاری
بسیاری از جزایر جنوبی کشور خالی از سکنه هستند که می توان معتادان متجاهر و خطر آفرین را از سطح خیابان ها جمع کرد و به این مناطق اعزام داشت و با کنترل کامل در نرسیدن مواد مخدر به این جزیره های بازپروری، به تبعید شدگان فرصت زندگی جدید همراه با کار و بازپروری و یاد دادن حرفه و فن اعطا کرد تا پس از ترک و فرا گیری شغلی جهت امرار معاش به جامعه اصلی برگردانده شوند یا در جزایر اسکان یابند. نیز آنکه می توان متجاهرین را در ازای نگهداری در کمپ و دادن وعده های غذایی و کارمزد به کارهای عام المنفعه همچون پروژه های عظیم درختکاری در اطراف کلانشهرها یا مناطق و عرصه های بیابانی گماشت تا با نضج جوهره انجام کار عام المنفعه در نهادشان و دریافت مزد، هم احساس شخصیت نمایند و هم خدماتی عام المنفعه به آب و خاک کشور صورت گرفته باشد.
پیشنهادها در این باره بسیار است و قدر مسلم چه امثال رویکردهای شفقت آمیز نوع اول و چه مانند رویکرد قاهرانه و آمرانه نوع دوم نسبت به متجاهرین و معتادان خیابانی، چه برای کلان جامعه و چه برای خود آنها، بهتر از بی برنامگی فعلی و رها بودن و بلاتکلیفی آنان در خیابان هاست.
بر فراز آسمان تهران به اهواز . در پرواز نفت. ۱۷ دی ماه ۹۵