دونالد ترامپ روز گذشته رسما به عنوان رئیس جمهور جدید ایالات متحده سوگند یاد کرد و اکنون کاخ سفید را در اختیار خود دارد. سخنرانی وی بعد از ادای سوگند ریاست جمهوری از بسیاری جهات سخنرانی قابل توجهی بود به ویژه از این نظر که یک سخنرانی آتشین و تهاجمی و مملو از وعدههای اساسی و آرمانی برای آینده ایالات متحده بود.
به گزارش «تابناک» ترامپ در سخنرانی خود گفت: امروز ما قدرت را نه از یک دولت به دولت دیگر، نه از یک حزب به حزب دیگر بلکه از واشنگتن به مردم منتقل میکنیم. وی وعده داد که دوران «سلاخی شدن» مردم آمریکا به پایان خواهد رسید و وعدههای وی برای بازگرداندن عظمت دوباره به آمریکا، مجدداً بخش مهمی از سخنان وی را تشکیل میداد.
سخنرانی دونالد ترامپ کوتاه ترنی سخنرانی بعد از ادای سوگند از سال 1977 به این سو بود. یک سخنرانی بسیار سیاسی و تهاجمی آن هم در جایگاهی که معمولاً روسای جمهور سعی میکنند در آن کلماتی برای اتحاد و مثبتاندیشی برزبان آوردند.
از یک نظر این سخنرانی ادامه همان سخنرانیهای قبلی آقای ترامپ در کمپین های تبلیغاتی برای انتخابات بود. به همان اندازه سیاسی و و به همان اندازه منفی و نشان داد که آن چرخشی که بسیاری انتظار آن را داشتند تا ترامپ بعد از رسمی شدن ریاست جمهوری خود به آن دست یازد و روش و منشی متفاوت اتخاذ کند، قرار نیست اتفاق بیفتد.
اکنون دونالد ترامپ دقیقاً شبیه به همان کاندیدای سابق ریاست جمهوری جلوه میکند و سخنرانی وی نمادی از همان شخصیتی بود که برای بدست گرفتن قدرت مبارزه میکرد.
بخش مهمی از سخنان ترامپ را جملات پوپولیستی تشکیل میداد که محور آنها این بود: قدرت به دست مردم افتاده است، از همین جا و از همین حالا. این موضوع برای یکی رئیس جمهور برآمده از حزب جمهوری خواه که اکنون هم سنا و هم مجلس نمایندگان را در اختیار دارد کمی شگفت انگیز است زیرا عملاً به نوعی جدایی از حزب عزل رهبری سیاسی را نوید میدهد. دونالد ترامپ رسما نشان داد که برای مردمی که به وی رأی دادهاند و به خاطر وعدههایی که وی به آنها داده او را رئیس جمهور آمریکا کردهاند ارزش و اعتبار بیشتری از حزب و سیاستمداران حزب قائل است.
ترامپ گفت: 20 ژانویه 2017 به عنوان روزی در تاریخ به ثبت خواهد رسید که مردم بار دیگر به عنوان رهبران این ملت مطرح خواهند شد. مردان و زنان فراموش شده کشور ما دیگر فراموش شده نخواند بود. اکنون همه به صدای شما گوش میکنند. شما در انبوه چند ده میلیونی آمدید تا بخشی از یک جنبش تاریخی باشید. جنبشی که دنیا مانند آن را پیش از این ندیده است.
سخنان ترامپ در مورد مردم درحالی بود که چند خیابان آن سوی تر معترضان به ریاست جمهوری وی با پلیس درگیر شده و درگیریها نیز در برخی موارد به خشونت کشیده شده بود. حداقل نیمی از جمعیت ایالات متحده جزو «مردمی» که ترامپ از آنها سخن گفت نیستند. وی گفت: بستر سیاستهای ما تابعیت از ایالات متحده آمریکا خواهد بود. این نیز میتواند یک کنایه اساسی به پلورالیسم و میهن دوستی آمریکایی باشد.
از بسیاری جهات همچنین سخنرانی ترامپ تفاوتهای زیادی با سخنرانی اوباما 8 سال قبل از آن داشت. اوباما کاخ سفید را در میانه یک بحران اقتصادی جهانی به دست گرفت و در حالی که آمریکایی ها در دسته های هزاران نفری شغل خود را از دست میدادند و جرج بوش در بدترین شرایط از محبوبیت یک رئیس جمهور قرار داشت.
با این حال لحن اوباما در حالی که به این مشکلات اشاره میکرد یک لحن مثبت و خوشبینانه به آینده بود. ترامپ اما در حالی وارد کاخ سفید میشود که جامعه آمریکا بیش از هر زمان دیگری در یک دهه گذشته دچار انشقاق است اما از دید فاکتورهای دیگر شرایط بسیار بهتری نسبت به گذشته در داخل دارد. نرخ بیکاری به کمترین میزان خود رسیده و همین موضوع در مورد نرخ جرم و جنایت نیز صادق است. این نکتههایی بود که در سخنرانی ترامپ هرگز به آن اشاره نشد.
از سوی دیگر سخنرانی دونالد ترامپ تقریباً همه روسای جمهور گذشته آمریکا را زیر سؤال برد و جملات وی اینگونه القاء میکرد تا پیش از او ایالات متحده هیچ روی خوشی به ملت خود نشان نداده است. ترامپ گفت: اکنون ما فقط به آینده نگاه میکنیم. آیندهای که اما ترامپ به آن نظر دارد یک آینده درون نگرانه است با تمرکز بر راههایی برای عقب نشینی آمریکا از سایر دنیا در عین امید به عقب نشینی دنیا از آمریکا.
ترامپ گفت: از این روز به بعد تنها قرار است آمریکا در اولویت باشد. تنها آمریکا در اولویت. جملاتی که کاملاً بر خلاف جملاتی بود که آمریکایی ها در زمان جنگ اول و به ویژه جنگ دوم جهانی به زبان آورده بودند. جملاتی که ترامپ در کمپین های انتخاباتی خود نیز بارها آنها را به زبان آورد.
ترامپ گفت: برای دهه ها ما به هزینه از دست دادن صنایع آمریکایی، صنایع دیگر کشورها را تقویت کرده ایم، و به بهای نقصان و کاستی ارتش خود به ارتش دیگر کشورها یارانه داده ایم. در حالی که فراموش کرده بودیم از مرزهای خود دفاع کنیم مشغول دفاع از مرزهای دیگران بودیم و در حالی که زیر ساخت های ایالات متحده رو به فساد و تباهی رفته است، تریلیون ها دلار در خارج از آمریکا هزینه کرده ایم. اما اکنون این وضع تغییر میکند. ما از دو قانون ساده تبعیت میکنیم: جنس آمریکایی میخریم و کارگر آمریکایی استخدام میکنیم.
ترامپ در یک جمله حساس با حمله به ساز و کارهای سیاسی دولت در آمریکا گفت: در طی این سالها حزب ها تنها از خود حمایت و محافظت کردهاند اما از شهروندان کشور ما هیچ صیانتی نکرده اند. این دومین حمله ترامپ به حزب و رهبری سیاسی در ادامه سخنان پوپولیستی اش بود.
در حوزه سیاست خارجی ترامپ جملات زیادی بر زبان نیاورد اما تأکید کرد و وعده داد که مرزهای آمریکا را تقویت کند و گفت که ملت آمریکا باید اسلام رادیکا را به شکل کامل قلع و قمع کند. وی همچنین یک نگاه انزوا گرایانه به سیاست خارجی آمریکا را بازتاب داد و با فاصله از سیاستهای روزولت تا ریگان به عقب نشینی آمریکا به داخل مرزها و ایجاد یک نمونه برای الگو گیری سایر دنیا اشاره کرد.
ترامپ گفت: ما به دنبال دوستی و حسن نیت با سایر کشورهای دنیا هستیم اما این کار را با توجه به این نکته انجام میدهیم که همه کشورها باید منافع و اهداف خود را در اولویت قرار دهند. ما به دنبال آن نیستیم تا روش زندگی خود را به کسی تحمیل کنیم اما کاری میکنیم که برای همه آنها که به دنبال تبعیت از آن هستند، مانند یک الگوی درخشان باشد.
در پایان باید به یک نکته دیگر و متمایز در سخنرانی ترامپ اشاره کرد. سخنرانی ترامپ مملو از وعدههای شفاف و مشخص بود که آن را با سخنرانیهای اغلب انتزاعی و دیپلماتیک پیشینیان متفاوت کرده بود. ترامپ در پایان سخنرانی خود که حدود 20 دقیقه به طول انجامید گفت: ما دیگر سیاستمدارانی که فقط حرف میزنند و عمل نمیکنند را نمیپذیریم. سیاستمدارانی که مدام شکایت میکنند اما هیچ کاری برای مشکلات انجام نمیدهند. این شاید کنایه ای به سایر روسای جمهور قبلی از جمله سه رئیس جمهور حاضر در مراسم بود، اما بیش از همه یک چالش جدی برای خود ترامپ به وجود آورد.
ترامپ با این جمله خود مسئولیتی اساسی و مشکل به گردن خود انداخت: زمان برای حرافی صرف تمام شده است. اکنون زمان اقدام فرا رسیده است.