ورود آموزش‌ و پرورش به موضوع خودزنی

معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش از مقابله این وزارتخانه با پدیده «خودزنی» در میان دانش‌آموزان خبر داد. چندی پیش عکس‌ها و فیلم‌های متعددی از بازی وحشتناک دختران دبیرستانی در رسانه‌ها منتشر شد؛ بازی ای به نام خون بازی که حاکی از خشونت و ضعف مسائل تربیتی و پرورشی در نظام آموزشی کشور است. سال گذشته هم اخبار متعددی از خودکشی دانش‌آموزان منتشر شد. روز گذشته علی زرافشان درباره بروز آسیب‌های اجتماعی در مدارس و همچنین پدیده خودزنی اظهارکرد: این پدیده نیاز به تحلیل جامعی در ابعاد مختلف دارد تا ببینیم ریشه این رفتارها در کجا قرار دارد و در واقع آموزش و پرورش چه کمکی می‌تواند در این راستا انجام دهد. بخشی از این رفتارها ممکن است از شرایط موجود در مدارس ما ایجاد شود. اگر هیجان و نشاط در مدارس به اندازه کافی و اقناع کننده‌ای وجود داشته باشد، می‌توان جلو برخی این رفتارها را گرفت؛ البته خانواده، محیط زندگی دانش‌آموزان و روابط حاکم بر جامعه در این راستا باید کمک کنند تا هیجانات مثبت در دانش‌آموزان تقویت شود. او با اشاره به اینکه سال گذشته پس از اولین اقدام خودکشی در میان دانش‌آموزان، کارگروه و شورای آسیب‌های اجتماعی بلافاصله تشکیل شد و صاحبنظران را دعوت کردند، گفت: از یک پدیده اجتماعی نمی‌توان تحلیل تک عاملی داشته باشیم، بلکه باید به دلایل مختلف که نقش‌آفرین هستند، توجه کنیم. برای مثال، روند سال قبل خودکشی‌ها را با سال قبل‌تر از آن مقایسه کنید، یک سوال پیش می‌آورد که چه اتفاق پیرامونی افتاده که این رفتار در میان دانش‌آموزان از فراوانی بیشتری نسبت به سال قبلش برخوردار بوده است. زرافشان اضافه‌کرد: اگر این رفتار ناشی از شرایط محیطی مدارس و آموزش و پرورش بوده، امسال هم همان شرایط وجود دارد و تحول چندانی رخ نداده است. بنابراین تحلیل جامع‌تر باید اتفاق بیفتد تا تصمیمات مناسب‌تری گرفته شود. اگر بگوییم این آسیب اجتماعی برای مثال ناشی از مقررات و قوانین درون مدرسه است، طبیعتا در سال‌های گذشته هم باید شاهد این آسیب بودیم. امسال از پنج ماه گذشته تاکنون موردی از خودکشی نداشتیم. معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه محیط شاداب در درون مدارس، یکی از عواملی است که رفتارهای پرخطر را کنترل می‌کند و کاهش می‌دهد، تصریح‌کرد: در سال اخیر در معاونت تربیت بدنی سعی شد با فعالیت‌های درون مدرسه‌ای و توجه به ایجاد نشاط از طریق ورزش، فضای مثبت را ایجاد کنیم. البته نمی‌توان گفت که چقدر این نشاط در حال حاضر وجود دارد، اما اجرای برنامه‌هایی همچون «حیاط پویا» و المپیادهای درون مدرسه حتما به تغییر فضای مدرسه کمک می‌کند. او با بیان اینکه در برنامه‌های آموزشی سعی کردیم با تعمیم برخی جشنواره‌ها در درون مدرسه نشاط علمی در درون مدرسه ایجاد کنیم، افزود: به طور مثال برای مشارکت دانش‌آموزان در اداره مدرسه، طرحی تحت عنوان «برنامه مدام» در اکثر مدارس تعمیم داده شده است.

خودزنی دانش‌آموزان و تکالیف مدرسه

معاون وزیر آموزش و پرورش عنوان کرد: آموزش و پرورش می‌تواند با سوق دادن فضا به سمت فضای مثبت، با انرژی و بدون استرس روی دانش‌آموزان تاثیرگذار باشد. آقای دانش آشتیانی بر شاداب‌سازی فضای فیزیکی مدارس تاکید دارد و اگر خوب طراحی شود، می‌تواند در انگیزش مثبت دانش‌آموزان اثرگذار باشد. زرافشان درباره پدیده خودزنی میان برخی دانش‌آموزان گفت: اینکه این رفتار از کجا ناشی شده، مهم نیست، بلکه این موضوع از این جنبه دارای اهمیت است که دانش‌آموز مخاطب ‌ماست و طبیعی است که آموزش و پرورش در مقابله با این آسیب اجتماعی نقش دارد. مشاوران و انجمن اولیا و مربیان در درون مدارس نقش مهمی دارند و با تشکیل جلسات مشاوره به‌شکل گروهی بچه‌ها خودشان باید به تفاهمی درباره پرهیز از این‌گونه رفتارها برسند. او با تاکید بر اینکه آموزش و پرورش حتما نسبت به این موضوع وظیفه دارد، بیان کرد: در فیلمی که پخش شد،‌ کارشناس، عواملی که منجر به خودزنی دانش‌آموزان شده را برنامه‌های درسی عنوان کرد که ما هم قبول داریم که این تاثیرگذاری روی دانش‌آموز زیاد است، چرا که غلبه بخش «اجباری بودن» و نداشتن «فرصت انتخاب» منجر به این می‌شود که علاقه‌های دانش‌آموزان پاسخ داده نشود. به گزارش ایلنا، معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آمده است که برنامه درسی باید از نوع تجویزی، نیمه‌تجویزی و غیرتجویزی باشد و خوشبختانه در رویکرد جدیدی که در سازمان پژوهش با تغییر برنامه درسی اتفاق افتاده، معلمان این فرصت را دارند که موضوعات مورد علاقه بچه‌ها را انتخاب کنند تا نیاز فوری بچه‌ها را پاسخ دهند، چرا که بخشی از موضوعات پاسخگوی نیازهای آینده آنهاست.