پديده گرد و غبار پديدهاي است كه تقريبا از دهه ۸۰ در كشور تشديد شده و بارها در مصاحبهها اعلام كرديم...
ضياء الدين شعاعي
مدير ستاد ملي مقابله با پديده گردوغبار
اين روزها پديده گرد و غبار و همزماني آن با مه براي اهالي استان خوزستان مشكلات جدي به وجود آورده است. پديده گرد و غبار پديدهاي است كه تقريبا از دهه ۸۰ در كشور تشديد شده و بارها در مصاحبهها اعلام كرديم كه حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد اين واقعه منشأ خارجي دارد. علت آن هم مسائلي است كه مكرر گفته شده است. معمولا در خاك عراق، عربستان و سوريه منشأهايي داريم كه كشورمان را تحت تاثير قرار ميدهند، ولي از داخل هم نبايد غافل بود.
بخشي از اين گرد و غبار منشأ داخلي دارد كه علت اصلي ۲۲ سال خشكسالي است كه كشور درگير آن است و در واقع شرايط را براي وقوع گرد و غبار مساعد كرده است. گرد و غباري كه اخيرا اهواز را تحتتاثير قرار داد، خاص فصل زمستان است. سال۹۳ همچنين پديدهاي اتفاق افتاد و گرد و غبار شديدي روي سر مردم اهواز ريخت. علت اين است كه در فصول سرد يك جبهه باد شديد از عربستان داريم كه دور ميزند و با سرعت بيشتر حدود ۷۰ تا ۸۰ كيلومتر وارد ايران ميشود و اگر در جنوب خوزستان بارش مناسبي نداشته باشيم كه امسال هم نداشتيم، ايجاد گرد و غبار ميكند كه غلظت آن بعضا به ۵۰ برابر استاندارد هم ميرسد.
واقعهای كه اخيرا در اهواز رخ داده خيلي عجيب بود و شايد در دنيا تجربهاي به اين شكل تاكنون نبوده است، چرا كه تجمع گرد و غبار روي سيستم انتقال و توزيع برق نشست و بعد با مه همزمان شد و رطوبت هوا را به ۹۵ درصد رساند. در واقع رطوبتگيري اتفاق افتاد و باعث شد كه قوسهاي الكتريكي تشكيل شوند و براي چند ساعتي در اهواز با قطع برق رو به رو شويم.
در سفري كه با آقاي اسحاق جهانگيري، معاون اول رئيسجمهور به خوزستان داشتيم مطرح شد كه حداقل گرد و غبار داخلي كه جنوب شرق اهواز است و شدت بالايي يافته، با اهتمام، منشأهايش كنترل شود، چون اين مناطق بهطور معمول در فصول پر آبي هورهاي متعددي دارند كه پوشش گياهي خاصي را ايجاد و تثبيت ميكنند، اما خشكسالي مستمر و كنترل آب در بالادست باعث شد كه اين هورها در طول ساليان متمادي آب نگيرند و پوشششان از دست برود.
دستور آقاي جهانگيري اين بود كه مناطق فوق بحراني مورد توجه قرار بگيرند. گرد و غبار خارجي كه فعلا اميدي به رفع آن در بازه زماني كوتاه نيست و بايد منتظر باشيم تا كشورهاي منطقه به ثباتي برسند و امنيت برقرار شود تا بتوانيم برنامههاي منطقه را با همكاري هم اجرا كنيم؛ ولي بخش داخلي حدود ۳۰هزار هكتار است كه اخيرا به عنوان منشأهاي جنوب استان خوزستان شناسايي شدهاند. ايشان دستور اكيد دادند و در حال حاضر وزارت جهاد كشاورزي ملزم شده سريعا نسبت به چارهيابي اقدام كند. ديروز هم گروهي به اهواز رفتهاند تا ببينند شايد بتوانيم در محل مديريت آب و پخش سيلاب در اراضي مستعد با كشت نهال اين منشأ را كه بيشترين تاثير را در اهواز در زمستان دارد، كنترل كنيم. به هر حال همت دولت بر اين است كه در كوتاهترين زمان اين كار شروع شود و الان هم گروههايي فني كه عمدتا وظيفه آنها با وزارت جهاد كشاورزي است، مسئول كار هستند كه چگونه اين عمليات را آغاز كنند.
دولت تامين اعتبار كرده و جهاد نصر كه از زير مجموعههاي جهاد كشاورزي است مكلف شده سريعا براي شروع عمليات كنترل اين عرصهها اقدام كند.