شوشان تولبار
آخرین اخبار
شوشان تولبار
کد خبر: ۶۵۵۹۲
تاریخ انتشار: ۰۵ اسفند ۱۳۹۵ - ۰۸:۵۱
نوشتاری از روزبه کردونی / در حاشیه سفر رئیس جمهور به خوزستان
واکنش یکپارچه مسئولان ارشد نظام به بحران اخیر، به ویژه تذکر مقام معظم رهبری و دستور اکید رئیس جمهوری و سفر ایشان به خوزستان نشان از عمق مسئله دارد.




دکتر روزبه کردونی
مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه


شنبه 23 بهمن 1395، از خانواده ام در اهواز پیام کوتاهی به این شرح دریافت کردم: "برق نیست، آب نیست، تلفن هم نیست، اما آب و هوا بد نیست. اگر اتفاقی افتاده است به ما هم خبر بدهید". واقعیت این است که آن شنبه برای خوزستانی ها روز بدی بود و مردم این استان، به ویژه شهرهای اهواز، باوی، حمیدیه و کارون یکی از بی سابقه ترین بحران ها در چند دهه اخیر را تجربه کردند؛ بحرانی که نه تنها زندگی مردم را مختل کرد، بلکه باعث افزایش ناامنی اجتماعی و خدشه دار شدن اعتماد مردمی هم شد.

واکنش یکپارچه مسئولان ارشد نظام به بحران اخیر، به ویژه تذکر مقام معظم رهبری و دستور اکید رئیس جمهوری و سفر ایشان به خوزستان هم نشان از عمق مسئله دارد. دراین میان اما سؤال مهم این است که برای خوزستان چه باید کرد؟ البته قبل از اینکه به این سؤال پاسخ دهیم، باید پرسیده شود مهم ترین مسئله خوزستان چیست؟ باور نگارنده که سال ها در این استان زیسته، دوران آرمان خواهی دانشجویی خود را در دانشگاه شهید چمران اهواز گذرانده و در دوران مسئولیت اجرائی هم همواره در مسیر پایتخت به استان در حال حرکت بوده، این است که یافتن پاسخ مورد اجماع و توافق نخبگان و سیاست گذاران منطقه ای و ملی، به سؤال دوم همان مهم ترین کاری است که باید برای خوزستان انجام شود.

 بگذارید دراین  زمینه مثالی بزنم؛ این روزها همه اتفاق نظر دارند که موضوع ریزگردها یکی از چالش های اساسی در استان خوزستان است (البته درباره نحوه مواجهه با آن توافق وجود ندارد)، اما مگر این چالش امروز به وجود آمده یا به تازگی شناخته شده است؟ به متن زیر دقت کنید: "در زمانی که نماینده مردم خوزستان در مجلس شورای اسلامی ایران بودم، بخش محیط  زیست سازمان ملل در گزارشی مستند وقوع فاجعه ریزگردها در استان خوزستان را هشدار داده بود. وظیفه خود دانستم این اطلاعات را انتقال دهم تا شاید به قول امام راحل، مردمی که دِین خود را به اسلام ادا کرده اند بار دیگر مجبور به ترک دیار خود نشوند. من گزارش و مستندات او را به مسئولان وقت دادم، اما متأسفانه این موضوع جدی گرفته نشد".

 این متن، بخشی هایی از نامه دکتر احمد میدری، نماینده مردم آبادان در مجلس ششم و معاون فعلی رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که در سال گذشته خطاب به نمایندگان مجلس منتشر کرد. میدری در این نامه ضمن انتشار "خلاصه ای از گزارش سازمان ملل در سال 2001" متذکر می شود در دوره نمایندگی در مجلس ششم 1381 (2002) مستندات را به مسئولان ذی ربط ارائه داده است، ولی موضوع جدی گرفته نشده است.

اما چرا این موضوع جدی گرفت نشد؟ یک پاسخ این است که توافق و اجماع درباره مسئله استان و راهکار مواجهه با آن وجود نداشت. درباره همین بحران اخیر پیش آمده در استان خوزستان هم به وضوح می توان نبود توافق و اجماع در زمینه مسئله اصلی و نحوه مواجهه با آن را در استان خوزستان مشاهده کرد. آنچه همگان بر آن اتفاق نظر دارند، این است که وضع خوزستان بحرانی و نیازمند توجه است و باید برای آن کاری کرد.

 اما برای نمونه درباره سد سازی، انتقال آب و موضوع تالاب ها، بین نخبگان خوزستانی، مسئولان منطقه ای و ملی توافق وجود دارد؟ اگر بپذیریم مدیران و مسئولانی که در تمام این سال ها خود بخشی از ایجاد مسئله بوده اند یا حداقل نسبت به حل مسئله بی توجه بوده اند، نمی توانند و نباید متولی حل مسئله باشند. اگر بخواهیم از درافتادن به دام تصمیم های عجولانه و سیاست های نامعلوم خودداری کنیم، آن گاه باید گفت اقدام اخیر رئیس جمهور در تعیین جمعی از نخبگان ملی کشور برای تدوین گزارش ملی پلاسکو به  عنوان یک تجربه تاریخی سیاست گذاری می تواند الگویی برای مواجهه با مسائل استان خوزستان نیز باشد.

با این وصف، پیشنهاد مشخص این است که رئیس جمهور محترم مانند تجربه پلاسکو، به جمعی از نخبگان غیردولتی با ترکیبی از تخصص های مختلف که سابقه سکونت در استان را دارند و به مسائل مختلف آشنا هستند، مأموریت دهد "گزارشی سیاستی"پیرامون مسائل متعدد استان (به ویژه موانع ساختاری، امنیتی، اجرائی، نهادی و اجتماعی)، ریشه های بروز و راهکارهای مواجهه با آنها (کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت)، قصورها، تقصیرها و اهمال های اجرائی و سیاستی، تدوین و به ایشان ارائه کنند. این گزارش سیاستی می تواند مبنای تدوین یک "بسته سیاستی" مورد اجماع و توافق برای حرکت به سمت توسعه پایدار در استان خوزستان باشد. مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری که رئیس هوشمند آن اولین مقام دولتی بود که نسبت به بحران اخیر خوزستان واکنش نشان داد، می تواند مسئولیت پیگیری این پیشنهاد را بر عهده داشته باشد.


نام:
ایمیل:
* نظر:
شوشان تولبار