امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
شوشان / محمدرضا ایزدی
توجه به ارزش ها و آرمان های دینی و ضرورت پیشرفت فرهنگی و عدالت اجتماعی و از طرفی اهمیت دادن به عرصه فرهنگی و اجتماعی مستلزم برنامه ریزی بلندمدت و صرف هزینه است. سیاستگذاری در حوزه فرهنگی باید کارآمد بوده و در نگاه ها به گسترش فرهنگ باید با دغدغه باشد در غیر این صورت امکان موفق شدن در این حوزه غیرممکن خواهد بود. آنچه که باید به عنوان الگوی فرهنگی به جامعه ارائه شود ملاک عمل منطقی ، عادلانه و با اندیشه صحیح متولیان در این حوزه است که می تواند اثرگذار و در جذب حداکثری تاثیرگذار باشد. تاکید مقام معظم رهبری و توجه خاص ایشان به حوزه فرهنگی نیز تایید این موضوع است که باید از شرایط موجود برداشتی منطقی داشته باشیم و بر اساس شناخت منطقی می توان رویکرد مناسب در جامعه داشته باشیم . همچنین از بیانات ایشان است که امور فرهنگی مستلزم برنامه ریزی دقیق و از اهم وظایف حکومت و دولت است که این امر را حقی بزرگ می دانند که مردم بر گردن حکومت دارند. بنابراین موفقیت کامل مستلزم توجه به چند موضوع می باشد که نمی توان از آن غافل بود :
1 – برنامه مدون بلند مدت فرهنگی : برنامه مدونی که بتواند بر اساس ارزش های اسلامی زمینه رفع معضلات و افزایش شاخصه های فرهنگی در جامعه باشد ، از اهم موضوعاتی است که باید به عنوان معیار و ملاک اصلی در برنامه بلند مدت قرار بگیرد. ما باید برای حوزه فرهنگی دغدغه خاصی داشته باشیم زیرا حوزه فرهنگی ، زیربنا و مادر حوزه های دیگر است.
2 – عدم موازی کاری در حوزه فرهنگ : در کشور ما متولیان ترویج امور فرهنگی بسیارند و در همین راستا موازی کاری بسیاری نیز صورت می گیرد و همین موازی کاری ها موجب کم رنگی در فعالیت های این حوزه می شود. اگر متولی فرهنگ یک دستگاه خاص باشد ضمن داشتن مسئولیت خاص و پاسخگویی در مقابل سوالات بالادست و ارائه گزارش عملکرد ، امکان موازی کاری و کوتاهی در عملکرد از بین می رود. تحقق انجام یکپارچه شدن در بین متولیان فرهنگی و منسجم شدن آن ، می تواند از تقسیم و تکه تکه شدن بودجه های فرهنگی نیز جلوگیری کند و در نتیجه موجب کارهای اساسی در این حوزه شود.
3 – التزام عملی مسئولین به عدالت : از آنجایی که هدف حکومت پیاده کردن احکام و ارزش های دینی می باشد و برای رسیدن به یک جامعه ایده آل ، دمیدن روح معنوی و ارزش های اسلامی در جامعه لازم است بنابراین عمل مسئولین به عدالت در همه ابعاد از اهم وظایف می باشد که این مهم ، مسئولین را ملزم می کند تا الزام عملی به عدالت در همه زمینه ها داشته باشند. ما باید با ایجاد بسترهای فرهنگی و اخلاقی برای رسیدن به آرمان های خود در تمام زمینه ها عدالت را به عنوان یکی دیگر از شاخص های اصلی مدنظر قرار دهیم. متاسفانه بخش عمده ای از نابسامانی ها و آسیب هایی که در عرصه های مختلف در جامعه به وجود آمده بر اثر بی عدالتی ها بوده و ما باید در ترویج رفتار عدالتجویانه و عدالت خواهانه گام برداریم.
4 – پرهیز از افراط و تفریط : در حوزه فرهنگی باید نگاهی معتدل و معقول و پرهیز از افراط و تفریط داشته باشیم. تجربه نیز در سه دهه گذشته نشان داده آنجایی که افراط و تفریط به کار رفته ، زمینه دفع فراهم شده است بخصوص در برنامه های صدا و سیما که به عنوان بزرگترین دانشگاه و تاثیرگذارترین رسانه که با زمانی 24 ساعته به فعالیت می پردازد ، در برنامه های فرهنگی کاستی های فراوانی دارد. مخاطبان صدا و سیما افراد متفاوتی با رده سنی مختلف و در لایه های مختلف جامعه و با طرز تفکر متفاوت می باشند.
بنابراین در حوزه فرهنگی باید برنامه های متفاوتی نیز داشته باشند. بارها دیده شده که در میلاد ائمه (ع) و جشن های ملی و مذهبی در انتقال نشاط و شادی به خانواده ها بسیار کم رنگ ظاهر شده در صورتی که نشاط و شادی ، پویایی و امید را به زندگی در جامعه منتقل می کند. از سفارشات دین و مذهب ماست که شادی و امیدواری را در بین مردم ایجاد کنیم.
هیچ رسانه و دستگاه اجرایی نمی تواند به گستردگی صدا و سیما در انتقال امید به زندگی و انتقال شادی به درون خانواده ها تاثیر گذار باشد. سال گذشته با حضور برخی مدیران رسانه ها چند جلسه ای برگزار شد که بنده به مدیرکل صدا و سیما پیشنهاد دادم که شما می توانید بدون هزینه کردن و تنها با تصویربرداری از جشن هایی که شرکت ها و سازمان ها به مناسبت بعثت ، میلادهای ائمه (ع) و یا جشن هایی مانند جشن غدیر و نیمه شعبان برگزار می کنند ، به صورت زنده و یا با تصویربرداری در ساعات دیگر جشن را به درون خانواده ها ببرند که حداکثر استفاده از هزینه های انجام شده صورت گرفته باشد. این کار تاکنون صورت نگرفته و علت اصلی آن نیز مطالبه هزینه پخش مطرح می شود که نباید اینگونه به مسائل فرهنگی نگاه شود.
متولیان امور فرهنگی بخصوص رسانه ها نباید به شکلی عمل کنند که زمینه دفع فراهم شود. ما برای جذب حداکثری باید هزینه کنیم. عدم هزینه کردن مساوی با عدم برنامه متنوع و عدم برنامه متنوع برابر است با دفع از خود و جذب به شبکه های ماهواره ای.
منبع / نشریه راوی خوزستان