امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: با تلاش محیط بانان این سازمان برای نخستین بار تخم گذاری و زاد و ولد تمساح پوزه کوتاه ایرانی معروف به ˈگاندوˈ با موفقیت در ایستگاه تحقیقاتی ˈریکوکشˈ واقع در حوزه آبی رودخانه سرباز در جنوب این استان با موفقیت انجام شد.
مهندس خسرو افسری اظهار داشت: هم اینک بچه تمساح های متولد شده در ایستگاه تحقیقاتی ریکوکش حدود ده ماهه هستند اما از آنجا که از سالم ماندن آنها مطمئن نبودیم، تاکنون موضوع رسانه ای نشده بود.
وی بیان داشت: در زمان حاضر حدود 10 بچه تمساح در ایستگاه تحقیقاتی ریکوکش حوالی روستای ˈدرگسˈ واقع در کیلومتر 30 محور ارتباطی جکیگور - چابهار در حریم رودخانه سرباز نگهداری شده و بزودی یکساله می شوند.
وی با بیان اینکه تمساح ایرانی منحصراً در جنوب شرق کشورمان زیست می کنند، اظهار داشت: در مجموع 400 تمساح پوزه کوتاه ایرانی در جنوب سیستان و بلوچستان حد فاصل شهرستانهای سرباز تا چابهار پراکنده هستند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: تلاش می کنیم با فراهم کردن شرایط زیست محیطی تمساح ها از جمله گسترش گیاهان تالابی به افزایش جمعیت آنها کمک کنیم؛ اگر چه باورهای بومیان محلی و مردم بلوچ از خطر انقراض آنها کاسته است.
افسری افزود: بومیان محلی معتقدند هر جا تمساح به عنوان حیوانی مقدس وجود دارد، آب و آبادی نیز هست و کمتر مشاهده شده است روستائیان جنوب سیستان و بلوچستان به تمساح ها آزار برسانند.
در همین ارتباط مسوول ایستگاه تحقیقاتی ریکوکش و منطقه حفاظت شده درگس نیز به ایرنا گفت: تمساح ها در اسفند ماه جفت گیری، در شهریور تخم گذاری و نهایتاً در تیرماه بچه تمساح ها سر از تخم در می آورند.
مهندس ˈحامد شهرکیˈ افزود: تمساح ماده در هر مرحله تخم گذاری 27 تا 30 تخم می گذارد که متناسب با بستر و دمای خاک جنسیت نر و ماده بودن آن مشخص می شود؛ به عنوان مثال معمولاً در دمای بالای 34 درجه جنس بچه تمساح نر خواهد بود.
وی اظهار داشت: تمساح ایرانی که پهن ترین پوزه را در بین تمساح ها دارد، دارای 67 تا 68 دندان است که از همان بدو تولد تیز و خطرناک است و دارای پلک سومی بوده که از آن هنگام زیر آب رفتن برای جلوگیری از آسیب به چشم استفاده می کند.
وی بیان داشت: دم این خزنده مهمترین ابزار حیوان بویژه برای تعادل و قدرت در آب هنگام شکار است؛ همچنین گاندو قوی ترین پا را در بین کروکودیل ها دارد؛ به طوری که تا 80 کیلومتر پیاده روی آنها در خشکی گزارش و ثبت شده است.
این کارشناس محیط بانی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: تمساح گاندو دارای پنج انگشت در دست و چهار انگشت در پا است که بین انگشت های پا، پرده هایی برای کمک به شنا وجود دارد.
شهرکی گفت: در زبان بلوچی به گاندو، ˈواگوˈ به معنای خزنده روی شکم نیز گفته می شود و بومیان جنوب سیستان و بلوچستان با آن انس و الفت زیادی دارند؛ به طوری که نه تنها مردم با تمساح ها کاری ندارند، بلکه حمله حیوان حتی به کودکان کمتر گزارش شده است.
وی اظهار داشت: تمساح گاندو حیوانی خجالتی، محتاط و ترسوست و بسختی می توان آن را مشاهده کرد اما با این وجود حیوانی زیرک است و به محض احساس خطر و یا حضور مزاحم در آب فرو رفته و مخفی می شــود؛ اما برای تنفس باید خیلی زود به سطح آب بازگردد.
وی گفت: غذای گاندو را متناسب با هیکل و سن آن حیواناتی مانند ماهی، قورباغه، پستانداران کوچک، سنجاب و سوسک تشکیل می دهد اما لذیذترین طعمه اش سگ است و گاهی نیز به گوسفندان حمله می کند.
گفتنی است؛ خبرگزاری جمهوری اسلامی برای نخستین بار از ایستگاه تحقیقاتی ریکوکش و منطقه حفاظت شده درگس مستندی تهیه کرده که در صفحه ˈایرنا فیلمˈ قابل مشاهده است.
در این فیلم کوتاه 5 دقیقه ای صحنه ای از رهاسازی یک مرغ توسط محیط بانان کارکشته محیط زیست و حمله تمساح ها برای شکار آن به نمایش گذاشته شده است.