شرط هایی برای تحقیر قطر

رضا غبیشاوی - فهرست 13 درخواست 4 کشور تحریم کننده قطر یعنی امارات، عربستان سعودی، بحرین و مصر  فاش شد. مهمترین بخش های این فهرست شامل 

    کاهش سطح روابط با ایران 
    قطع روابط با حزب الله لبنان
    قطع همه روابط با سازمان اخوان‌المسلمین که توسط دیگر دولت های عرب نیز ممنوع شده است
    توقف سیاست اعطای تابعیت به شهروندان چهار کشور در جهت دخالت در امور داخلی آن کشورها
    تحویل همه اشخاص حقیقی که توسط چهار کشور متهم به تروریسم هستند
    قطع ارتباط و حمایت از القاعده و داعش
    توقف حمایت مالی از افراط گرایانی که توسط آمریکا به عنوان گروه های تروریستی معرفی شده اند
    ارائه اطلاعات دقیق مربوط به حمایت مالی از شخصیت‌های سیاسی اپوزیسیون در عربستان سعودی و دیگر کشورها
    همسویی با شورای همکاری خلیج فارس در زمینه های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه ها
    توقف حمایت مالی از شبکه های الجزیره، چشم خاورمیانه و شبکه عربی ۲۱
    پرداخت مبالغ نامشخصی غرامت

هستند.

در این باره می توان به 5 نکته اشاره کرد.

1- این فهرست بیش از آنکه لیستی از تقاضا باشد سیاهه ای برای تحقیر و توهین به قطر است. تقاضاهایی که به طور خاص در امور داخلی کشور قطر و روابط دوجانبه اش با دیگر کشورها دخالت می کند.

2- قطر شاید در مسیری که برای خود تعیین کرده است در بخش هایی به صورت تاکتیکی عقب نشینی کند اما دست به تغییرات استراتژیک نخواهد زد مگر اینکه فشارها حداکثری شوند و موجودیت کشور یا حکمرانان قطر را به صورت جدی تهدید کند.

چهار کشور تحریم کننده قطرنیز هم اکنون تلاش می کنند تهدید را به حد موجودیت قطر و حکومت و حاکم آن برسانند. آنها به این هدف خود نزدیک شده اند اما هنوز به این آستانه نرسیده اند. به همین دلیل برخلاف بسیاری از پیش بینی ها با وجود گذشت حدود یک ماه از قطع روابط بی سابقه و اخراج شهروندان قطری از 4 کشور و بستن مرزهای زمینی، دریایی و هوایی در مقابل قطری ها و وسایل حمل و نقل آنها، همچنان مقاومت قطر ادامه دارد.

3- پذیرش کامل 13 خواسته 4 کشور از سوی قطر، به معنای شکست کامل و عقب نشینی بزرگ و نابودگر این کشور است؛ به معنی بازگشت قطر به وضعیت قبل از سال 1995 میلادی است یعنی زمانی که شیخ حمد بن خلیفه (پدر امیر فعلی قطر) با کودتای نرم و آرام و بدون خون ریزی، پدر را که در سفر خارجی بود کنار گذاشت و او بر صندلی امیری قطر تکیه زد.

قطر تا قبل از سال 1995، کشوری مانند کویت و بحرین بود که سعی می کرد هیچ نقشی در سیاست های منطقه ای ایفا نکند.

اگر دولت قطر این خواسته ها را به صورت کامل بپذیرد از درون خانواده حاکم بر قطر یعنی آل ثانی با اعتراض و چالش روبه رو خواهد شد.

4- 13 درخواست چهار کشور تحریم کننده قطر از این کشور، نشان دهنده نقشه نقش آفرینی ها و ارتباطات قطر است. قطر از این حجم از ارتباطات و دخالت ها لذت می برد و بعید است این همه را تسلیم کند.

5- با گذشت حدود یک ماه از قطع روابط چهارکشور با قطر و اعمال تحریم ها و مجازات های گسترده وبی سابقه علیه دوحه و شهروندانش، نتایج زیر به دست آمده است.

- آمریکا حاضر به پشتیبانی از اقدامات سعودی ها علیه قطر نشده و نقش بی طرف را بازی می کند.

- قدرت های اصلی جهان از دخالت در بحران قطر یا موضع گیری علیه دوحه خودداری کرده اند.

- قطر به وسیله هواپیمایی اش (قطر ایرویز) و شبکه الجزیره و مجموعه رسانه هایش با تاخیر زیاد توانست کنترل اوضاع را به دست بگیرد بر مشکلات فعلی تحریم ها غلبه کند. قطر از طریق الجزیره و رسانه هایش در جنگ رسانه ای با 4 کشور توانست دست برتر را داشته باشد. قطر همچنین توانسته از طریق تبادلات با سه کشور ایران، عمان و ترکیه و ارتباطات گسترده هوایی به وسیله شبکه پروازی قطر به میزان زیادی تحریم ها را دور بزند. علاوه بر این، تغییرات در ارزش پول ملی قطر نیز وارد اعشار نرخ برابری ریال قطر در برابر دلار آمریکا نشده است. 

همه این موارد باعث شده قطر تاکنون در برابر فشارها مقاومت کند. همچنین ورود همه جانبه ترکیه نیز این بحران را از یک بحران داخلی جنوب خلیج فارس به بحران منطقه ای تبدیل کرده است که حالا نظر ترکیه هم اهمیت دارد. هر چقدر بازیگران یک بازی بیشتر شود حل آن بحران نیز سخت تر خواهد شد.